2023, Kovid-19’un gölgesinde ve yüksek enflasyonun etkisiyle Türkiye perakende sektörü için zor bir yıl oldu. Ancak perakende sektörünün lider isimleri 2024 yılı için iyimser açıklamalarda bulundu. Yıldız Holding Yönetim Kurulu Üyesi Murat Ülker, Boyner Grup Yönetim Kurulu Başkanı Cem Boyner ve Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel perakende sektörünün son durumuna dair dikkat çeken açıklamalar yaptı.
Kovid-19’un etkilerinin devam ettiği ve enflasyonun yükseldiği bir dönem olarak kayıtlara geçen 2023 yılı perakende sektörü için de kritik bir yıl oldu. Veriler perakende satış hacminin 2023’te yüzde 11,4 arttığını, cirolarda ise yüzde 80 artış olduğunu gösterse de perakende sektörünün devleri yüksek enflasyondan dolayı geçen yılın zorlu geçtiğini belirtti. Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel paylaştığı verilere göre, sektör üyelerinin yüzde 37’si 2023 yılında adet satışlarında düşüş yaşadı. Boyner Grup Yönetim Kurulu Başkanı Cem Boyner ise 2024 yılı için daha iyimser olduğunu belirterek, “Moralini kaybeden her şeyini kaybeder müşteriye vadeli vermek lazım” dedi. Yıldız Holding Yönetim Kurulu Üyesi Murat Ülker ise perakende sektörüne çağrıda bulunarak, vazgeçilebilir bir alan olduklarını anlamaları gerektiğine dikkat çekti.
“KOVİD-19 DÜNYANIN AYARLARINI BOZDU”
Boyner Grup Yönetim Kurulu Başkanı Cem Boyner, Kovid-19’un dünyanın ayarını bozduğunu, devletlerin piyasalara daha çok girdiğini söyledi. Salgın sürecinde problemlerin çözülmesine yönelik hayata geçirilen uygulamalardan bahseden Boyner, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Herkes bir şey denedi. Türkiye’nin en güzel tarafı asla vazgeçiyor olması. Dolayısıyla 2024’te sektör içinde kâbus senaryoları yok. 2024’de biraz daha olumluyuz. Her şeyden vazgeçebiliriz, müşteriden vazgeçemeyiz.”
“MORALİNİ KAYBEDEN HER ŞEYİNİ KAYBEDER”
Dünyada darmadağın olan ekonomiler yüzde 15-20 enflasyonla toparlanırken Türkiye’nin yüzde 70’lerle savrulduğunu söyleyen Boyner, “Zembereğin yerine oturtulması ağır kontrol istiyor. Karşımızda piyasayı değil yine devleti görüyoruz. Kura ve faize ekonomi yönetimi karar veriyor. Yakın zamma kadar kira artışlarına da devlet karar veriyordu. Enflasyonda kaybolan maaşları yerine koymaya da yine kamu yönetimi karar veriyor. Perakendeci sadece maliyetleri yönetmeye çalışıyor. Şimdi kurallı ekonomi yönetimi ile iyi bir yere doğru gidiyoruz. Bankacılar, perakendeciler, AVM işletmecileri de dahil hepimiz birbirimize tutunduk. 2024’ü kendi sektörümüzde berbat bir yıla çevirmeyeceğiz” diyerek, moralini kaybedenin başta müşteri olmak üzere her şeyini kaybedeceğine vurgu yaptı.
