Türkiye’de son günlerde en çok konuşulan konulardan biri halka arz. Şirketler hem finans gücü elde edebilmek hem de şeffaflık kazanabilmek için halka arz konusuyla bir hayli ilgileniyor. Durumu rakamlarla açıklamak gerekirse 2021’den 22 Mayıs 2024 tarihine kadar tam tamına 161 şirket halka arz oldu. Bu halka arzlardan toplamda 157 milyar TL öz kaynak finansmanı sağlandı. Bu rakam güncel kurla 4,8 milyar Dolar’a denk geliyor. Bu durum Türkiye’nin halka arz büyüklüğü olarak Avrupa’da liderliği ele almasını sağladı. Türkiye’de İş Dünyası dergisi olarak Haziran sayımızın dosya konusunda Doğaner Halka Arz Danışmanlık Kurucusu ve Piramit Menkul Kıymetler Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Berra Doğaner’in analizleriyle halka arzın detaylarını inceledik…
Halka arz, şirketler için sadece önemli bir sermaye kaynağına erişimin yolu değil, aynı zamanda şeffaflaşmayı ve kurumsallaşmayı da teşvik eden bir araç. Günümüzde geleneksel finansman yöntemleriyle sermaye oluşturmak zorlaşırken halka arz şirketlere, borçlanmaya kıyasla daha düşük maliyetle ve geri ödeme yükümlülüğü olmadan kayda değer miktarda sermaye elde etme imkânı sunuyor. Bu sayede şirketler yatırımlarını kolayca finanse edebilirken, büyüme planlarını da hayata geçirebiliyor. Halka arzın en önemli faydalarından biri de şirketlerin kamuya açık bir pazarda işlem görmesini sağlayarak mevcut ortaklar için de likidite imkânı sunması. Bu sayede ortaklar ihtiyaç duydukları takdirde hisselerini kolayca satarak nakde dönüştürebiliyor. Ayrıca halka açık bir pazarda işlem görmek şirketin şeffaflığını ve hesap verebilirliğini artırarak yatırımcı nezdindeki güvenini pekiştiriyor. Bu durum, şirketin daha iyi kredi şartlarına erişmesine ve yeni iş ortaklıkları kurmasına yardımcı olabiliyor.
SPK, STRATEJİK KOBİ’LERE HALKA ARZ KAPILARINI ARALIYOR
Halka arz alanında düzenleyici ve denetleyici otorite olan Sermaye Piyasası Kurulu’nun şirketlerin halka açılabilmesi için belli finansal yeterlilikleri karşılaması gerekiyor. 31 Aralık 2023 tarihinde alınan Kurul kararına göre halka arz olmak isteyen şirketin 2023 yılı için aktif büyüklüğünün 1,5 milyar Türk lirası, cirosunun ise 750 milyon Türk lirası olması şartı aranıyor. Ayrıca Kayıtlı Sermaye Sistemi’ne geçecek şirketlerin başlangıç sermayelerinin en az 100 milyon Türk lirası olması gerekiyor. Belirlenen bu rakamların halka açılmak isteyen küçük ve orta ölçekli şirketler için çok yüksek bir eşik olduğu aşikâr. SPK bu rakamları yakalayamayan şirketler için 28 Mart 2024 tarihinde aşağıdaki paragrafta yer alan yeni şartları yayınladı. Alınan karara göre; yenilenebilir enerji, petrokimya, savunma sanayi ve tarım sektörlerinde faaliyet gösteren firmaların halka arz başvurusu indirimine katılabilmeleri için başvuru tarihinden önceki son iki yıla ait finansal tabloları Kurul düzenlemelerine uygun şekilde hazırlanmış ve özel bağımsız denetimden geçmiş olmalı. Ayrıca hasılatının en az yüzde 75’ini kendi sektör faaliyetlerinden elde etmeli. Başvuru tarihinden önceki son iki yıla ait finansal tablolar itibarıyla hasılatının en az yüzde 75’ini bu faaliyetlerden elde eden ortaklıkların net satış hasılatı 2022 yılı için 180 milyon Türk lirası, 2023 yılı için de 270 milyon Türk lirası olmalı. Ülkemizin en önemli ekonomik faaliyetlerinin sürdürüldüğü bu sektörlere ayrıcalık tanınması kalkınma stratejisi izleyen ülkemiz için son derece önemli. Özellikle savunma sanayi alanında dünya çapında başarı sağlamış şirketlerimizin halka açılması finansal açıdan ülke ekonomisine de katkı sağlıyor. Altınay Savunma’nın halka arzı bu konuya verilebilecek en güzel örneklerden biri. Yenilenebilir enerji, petrokimya, tarım gibi sektörlerin de bu avantajlardan yararlanması Türkiye’nin hem halka arz karnesine hem de kalkınma hedeflerine yardımcı olabilir.
