Yavru vatan Kıbrıs…Tarih boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan, kültürü, coğrafyası ve ekonomisiyle birçok açıdan incelenebilecek zengin bir ada… Hikayesi binlerce yıl öncesine dayanan ve Osmanlı İmparatorluğu himayesinde 307 yıl kalan Kıbrıs’ın toplam nüfusu, 2023 yılı verilerine göre yaklaşık 1,2 milyon. Ada, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti olarak ikiye ayrılmış durumda. Adanın en yakın denizaşırı komşuları başta Türkiye olmak üzere; Suriye, Lübnan, İsrail, Mısır, Libya ve Yunanistan.
DÜNYANIN BÖLÜNMÜŞ TEK BAŞKENTİ KIBRIS’TA
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde toplamda 6 ilçe bulunuyor. Küçük bir ticaret limanı olan Gazimağusa, en turistik liman şehri olan Girne, doğal zenginlikleriyle turistlerin göz bebeği Güzelyurt, Lefke, İskele ve Kıbrıs denince ilk akla gelen Başkent Lefkoşa… En güncel ve kesin veri olmamakla birlikte, Lefkoşa’nın (kent merkezi ve banliyöleri dahil) nüfusunun 200 bin ile 350 bin arasında olduğu tahmin edilmektedir. Lefkoşa’nın bir bölümü Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nde yer alıyor ve aslında ticaretin, sanatın ve eğitimin merkezi olan ilçe, Güney bölgesinin de başkenti. Bu özelliğiyle de dünyanın bölünmüş tek başkenti olarak oldukça ilgi çekiyor. 2024 yılı projektörüne göre yaklaşık 900 bin vatandaşın ikamet ettiği Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde 170 binden fazla öğrenci ve toplamda 29 üniversite bulunuyor. Konu üniversitelerden açılmışken değerli okuyucularımızın da hatırlayacağı üzere dergimiz geçen yılın Haziran ayında, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki yatırım fırsatlarını konuşmak ve iki ülke arasındaki stratejik iş birliklerine ışık tutmak adına iş dünyasını yavru vatanda, Girne Amerikan Üniversitesi’nde ağırlamıştı… ,
KIBRIS TÜRK EKONOMİSİ YÜKSELİŞTE
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ekonomisi, başta turizm, konut ve eğitim olmak üzere tarım, hafif sanayi ve ticaret gibi sektörlere dayanıyor. Stratejik konumunun sunduğu avantajlarla birlikte, yerli ve yabancı yatırımcılara eşit fırsatlar sunan adanın kuzey bölgesi, gelişmiş altyapısıyla yatırımcılar için cazip bir merkez haline geliyor. Kaliteli bir iş ortamı ve çeşitli yatırım teşvikleri sunan bölge, doğrudan yabancı yatırımları teşvik ediyor. Küçük olmasına rağmen hızlı büyüyen bir ekonomiye sahip olan Kuzey Kıbrıs hem yerli hem de yabancı yatırımcılara birçok ekonomik avantaj sağlıyor. Daha önceden de bahsettiğimiz gibi çok sayıda üniversitenin ve yüksek okuma oranının olduğu bölgenin yatırımcılara sağladığı faydalar çok fazla. Kıbrıs Türk Ekonomisi’ne yönelik 2024 Makroekonomik İzleme Raporu, “Fırsatların Paylaşılan Refaha Dönüştürülmesi” başlığı altında geçen yılın mayıs ayında yayınlandı. Yayınlanan raporda, Kıbrıs Türk ekonomisinin mevcut konjektörü ve gelecek potansiyeli ele alındı. Raporda Kıbrıs Türk ekonomisi, 2024 yılında beklenenden daha güçlü bir toparlanma gösterdi ve Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın pandemi öncesi seviyelere ulaştığı tahmin ediliyor. 2020’deki derin resesyonun ardından, 2021’de hafif bir toparlanma yaşayan bölge, 2022’de daha güçlü bir kalkınmaya şahit oldu ve GSYH artış oranı yüzde 13,3’e ulaştı. 2023’te ise bu oranın yüzde 5.30 gibi bir büyüme gösterdi. Kıbrıs’ta 2024 yılının dördüncü çeyreğinde GSYH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) reel olarak yüzde 2,6 oranında büyüdü. Mevsimsel ve iş günü etkilerinden arındırılmış verilerle yapılan hesaplamalara göre ise GSYH büyüme oranı yüzde 2,9 olarak gerçekleşti. Yeşil Hat geçişlerinde yaşanan ticaretin bölgenin ekonomisine payı ise rekor seviyelere ulaştı. Ancak ticaretin hacmi ve bileşimi, potansiyelinin altında kalmaya devam ediyor.