“EN BÜYÜK ZORLUK: BANKA BORÇLARI”
Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel 2023 yılının organize perakende sektörü için iniş çıkışlarla dolu bir yıl olduğunu belirtti. Birleşmiş Markalar Derneği üyelerinin yüzde 37’sinin 2023 yılında adet satışlarında bir düşüş yaşadığını belirten Öncel konuşmasına şöyle devam etti: “Bu durum, tüketici harcamalarının daraldığını ve enflasyonun alım gücünün düşürdüğünü gösteriyor. 2023’ü şu şekilde değerlendiriyorum; bize üye 510 marka var, bu markalarımızdan her ay düzenli olarak veri topluyoruz ve her ay markalarımızın en az yarısı bizimle verilerini paylaşıyor. Bu veriler ile bir önceki ayı ve geçmiş yılın aynı ayını kıyaslıyoruz. Üyelerimizin yüzde 37’si 2023 yılında toplam adet satışlarında bir düşüş belirtirken geriye kalan müşterilerimiz ise adet satışlarında bir artış olduğuna dikkat çekti. Burada adet satışı çok önemli. Cirolarda ise ortalamada yüzde 80’lik bir artış söz konusu. Üyelerimizin yarısının hazır giyimci olduğunu düşünürsek rakamların enflasyon kadar arttığını söyleyebilirim. Organize perakende sektöründe 2024 yılına nasıl bakıyorsunuz derseniz, biz her zaman için dalgalı seyirlere alışkın bir sektörüz. Evet geçmişte büyük zorluklarla karşılaştık, bu sebeple tedbirlerimizi alarak 2024’te de elimizden gelenin en iyisini yaparak sektöre faydalı olmaya çalışacağız.”
“AVM’LER KAPANMIYOR AKSİNE KÂR YAPIYOR”
Türkiye’deki AVM’lerin son durumuna dair de görüşlerini paylaşan Öncel, “Türkiye’de yaklaşık 450 AVM var ve bu AVM’lerde mağazaların doluluk oranı neredeyse yüzde yüze yakın. Sadece 10 AVM’de konkordato talebi oldu fakat orada da AVM sahipleri el değiştirdi ama biz bu durumu AVM ve perakende sektöründe bir daralma olarak algılamıyoruz” dedi. “Perakende sektöründeki zorlanma hangi yönde oluyor?” sorusuna ise Öncel şöyle cevap vererek sözlerini sonlandırdı: “BDDK verilerine göre perakende sektörünün yaklaşık 450 milyar TL banka borcu var, piyasa borcundan bahsetmiyorum bile. Ortalama yüzde 50 faiz oranlarıyla bu banka borcunu çevirmek hiç kolay değil.”
“SERVET İLE PARAYI KARIŞTIRMAMAK GEREKİYOR”
Türkiye’nin zenginler listesinde 5.2 milyar dolarlık serveti ile konuşulan Murat Ülker, Türkiye’nin ekonomisine önemli katkılar sağlamış bir isim. Sahip olduğu servet ise dudak uçuklatacak cinsten. Kolay değil yılların emeği var bu servette elbet. Bir serveti, bir de Fenerbahçe’ye olan tutkusu konuşuluyor ünlü iş insanının. Türkiye’de sahip olunan servetin hesaplanmasında yanlış yöntemlerin söz konusu olduğunu söyleyen Murat Ülker, “Servet ile parayı karıştırmamak gerekiyor. İkisi de farklı şeyler. Servet dediğimiz şeyin alış fiyatı ve satış fiyatı ne buna bakmak lazım” dedi.
GODİVA’YA 4 MİLYAR DOLARLIK TEKLİF
Murat Ülker, Şok ve Seç Market gibi markalarla Türkiye genelinde 13 binden fazla mağaza işleten Yıldız Holding’in geçtiğimiz yıl Godiva markasına gelen 4 milyar dolarlık teklifi reddettiklerini belirtti. Yıldız Holding’in bünyesine kattığı markaların performansını değerlendiren Murat Ülker, “10 yıl önce McVitie’s’i 3,5 milyar dolara almıştık. Bugünkü değeri 6 milyar dolar. Çünkü büyüdü, gelişti” şeklinde konuştu.
“2024’DE NAKİT AKIŞINA DİKKAT ETMEK GEREKECEK”
Perakende sektörüyle de ilgili değerlendirme yapan Ülker, ‘‘2024 yılında nakit olması ve finansman temini çok önemli olacak. Ama esas olan, ne olursa olsun yine karlı satış. Mal sattığınızda kâr etmiyorsanız bu işin bir anlamı yoktur. Bizim işimizde birden büyük satışlar, voleyi vurmak gibi tabirler olmuyor, 2023 yılında da olmadı. Bizim satışlarımız istikrarlı şekilde devam etti. 2024 yılı zor bir yıl olacak ama bizde hazırlıklarımızı ona göre yapacağız. 2024 yılında nakit akışına dikkat etmek gerekecek’’ diye konuştu.