TÜRKİYE’NİN 2023 YILI HALKA ARZ KARNESİ
Borsa İstanbul, 2023 yılı verilerine göre küresel sıralamada halka arz büyüklüğü bakımından dünya 10’uncusu ve Avrupa birincisi. Söz konusu dönemde 3 milyar Dolarlık halka arz büyüklüğü ile İsviçre’nin 2,3 milyar Dolar ve Almanya’nın 2,1 milyar Dolarlık halka arzlarını geride bırakan Türkiye, bu rakamla Avrupa’da halka arz büyüklüğünde zirveye ulaştı. Ayrıca Türkiye’de geçen yıl şirketlerin artan borçlanma maliyetleri nedeniyle halka arzlara yönelmesi ve yüksek yatırımcı ilgisinin korunması neticesinde tarihi rekor kırılarak 54 halka arz işlemi gerçekleşti.
GLOBAL HALKA ARZ PİYASASINA SEKTÖREL BAKIŞ
Global halka arz piyasalarında 2023 yılında yaşanan küçülmeye karşılık, 2024 yılında tekrar bir canlanma öngörülüyor. Ilımlı seyreden enflasyon ve potansiyel faiz indirimlerinin likidite ve getiri görünümlerini iyileştirerek yatırımcıları halka arzlara geri çekmesi bekleniyor. Ancak, jeopolitik istikrarsızlıkların devam etmesi pay piyasaları ve halka arzlara olan güveni sarsabilecek önemli bir risk unsuru olarak dikkate alınıyor. Halka arzda üretim sektörü en fazla işlemin yapıldığı alan olurken, tüketici ürünleri sektörü hem hacmi hem de geliri artan tek sektör olarak gözlemleniyor. Buna karşılık; teknoloji sektöründe, üretken yapay zekâ girişimlerine yapılan önemli risk sermayesi yatırımlarına rağmen düşüş yaşanmaya devam ettiği görülüyor. Ayrıca, özellikle Çin ve ABD başta olmak üzere sağlık sektöründeki halka arz hacmi ve gelirlerinde de önemli bir düşüş görülüyor. Halka Arzın Avantajları ve Dezavantajları Halka arz, hem şirketlere hem de yatırımcılara farklı açılardan birçok faydayı da beraberinde getiriyor. Yatırımcılar, halka arz edilen şirketlerin hisselerine sahip olarak hisselerdeki değer artışından ve dağıtılan kâr payından kazanç elde ederken şirketler ise ihtiyaç duyduğu finansmanı maliyetsiz bir şekilde sağlıyor. Bununla birlikte yatırımcılar için değer kaybetme riski de söz konusudur. Halka arz avantajları ve dezavantajları şirketin hedeflerine ve stratejilerine göre değişiklik gösterebilir. Şirketler bu etmenleri dikkatlice değerlendirmeli, gerektiğinde uzmanların desteğini almalı, aynı zamanda yatırımcılar da tüm riskleri göz önünde bulundurarak yatırım yapmalıdır. Halka Arzın Şirketlere Avantajları
- Halka arz, şirketlere büyüme ve gelişme sürecinde önemli bir sermaye desteği sağlar. Şirketler hisse senetlerini satarak daha fazla sermaye elde edebilir ve projelerini finansal olarak destekleyebilir.
- Halka arz olan şirketler kamu tarafından daha çok bilinir ve ilgi görür. Bu durum şirketlere yeni iş fırsatlarının çıkması yolunda katkı sağlar.
- Halka arz olan şirketler aynı zamanda çalışanlarına da hisse alma imkanı sağlamış demektir. Bu durum çalışanların motivasyonunu ve bağlılığını olumlu yönde etkiler.
- Halka arz olan şirketler globalleşme fırsatı elde eder ve şirketlerin küresel borsalarda işlem görmesi mümkün hale gelir.
- Halka açılan şirket güçlenen mali yapısı ile alternatif finansman maliyetlerinde de avantaj sağlar. Borçlanmaları daha düşük maliyetle gerçekleşir ve sermaye piyasalarından borçlanma enstrümanları yoluyla ilave kaynak sağlamaları da kolaylaşır.
- Halka arza hazırlanma sürecinde ve halka açıldıktan sonra SPK’nın öncü kurumsal yönetim uygulamaları sayesinde şirketin kurumsallaşma düzeyi belirgin derecede artar.