KIBRIS’TA EKONOMİ KADINLARA EMANET
Yayınlanan rapora göre işgücü piyasası göstergeleri pandemi öncesi seviyelerin üzerine çıktı ve 2023’te açıklanan verilere göre 9 bin 600’den fazla yeni istihdam sağlandı, bunun yüzde 44’ü kadınlar için oldu. Özel sektörde önemli bir istihdam artışı yaşanırken, kamu sektöründe daha az istihdam sağlandı. Kadın istihdamı önemli ölçüde arttı ve tarihi olarak en yüksek seviyeye ulaştı. KKTC’de kadın istihdam oranının yüzde 36,1 olduğu belirtildi.
ZAMANIN DONDUĞU ŞEHİR: KAPALI MARAŞ’IN ÖNEMİ
Bir zamanlar Akdeniz’in Las Vegas’ı olarak anılan Kapalı Maraş, bugün tamamen terk edilmiş bir hayalet şehir durumunda. Tamamen Rumlardan oluşan bu şehrin halkı, Kıbrıs Barış Harekâtı sırasında bölgeyi terk etti. Harekât sonrasında Birleşmiş Milletler’in aldığı kararla, Kapalı Maraş’a insanların yerleşmesi yasaklandı ve o günden beri şehir, terk edilmiş bir halde bekliyor.
KIBRIS’TA NE YENİR? ADA’NIN VAZGEÇİLMEZ LEZZETLERİ
Gelelim biraz daha lezzetli konulara… Kıbrıs denilince akla gelen ilk lezzetlerden biri şüphesiz ki Hellim peyniri. Keçi ve koyun sütü ile yapılan bu lezzetli peynir, kahvaltıların vazgeçilmez tatlarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Bir diğer lezzette adada çok yaygın olarak tüketilen ve ikramlık olarak misafirlere sunulan Ceviz Macunu. Yapımı ise son derece ilginç çünkü hazırlanışında sönmemiş kireç kullanılıyor. Tarife çok takılmadan tadına bakmanız gereken eşsiz bir lezzet olduğunun altını çizebiliriz. Koyun ya da keçi eti ile yapılan Şeftali Kebabı ise çok farklı bir tat olarak bizleri karşılıyor. Kıbrıs’ın en ünlü yemeklerinden biri olan Şeftali Kebabı’nın hikayesi aslında basit bir kelime oyununa dayanıyor. Orijinal ismi Şef Ali Kebabı olan yemek, zamanla söylene söylene Şeftali Kebabı şeklini almış…
LEFKOŞA KUZEY ÇEVRE YOLU’NUN TEMELİ ATILDI
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin karayolu ulaşım ağını güçlendirecek Lefkoşa Kuzey Çevreyolu’nun 11 kilometrelik kesimi 2021 yılında tamamlanmıştı. Geçen sene de projenin ikinci kesimi olan 4,6 kilometrelik yolun temeli atıldı. Yolun genişliği 23 metre olacak ve Lefkoşa’nın çevre yerleşkelerle ulaşımını rahatlatacak. Lefkoşa Kuzey Çevre Yolu’nun KKTC’nin karayolu ulaşım ağının gücüne güç katacak önemli bir yatırım olduğunu belirten Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, “Tarih boyunca kültür ve medeniyetlerin kesişim noktası olan Doğu Akdeniz, günümüzde de dinamizmini korumaktadır. Kıbrıs Adası ise coğrafi konumu, stratejik ve jeopolitik önemi ile Doğu Akdeniz’in kalbi konumundadır. Karadeniz’den boğazlar vasıtasıyla Akdeniz’e, Süveyş Kanalı yoluyla Kızıldeniz ve Hint Okyanusu’na, Cebelitarık Boğazı üzerinden Atlas Okyanusu’na açılan yolların üzerinde bulunmaktadır” dedi.
