Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğiyle, yurt dışına çıkışlarda yolcu beraberinde bulunan ve gümrük idarelerine bildirilmesi gereken Türk parası sınırı 25 bin TL’den 185 bin TL’ye yükseltildi. Aynı tebliğle, yurt dışındaki mali piyasalarda işlem gören menkul kıymetler ve türev araçların alım satımına ilişkin Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yetkilendirilmiş bankalar ve aracı kurumların devreye alınması gibi önemli düzenlemeler de hayata geçirildi.
YURT DIŞI ÇIKIŞINDA ZORUNLU BEYANDA PARASAL SINIR NE KADAR?
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ’de yaptığı değişiklikle, yurt dışına çıkışlarda yolcu beraberinde bulunan Türk parası ve Türk parası ile ödemeyi sağlayan belgeler için beyan sınırı 185 bin TL’ye çıkarıldı.
Daha önce 25 bin TL olarak uygulanan bu sınır, 15 Mart 2025’te Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğle güncellendi ve yolcuların 185 bin TL’yi aşan miktarlarda nakit beyan formu ile gümrük idarelerine bildirimde bulunması zorunlu hale geldi.
Beyan zorunluluğunun artırılması, gümrük idarelerinin denetim kapasitesini de etkileyecek bir düzenleme olarak öne çıkıyor. 185 bin TL’yi aşan Türk parası veya Türk parası ile ödemeyi sağlayan belgelerin gümrük idarelerine bildirilmesi, kara para aklama ve yasa dışı para transferlerinin önlenmesi açısından kritik bir rol oynuyor.
MENKUL KIYMET VE TÜREV ARAÇ DÜZENLEMELERİ
Tebliğle birlikte, yurt dışındaki mali piyasalarda işlem gören menkul kıymetler, diğer sermaye piyasası araçları ve vadeli işlem ile opsiyon sözleşmeleri gibi türev araçların alım satımına yönelik önemli bir düzenleme yapıldı. Artık bu işlemler, bedel transferleri bankalar aracılığıyla olmak kaydıyla, SPK tarafından yetkilendirilmiş bankalar ve aracı kurumlar üzerinden gerçekleştirilecek.
Türkiye’de yerleşik kişilerin tamamen kendi inisiyatifleriyle yurt dışında yerleşik finansal kuruluşlarla yaptıkları türev işlemlerde ise bankalar veya aracı kurumlar aracılığıyla işlem yapma zorunluluğu getirilmedi, ancak bu işlemlerin bedel transferlerinin bankalar üzerinden yapılması şartı konuldu. Bu istisna, bireysel yatırımcıların özgürlüğünü korurken, tanıtım, reklam ve pazarlama gibi faaliyetlerin Türkiye’de yapılmasını engelleyerek yerel piyasaların korunmasını amaçlıyor.
Yurt dışına çıkışta beyan edilmesi gereken yeni parasal sınır nedir?
Yurt dışına çıkışlarda yolcu beraberinde bulunan ve gümrük idarelerine beyan edilmesi gereken Türk parası sınırı, 25 bin TL’den 185 bin TL’ye yükseltildi. Bu miktar aşılırsa, nakit beyan formu ile bildirim yapılması zorunlu.
Menkul kıymet ve türev araç işlemleri için yeni düzenleme nedir?
Yurt dışındaki mali piyasalarda işlem gören menkul kıymetler ve türev araçların alım satımı, SPK tarafından yetkilendirilmiş bankalar ve aracı kurumlar aracılığıyla yapılacak, bedel transferleri bankalar üzerinden gerçekleşecek. Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi inisiyatifleriyle yurt dışı kuruluşlarla yaptığı türev işlemlerde aracı zorunluluğu yok, ancak transferler bankalarla yapılacak.
Kaldıraçlı işlemler için kimler yetkili?
Kaldıraçlı işlemler ve bu kapsamdaki türev araçlar, yalnızca SPK tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlar aracılığıyla alınıp satılabilecek. Yetkisiz kişiler bu işlemlere aracılık edemeyecek ve yurt dışına transfer yapamayacak.