Dr. Berra Doğaner
Doğaner Halka Arz Danışmanlık Kurucusu ve Piramit Menkul Kıymetler Yönetim Kurulu Üyesi
HALKA ARZ, SADECE KAYNAK OLUŞTURMA ALANI DEĞİLDİR
Eminim bugünlerde irili ufaklı birçok şirkette daha önce hiç olmadığı kadar “halka açılma” konusu değerlendirilmektedir. Son 3,5 yılda 161 şirketin halka arzını başarıyla tamamlamış olması, borsada işlem görmeye başladıktan sonra da genelde hisse fiyatlarının yükselmesi şirket sahiplerini cesaretlendirmiş, “ben de yapabilirim” motivasyonu sağlamıştır. Gerçekten de aşağıdaki grafikte görülebileceği gibi yeni halka arz edilen hisse senetlerinden oluşturulan endeksin getirisi BİST 100 endeksinin kat kat üzerindedir. Öte yandan kredi maliyetlerinin son derecede yüksek olduğu günümüzde öz kaynak mahiyetinde bir nakde erişilmesi son derecede kıymetlidir. Tabii ki halka arza sadece kaynak sağlama penceresinden bakılmamalıdır. Halka arz daha ön hazırlık aşamasından itibaren gerçek anlamda şirketin kurumsallaşma düzeyini artırmakta, şirket değerinin doğru belirlenmesinden, tanınırlığın artmasına değin sayısız avantajı beraberinde getirmektedir.
Öte yandan bu avantajların bir maliyeti olduğu da şüphesizdir. Kanımca en önemli maliyet hâkim hissedarın önceleri şirketle ilgili kararları sadece kendisi ve ailesi için alırken, bundan sonra sayısı milyonları aşan küçük ortaklarını da düşünerek davranması sorumluluğudur. İlaveten şeffaflaşma, kârını dağıtarak diğer ortaklarıyla paylaşma, yönetim kurullarını ve bilhassa finansal raporlama ve yatırımcı ilişkileri kadrolarını güçlendirme gibi sorumluluklar da vardır. Kâr dağıtımı yasal bir zorunluluk olmamakla birlikte yatırımcı beklentilerinin yönetimi açısından önemlidir. Türkiye’de 2021 yılında 52 şirket halka açılarak 21,5 milyar TL; 2022 yılında 40 şirket halka açılarak 19,3 milyar TL ve 2023 yılında 54 şirket halka açılarak 79,3 milyar TL öz kaynak finansmanı sağlamıştır. 2024 yılında da halka arzlar hız kesmeden devam etmekte, 20 Mayıs itibarıyla tamamlanan 15 adet halka arzla 37 milyar TL kaynak sağlanmış durumdadır. Türkiye halka arz büyüklüğü itibarıyla tüm Avrupa ülkelerini geride bırakmış ve liderliğe yerleşmiştir. Son halka arzlarla birlikte Borsa İstanbul’da işlem gören şirket sayısı 550’yi aşmıştır. Bu sayı 2020 yılında sadece 394 idi. Gelinen nokta oldukça tatmin edici olmakla birlikte borsada işlem gören şirket sayısı itibarıyla diğer dünya ülkeleri ile ülkemizin potansiyelini karşılaştırdığımızda hala gidilecek yol olduğu söylenebilir. Öte yandan halka arzlar konusundaki düzenleyici ve denetleyici otorite olan Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) 31 Aralık 2023 tarihinde aldığı bir karar ile halka açılmak isteyen şirketler için finansal büyüklük çıtasını oldukça yükseğe taşımış ve büyük ölçekli şirketlerin halka açılması konusundaki tercihini ortaya koymuştur.
Buna göre; halka açılmak isteyen şirketin bağımsız denetimden geçmiş mali tablolarına göre minimum aktif büyüklüğü 2022 yılı için 450 milyon TL ve cirosu 270 milyon TL olmalı, 2023 yılı için ise aktif büyüklüğü 1.5 milyar TL, cirosu ise 750 milyon TL’ ye ulaşmalıdır. Belirlenen rakamların yüksekliği özellikle ülkemizin kalkınmasında lokomotif olması gereken bazı sektörlerde yer alan şirketlerin ulaşamayacağı kadar yüksek olunca SPK 28 Mart 2024 tarihinde yeni bir ilke kararı almış ve belirli şirketler için sahip olunması gereken aktif toplamı ve ciro şartında indirime gitmiştir.