KIBRIS GEZİLECEK YERLER EN ÇOK OY ALANLAR
Gittiğiniz bir yurt dışı gezisinde hem turist olalım hem de yerlisi kalalım diyorsanız aklınıza gelecek ilk rota şüphesiz Kıbrıs… Adanın kuzey kısmında ziyaret edeceğiniz ilk yerlerden biri Girne’nin her tarafından rahatlıkla görülebilen Beşparmak Dağları’nın eteklerinde yer alan Bellapais Manastırı olmalı. KKTC’nin Beylerbeyi Köyü’nde bulunan tarihi manastır, M.S. 12’nci yüzyılda Roma döneminde inşa edildi. Şimdilerde ise klasik müzik konserleri ve çeşitli müzik festivallerine ev sahipliği yapıyor. Kıbrıs’ta gezilecek yerler arasında en çok oy alanlardan biri de Girne limanı. Dört mevsimde canlılığını korumayı başaran bu liman lüks yatlara sahip iş adamlarının da uğrak noktalarından biri. Marinanın etrafında birçok otel ve pansiyon bulunuyor. Liman çevresinde bulunan restoranlarda Akdeniz’in sizlere sunduğu taptaze balıkları, ahtapotları, kalamarları ve lezzetli geleneksel Kıbrıs yemeklerini tadabilirsiniz…
KKTC’DE 50. YIL COŞKUSU
2024 yılında Kıbrıs Barış Harekatı’nın 50’nci yılı kutlandı… 20 Temmuz 1974 yılında Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından düzenlenen Kıbrıs Barış Harekâtı ile birlikte Adada yaşayan Türk vatandaşlarının güvenliği ve yasal hakları teminat altına alındı. Rumların baskı, zulüm ve katliamlarına maruz kalan Kıbrıs Türkleri için düzenlenen barış harekâtında 103 Türk köyü boşaltılırken, Kıbrıs’ta 1963’te başlayıp 1964’te de devam eden olaylarda 364 Türk şehit oldu. Adada tek bir yönetimi öngören Kıbrıs Cumhuriyeti, Türkiye, İngiltere ve Yunanistan ile Kıbrıs’taki Türk ve Rum toplumları arasında 1959’da imzalanan Zürih ve Londra Anlaşmalarıyla kuruldu. Anlaşmada imzası bulunan bu üç ülke Kıbrıs Cumhuriyeti’nin garantörü oldu. Uluslararası antlaşmalar uyarınca 1960’da kurulan devletin anayasasında Kıbrıs Türklerine ve Rumlara eşit siyasi hak ve statü verildi.
Cumhuriyetin kurulmasının ardından Kıbrıs Rum tarafı, Türkleri devlet kurumlarından uzaklaştırma, Türklerin adadaki varlıklarını bitirme ve Yunanistan ile birleşmeye (Enosis) giden yolu açmaya yönelik girişimlerde bulunmaya devam etti. Kıbrıs Cumhuriyeti, Kıbrıslı Rumların tek taraflı girişimleriyle anayasayı feshetmelerinden sonra 1963’te fiilen son buldu. Enosis hedeflerini gerçekleştirmek için silahlanan Rumlar, Yunanistan’ın da desteğiyle 1963-1974 yılları arasındaki 11 yıllık süreçte Kıbrıslı Türklere uyguladıkları baskı, zulüm ve ambargoyu ara vermeden sürdürdü. Dönemin Başbakanı Ecevit ve Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan, yaşanan zulümlerin ardından, garantörlük hakkını kullanarak ve adadaki Türklerin varlığının tehdit altında olduğunu da dikkate alarak 20 Temmuz 1974’te Kıbrıs Barış Harekâtı’nın başlaması kararını aldı.