Buna göre gerçekleştirilecek halka arz başvurularında;
- a) Yenilenebilir enerji sektöründe faaliyet gösteren ve Kurul düzenlemelerine uygun olarak hazırlanmış ve özel bağımsız denetimden geçmiş başvuru tarihinden önceki son iki yıla ait finansal tablolar itibarıyla hasılatının en az yüzde 75’ini yenilenebilir enerji üretimi satışlarından,
- b) Petrokimya sektöründe Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu lisansı ile üretim yapan ve Kurul düzenlemelerine uygun olarak hazırlanmış ve özel bağımsız denetimden geçmiş başvuru tarihinden önceki son iki yıla ait finansal tablolar itibarıyla hasılatının en az yüzde 75’ini petrokimya üretimi satışlarından,
- c) Savunma sanayi sektöründe faaliyet gösteren veya söz konusu sektöre bilgi ve iletişim teknolojileri ve yazılım alanında hizmet veren, Kurul düzenlemelerine uygun olarak hazırlanmış ve özel bağımsız denetimden geçmiş başvuru tarihinden önceki son iki yıla ait finansal tablolar itibarıyla hasılatının en az yüzde 75’ini savunma sanayine yönelik üretim / hizmet satışlarından, ç) Tarım sektöründe faaliyet gösteren ve Kurul düzenlemelerine uygun olarak hazırlanmış ve özel bağımsız denetimden geçmiş başvuru tarihinden önceki son iki yıla ait finansal tablolar itibarıyla hasılatının en az yüzde 75’ini tarımsal üretim sonucu elde edilen işlenmemiş ham ürün satışlarından,
- d) Yeşil ve dijital dönüşümü destekleyerek ileri teknolojiye dayalı yüksek katma değer üreten yenilikçi ve ölçeklenebilir bir iş modeline sahip olduğu bir kamu otoritesi tarafından belgelendirilen ve aşağıdaki şartlardan herhangi ikisine sahip olan,
- Başvuru tarihi itibarıyla, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Teknoloji Geliştirme Bölgesi olarak belirlenen bölgelerin birinden kabul almak ve bu bölgedeki faaliyetlerine devam etmek,
- Başvuru tarihi itibarıyla, 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ile Bakanlık tarafından onaylı ve aktif Ar-Ge Merkezi’ne sahip olmak,
- Son beş yıl içerisinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından verilmiş geçerlilik süresi devam eden patent belgesine sahip olmak,
- Son beş yıl içerisinde T.C. Küçük ve Ortak Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Ar-Ge, Ür-Ge ve İnovasyon Desteği kapsamında destek almak,
- Son beş yıl içerisinde başlamış veya tamamlanmış kamu destekli Ar-Ge projesine sahip olmak. Yukarıda belirtilen beş kategoriden birine giren, kurul düzenlemelerine uygun olarak hazırlanmış ve özel bağımsız denetimden geçmiş başvuru tarihinden önceki son iki yıla ait finansal tablolar itibarıyla hasılatının en az yüzde 75’ini bu faaliyetlerden elde eden ortaklıklar için tutarlar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.
Halka açılmanın belirli bir ön hazırlık süreci gerektirdiği, Kurul’a iki aşamalı başvuru yapıldığı ve Kurul’daki inceleme değerlendirme süresinin bir yılı aştığı göz önünde bulundurulduğunda özellikle büyümesinin finansmanını güçlü öz kaynakla gerçekleştirmek isteyen Enerji, Kimya, Tarım ve Savunma Sanayi gibi öncelikli sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerimizin bu avantajlı durumdan faydalanması ve halka arz çalışmalarını başlatmaları yararlı olacaktır. Unutmamak gerekir ki halka arz yolculuğunda en zor nokta halka arza karar vermektir. Sonrasında halka arz danışmanı, bağımsız denetim şirketi, aracı kurum ve uzman hukukçulardan alınacak destekle şirket içi ekip süreci yürütecektir. Büyümek için ise cesaretle ve kararlılıkla alınacak kritik kararlar başarıyı beraberinde getirmektedir.
Yüksek faiz ortamında şirketlerin finansal anlamda hareket alanının azalmasıyla Borsa İstanbul’a ilgi büyük ölçüde arttı. Bu yılın ilk 5 ayında (1 Ocak – 22 Mayıs 2024) 17 şirket halka arz oldu. İşte size ilk beş ayın halka arz olan şirketleri…
OBA MAKARNACILIK (OBAMS)
1966 yılından bu yana faaliyet gösteren ve dünya çapında 100’den fazla ülkeye ulaşmayı başaran Türkiye’nin lider makarna üreticilerinden Oba Makarna, ÜNLÜ Menkul Değerler, Ziraat Yatırım ve QNB Finansinvest liderliğinde şubat ayında halka arz oldu. Arz büyüklüğü 3.780.238.178 TL olarak gerçekleşti.
ÖZYAŞAR TEL VE GALVANİZLEME SANAYİ A.Ş (OZYSR)
Özyaşar Tel ve Galvanizleme Sanayi A.Ş.’nin halka arz büyüklüğü 873 milyon TL olarak belirlenirken, halka arz açıklık oranı yüzde 30,23 olarak açıklandı.
HAREKET PROJE TAŞIMACILIĞI VE YÜK MÜHENDİSLİĞİ A.Ş (HRKET)
Hareket Proje Taşımacılığı ve Yük Mühendisliği A.Ş’nin halka arzı 4,25 kat taleple tamamlandı. Halka arza talep toplama sürecinde yaklaşık 2 milyon yatırımcıdan 7 milyar 133 milyon TL tutarında talep geldi. Halka arzın büyüklüğü 1 milyar 680 milyon TL.
ONUR YÜKSEK TEKNOLOJİ (ONRYT. HE)
Sermaye artırımı ile artırılacak toplam 12,83 milyon adet pay ve mevcut paylardan 6,9 milyon adet pay olmak üzere toplam 19,73 milyon adet pay, 49,50 TL’den halka arz edildi ve halka açıklık oranı yüzde 31,40 oldu. Halka arz gelirlerinin yüzde 57,50’si yenilenebilir enerji teknolojileri alanında, yüzde 42,50’si ise iletişim ve havacılık faaliyetlerinde iş geliştirme, finansal borç ödemeleri, Ar-Ge faaliyetleri ile ofis ve teknik alanlar kapasitesinin artırılması için kullanılacak.
KOÇ METALURJİ A.Ş. (KOCMT)
Koç Metalurji A.Ş. paylarının halka arzı 9-10 Mayıs 2024 tarihleri arasında gerçekleşti. Halka arzda paylar, 20,5 TL’den satışa sunulmuş olup, halka arz edilen 125 milyon TL nominal değeri payların tamamı satıldı. Buna göre Koç Metalurji’nin toplam halka arz büyüklüğü 2.562.500.000 TL oldu. Koç Metalurji’nin halka arzında toplamda 2.634.178 yatırımcıya pay dağıtımı gerçekleştirilirken bireysel yatırımcılara kişi başına ortalama 34 lot (697 TL) dağıtılmış oldu.
RÖNESANS GAYRİMENKUL YATIRIM A.Ş. (RGYAS)
Şirketin halka arz büyüklüğü boyutu 4,5 milyar TL ve halka açıklık oranı yüzde 10,08 olarak gerçekleşti. Halka arzda, toplam 11,7 milyar TL tutarında ve 86,7 milyon adet paya karşılık gelen, toplam 2,5 milyon adet filtrelenmemiş başvuru alındı. Halka arzda, yurt içi bireysel yatırımcılara tahsis edilen payların 1,41 katı ve yurt içi kurumsal yatırımcılara tahsis edilen payların 7,35 katı talep toplandı. Böylece, halka arzda planlanan tahsisatın toplam 2,6 katı talep geldi.
IC ENTERRA YENİLENEBİLİR ENERJİ (ENTRA)
IC Enterra Yenilenebilir Enerji’nin 27-29 Mart tarihleri arasında gerçekleşen halka arzına 4,11 kat talep geldi. 3,7 milyon yatırımcı kârlı ve sürdürülebilir bir büyümeye ortak olmak için talepte bulundu. Yaklaşık 3,7 milyar TL halka arz büyüklüğüne karşılık, 15,2 milyar TL tutarında talebin geldiği IC Enterra Yenilenebilir Enerji’nin halka arzında, belirlenen tahsisat doğrultusunda, payların yüzde 75’i yurt içi bireysel, yüzde 25’i ise yurt içi kurumsal yatırımcılara satıldı.
ODİNE SOLUTİONS TEKNOLOJİ TİC. VE SAN. A.Ş. (ODINE)
Odine Solutions Teknoloji Ticaret ve Sanayi A.Ş. halka arzında 13-15 Mart tarihleri arasında talep toplama işlemleri gerçekleşti. Odine Solutions payları, halka arzda 30 TL sabit fiyatla satışa sunulurken halka arz edilen 44.200.000 TL nominal değerli payların tamamının satışı gerçekleşti. Kamuyu Aydınlatma Platformu’na yapılan bildirimde şirketin toplam halka arz büyüklüğünün 1.326.000.000 TL olduğu aktarıldı.
MOGAN ENERJİ YATIRIM HOLDİNG A.Ş. (MOGAN)
Toplamda 2,97 milyar TL’lik halka arz büyüklüğüne sahip olan Mogan Enerji, 262 milyon 635 bin lot dağıtım gerçekleştirdi. İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. liderliğindeki konsorsiyum tarafından 11,33 TL fiyatla halka arz edilen şirketin sonuçlarına göre, 3 milyon 502 bin 171 yurtiçi bireysel yatırımcı başına yaklaşık 60 lot düşüş oldu.
PASİFİK DONANIM VE YAZILIM BİLGİ TEKNOLOJİLERİ A.Ş. (PATEK)
Pasifik Donanım ve Yazılım Bilgi Teknolojileri A.Ş.’nin paylarının halka arzına ilişkin talep toplama işlemleri, “Sabit Fiyatla Talep Toplama” yöntemiyle, 6 – 7 Şubat 2024 tarihlerinde gerçekleştiği belirtildi. Halka arz edilen 27 milyon TL nominal değerli payların satışı 35 TL’den satıldı.Halka arz büyüklüğü 945 milyon lira olurken yurt içi bireysel yatırımcılara nihai tahsisat tutarının yaklaşık 2,56 katı, yurt içi kurumsal yatırımcılara yaklaşık 8,74 katı oranında talep geldi.
KOTON MAĞAZACILIK TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. (KOTON)
Pay fiyatının 30,50 TL olarak belirlendiği halka arza ilişkin talep toplama sürecinde yurt içi bireysel yatırımcılar ve şirket çalışanlarından 1,4 kat, yurt içi kurumsal yatırımcılardan ise 4,8 kat talep toplandı. Halka arzın büyüklüğü ise 4 milyar 166 milyon 300 bin TL olarak gerçekleşti. Konsolide cirosunu 2023 yılsonu itibarıyla 17,2 milyar TL seviyesine taşıyan, yurt içi ve dışındaki 437 mağazası ve e-ticaret operasyonlarıyla 70 ülkede faaliyet gösteren Türkiye’nin en büyük moda markalarında Koton’un halka arzı, İş Yatırım konsorsiyum liderliği ve Ak Yatırım konsorsiyum eş liderliğinde oluşturulan konsorsiyum aracılığı ile yapıldı. Koton, halka arzdan elde edeceği gelirin yüzde 30-40’ını yurt içi ve yurt dışı mağaza açılışları ve yenilemeleri, depo otomasyon yatırımları ile bilgi teknolojileri yatırımları, yüzde 60-70’ini ise büyüme amaçlı ürün alımlarına yönelik işletme sermayesi finansmanı için değerlendirecek.
ARTEMİS HALI A.Ş. (ARTMS)
Artemis Halı A.Ş. 27-28 Şubat 2024 tarihlerinde talep toplamaya başlamıştı. Artemis halı halka arzı 2 gün boyunca yatırımcılarından talep toplarken 25,35 TL fiyat ile katılımcılara azami 10 lot hisse dağıtımı yapıldı. Artemis Halı A.Ş. halka arzına toplam 2.870.616 yatırımcı katıldı ve halka arz büyüklüğünün 5,3 katı talep yapıldı.
ALVES KABLO SAN. VE TİC. A.Ş. (ALVES)
Alves Kablo Sanayi ve Ticaret A.Ş. paylarının halka arzı 22- 23 Şubat 2024 tarihleri arasında gerçekleşmişti. Alves Kablo’nun sermayesinin 120.000.000 TL’den 160.000.000 TL’ye çıkarılması nedeniyle artırılan 40.000.000 TL nominal değerli payların tamamı halka arz edildi. Alves Kablo payları, 19,45 TL’den satılırken şirketin halka arz büyüklüğü 778.000.000 TL olarak gerçekleşti.
BOR ŞEKER (BORSK)
Bor Şeker’in 1.857.800.000 TL halka arz büyüklüğüne sahip ve 70.000.000 TL nominal değerli paylarının halka arzında 2.598.451 adet yurt içi bireysel yatırımcıya, 273 adet çalışanlardan ve çiftçilerden oluşan yatırımcıya, 198 adet yurt içi kurumsal yatırımcıya ve 8 adet yurt dışı kurumsal yatırımcıya olmak üzere toplamda 2.598.930 yatırımcıya dağıtım gerçekleştirildi.
LİLA KAĞIT (LILAK)
Lila Kağıt’ın halka arzında; 30 Nisan ve 2-3 Mayıs tarihlerinde 37,39 TL’den talep toplandı. 120.000.000 TL nominal değerli payların tamamının satışı sonucunda halka arz büyüklüğü 4,48 milyar TL, halka açıklık oranı yüzde 20,34 olarak gerçekleşti. Lila Kağıt’ın halka arzına yurt içi bireysel yatırımcılardan 1,6 kat, yurt içi kurumsal yatırımcılardan 6,5 kat, yurt dışı kurumsal yatırımcılardan ise 3,1 kat talep geldi. Böylece, planlanan halka arz boyutunun toplam 2,7 katı talep toplanmış oldu. Dağıtım sonucunda payların yüzde 70’i yurt içi bireysel yatırımcılara, yüzde 20’si de yurt içi kurumsal yatırımcılara, yüzde 10’u ise yurt dışı kurumsal yatırımcılara tahsis edildi.
LİMAK DOĞU ANADOLU ÇİMENTO SAN. VE TİC. A.Ş. (LMKDC)
3 .78 Milyar TL halka arz büyüklüğüne sahip olan Limak toplamda 155 milyon 930 bin lot dağıtımı gerçekleştirdi. 39,24 TL fiyattan halka arz edilen firmanın, konsorsiyum liderliğini Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş. yürüttü. Borsa yatırımcılarından yoğun ilgi gören Limak Çimento halka arzına; yurt içi bireysel yatırımcılardan gelen talep, nihai tahsisat tutarının yaklaşık 2 katı iken, yurt içi kurumsal yatırımcılardan gelen talep ise yaklaşık 10 katı oldu.
ALTINAY SAVUNMA (ALTNY)
S avunma sanayisinin lider firmalarından Altınay Savunma Teknolojileri A.Ş. (ALTNY), halka arzını tamamlayarak 16 Mayıs 2024 tarihinden itibaren BIST’te işlem görmeye başladı. Toplam 1,8 milyar TL büyüklüğündeki halka arzda 3.673.554 başvurudan, halka arz edilen 58.823.530 TL nominal değerli payların 6,99 katına denk gelen 411.347.727 TL nominal değerli pay talebi geldi. Halka arz edilen paylar 32 TL fiyatla satılırken, bireysel yatırımcılara 11-12 lot düştü. Halka arzdan elde edilen fonun Yüzde 50’si yeni tesis ve üretim teknolojileri yatırımlarında, yüzde 15’i test ve doğrulama teknolojileri ile Ar-Ge ve Ür-Ge yatırımlarında, yüzde 5’i global satış ve pazarlama ağı yatırımlarında, yüzde 15’i işletme sermayesi ihtiyaçlarında, yüzde 5’i finansal borç ödemelerinde, yüzde 10’u ise şirket satın alımı ve/veya iş ortaklıkları kurulmasında kullanılacak.
HALKA ARZ İÇİN SPK’YA BAŞVURUDA BULUNAN ŞİRKETLER
- UÇAK TEKSTİL
• ALCAS METAL
• BULLS GYSO
• YEŞİL GLOBAL ENERJİ
• ARF BİO
• ÜÇAY MÜHENDİSLİK
• GOLDA GIDA
• FORMÜL PLASTİK
• KIRLIOĞLU KİMYA
• ECOGREEN ENERJİ
• ÖZATA DENİZCİLİK
• ARMADA GIDA
• VİŞNE MADENCİLİK
• SOYBAŞ DEMİR ÇELİK
• ACACİA MADEN İŞLETMELERİ
• ÇAĞDAŞ CAM
• AKFEN İNŞAAT
• ENDA ENERJİ
• MOPAŞ
• GDZ ELEKTRİK
• YİĞİT AKÜ
• SEĞMEN
• GÜLERMAK
• AHES GAYRİMENKUL
• DCT TRADİNG
• ÇİMKO ÇİMENTO
• HAYRİ ÖGELMAN MADENCİLİK
• EFOR ÇAY
• KIRAÇ GALVANİZ
• EGEYAPI
• ZORLU YENİLENEBİLİR ENERJİ
• FERBİS TARIM
• TEKNİK YAPI
• MEYSU GIDA
• AHLATCI YATIRIM
• ALNUS YATIRIM
• DESTEK FİNANS FAKTORİNG
• BİRLEŞİM YEŞİL ENERJİ
• URAS KİMYA
• (INTERCİTY) EKİM TURİZM
• MARBAŞ MENKUL DEĞERLER
• DÜNYA VARLIK YÖNETİM
- BATILİMAN LİMAN İŞLETMELERİ
• BİNBİN
• HOROZ LOJİSTİK
• ZEN GİRİŞİM
• GFS HOLDİNG
• NARLI FERİBOT İŞLETMECİLİĞİ
• YES OTO KİRALAMA
• ARKOPA
• MULTINET
• SÜMER VARLIK YÖNETİM
• GÜNDOĞDU GIDA
• MEGA TEKS TEKSTİL
• USLU DEMİR ÇELİK
• CEM ZEYTİN
• DURUKAN ŞEKERLEME
• ALTINKILIÇ GIDA
• PENTİ
• BÜYÜK HEKİMOĞULLARI GIDA
• GAMA RECYCLE
• AKÇELİK DEMİR ÇELİK
• TECHMİNE GSYO
• TAVUK DÜNYASI
• KIZILAY İÇECEK
• GLOBAL TOWER
• COSMER KİMYA
• SMM TEKSTİL
• HDM ÇELİK BORU
• ÇAVUŞOĞLU DEMİR ÇELİK
• TEZKİM TARIMSAL KİMYA
• KAYMET METAL İMALAT
• NETCAD YAZILIM
• MİKRO YAZILIMEVİ
• OUTMEDYA İLETİŞİM
• IBS ISITMA SOĞUTMA HAVALANDIRMA
• GÜLLÜK MANDALYA TURİZM LİMAN
• SÜMER FAKTORİNG
• OMEGA ELEKTRİK PANO
• N11
• KORAY HOLDİNG
• BİTEKS İPLİK
• BALSU GIDA
• EFELER ÇİFTLİĞİ TARIM VE HAYVANCILIK
• RÖNESANS ENERJİ ÜRETİM VE TİCARET
Usul Ventures’ın Kurucu Ortağı Av. Kaan Özçelik
YURT İÇİ HALKA ARZ DAHA AVANTAJLI
Halka arz olan ve olması planlanan firmaları da öğrendiğimize göre konuya daha da vakıf olabilmek için işin biraz daha derinine inelim… Halka arzın bölgesel avantajları nelerdir? Yurt dışı piyasalarda halka arz sürecinin zorlukları nelerdir? Bu soruların cevabını Usul Ventures’ın Kurucu Ortağı Av. Kaan Özçelik bizlere veriyor.
İ çinde bulunduğumuz dönemde, özellikle kotasyon şartlarının sağlanması halinde, yurt içinde halka arz sürecine girmenin daha faydalı olduğunu düşündüğünü belirten Kaan Özçelik, “Bunun birkaç önemli nedeni var; birincisi, yurt içi piyasalarda faaliyet gösteren şirketler, yerel yatırımcıların şirketi daha iyi tanıması ve güven duyması sayesinde daha hızlı ve güçlü bir talep görebilirler. Türkiye’de son yıllarda yatırımcı bilincinin artması ve sermaye piyasalarının özellikle bireysel yatırımcı katılımı ile gelişmesi, yerel piyasalarda halka arzları daha cazip hale getiriyor. İkincisi, yurt içi halka arzlar, yerel düzenleyici kurumlarla daha yakın bir iş birliği içinde gerçekleştirilebildiği için daha sorunsuz ilerleyebilir. Bu durum, özellikle ilk defa halka arz yapacak şirketler için büyük bir avantajdır. Kotasyon şartlarının sağlandığı durumda, sürecin hızlı ve etkili bir şekilde tamamlanması mümkün olmaktadır. Ayrıca, son dönemde küresel piyasalarda yaşanan dalgalanmalar ve belirsizlikler, yurt dışı halka arzların risklerini artırmaktadır. Küresel ekonomik koşullar ve jeopolitik riskler, yabancı piyasalarda işlem gören hisseler üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Dolayısıyla, daha istikrarlı ve öngörülebilir bir piyasa ortamında halka arz gerçekleştirmek, şirketler için daha avantajlı olabilir” şeklinde konuştu.
YURT DIŞI HALKA ARZ RİSK GETİRİR!
Yurt dışı piyasalarda halka arz yapmanın küçük ve orta ölçekli şirketler için faydalı sonuçları olsa da beraberinde bazı sorunlar da getirebildiğini savunan Özçelik, “Özellikle küçük ölçekli şirketlerin bu süreçte karşılaştığı temel zorluklar arasında şunlar yer almaktadır: Birincisi, yurt dışı piyasalarda halka arz süreci, yüksek maliyetler ve karmaşık düzenleyici gereksinimlerle doludur. Küçük şirketler için bu maliyetler ve uyum zorunlulukları, finansal yük getirebilir ve uzun vadeli stratejilere zarar verebilir. Eldeki araştırmalar, küçük ölçekli şirketlerin halka arz sonrası performanslarının genellikle olumsuz olduğunu göstermektedir. İkincisi, yurt dışı piyasalarda halka arz yapan şirketler, genellikle kısa vadeli yatırımcıların baskısı altında kalmaktadır. Bu yatırımcılar, hisseleri hızla elden çıkarmayı amaçladıkları için, şirketin uzun vadeli büyüme hedeflerine zarar verebilirler. Bu durum, hisse fiyatlarında dalgalanmalara ve şirketin piyasa değerinde ciddi düşüşlere yol açabilir. Son olarak, yurt dışı piyasalarda halka arz yapan şirketler, uyum sağlama ve sürekli listeleme gereksinimlerini karşılamakta zorlanabilirler. Bu gereksinimleri karşılayamayan şirketler, borsa listelerinden çıkarılma riskiyle karşı karşıya kalırlar.
Bu alandaki verilerine göre, küçük ölçekli şirketlerin önemli bir kısmı, halka arzdan kısa bir süre sonra delist edilme riskiyle karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu zorluklar göz önüne alındığında, şirketlerin halka arz süreçlerinde yurt içi piyasalara odaklanmaları, daha sürdürülebilir bir büyüme stratejisi için daha uygun olabilir” dedi. Çapraz listelemenin halka arz olan şirketler için faydalı olduğunu vurgulayan Özçelik, “Halka arzını kendi ülkesinde gerçekleştiren şirketler için ikinci aşamada yurt dışında listelenme, yani çapraz listeleme opsiyonu ile ortaya çıkmaktadır. Çapraz listeleme ya da diğer adıyla çapraz kotasyon, halka açık şirketlere büyük fırsatlar sunar. Çapraz listeleme ile şirketler hem yerli hem de yabancı yatırımcıların erişimine açık hale gelir, bu da likiditeyi artırır ve yatırımcı tabanını genişletir. Çapraz listelemenin en büyük avantajlarından biri, şirketlerin yerel pazarda birincil listelemesini koruyarak yabancı borsalarda işlem görmesidir. Bu sayede, şirketler yerel düzenleyici gereksinimlere uyum sağlamaya devam ederken, aynı zamanda yabancı yatırımcıların kendi para birimleri üzerinden hisse satın almalarına olanak tanır. Bu, yabancı yatırımcıların ilgisini artırır ve şirketin uluslararası tanınırlığını sağlar.