Operasyon, Dünya’ya Ecevit’in yaptığı bu tarihi beyanla duyuruldu; “Bu harekât milletimize, bütün Kıbrıslılara ve insanlığa hayırlı olsun. Umarım ki, kuvvetlerimize ateş edilmez ve kanlı bir çatışmaya yol açılmaz. Biz aslında savaş için değil, Türklere de Rumlara da barış getirmek için adaya gidiyoruz. Bu karara, ancak bütün diplomatik, politik yolları denedikten sonra mecbur kalarak vardık.” Türkiye tarafından başlatılan harekât başarıyla tamamlanırken sonuç olarak adada yaşayan Kıbrıs Türk halkının güvenliği temin edildi ve Kıbrıs’a barış hâkim oldu.
KIBRIS’TA GÜVENLİ YATIRIMIN ADRESİYİZ
Kıbrıs’ta hayata geçirdiği projelerle adından söz ettiren Capiton Construction uzun vadeli ödeme seçenekleri, mülk sigortası ve yatırımcı dostu projeleriyle, müşterilerine güvenli ve kârlı yatırım fırsatları sunuyor. Firmanın Yönetim Kurulu Başkan Vekili Hilmi Doğru, “Müşterilerimizin bütün yatırımlarında kendilerine sigorta güvencesi sağlıyoruz. Bu sigorta güvencesi ile müşterilerimizin yaptıkları yatırımı hem finansal anlamda hem de deprem, yangın sigortası gibi çeşitli alternatiflerle güvence altına alıyoruz” diyerek Kıbrıs’ta güvenli yatırımın adresi olduklarına dikkat çekiyor.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin “dünyanın cenneti” olarak tasvir edilebileceğini, çünkü dünyanın birçok yerinden yatırımcıların Kıbrıs’a gelip hem yatırım yapıp hem de huzur bulduğunu söyleyen Capiton Construction Yönetim Kurulu Başkan Vekili Hilmi Doğru, “Kıbrıs’ta hayata geçirdiğimiz son projemiz bizim için çok büyük bir avantaj ve bizi çok mutlu eden bir iş. O yüzden daha çok üretmeye, daha çok imkanlar sağlamaya, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne insanları daha çok getirmeye ve sürekli projeler üretmeye çalışıyoruz. Yeni projemiz aslında her zaman devamı olan bir proje. Bu projelerimiz, insanların otel yaşamında daha huzurlu, daha mutlu, daha elit hissetmeleri için yaptığımız projelerden biri aslında. İskele ve Esentepe bölgesinde yaptığımız bu projelerin en büyük avantajı denize yürüme mesafesinde olması, butik projeler olması, yatırımdan kısa vadede kazanç sağlaması. Aynı zamanda hem ödeme planımızın esnek oluşu hem de ruhsatlı oluşumuzdan dolayı müşterilerimiz projeden kısa vadede kira geliri elde edebiliyor ve aynı zamanda al-sat yaparak da yüksek karlar kazanabiliyor” dedi. Doğru, “2021 yılında 50 bin Pound’a dairesini alan müşterilerimiz şu anda dairelerini 150 bin Pound’a satışa çıkarmış durumdalar. Dünyanın birçok yerinden adamıza gelen müşterilerimiz var” dedi ve sözlerine şöyle devam etti: “Aynı zamanda bu daireleri sadece 50 bin Pound veya 100 bin Pound değerinde nakit ile değil, yüzde 40’ını nakit, geriye kalan yüzde 60’lık kısmını 100 ay faizsiz vade imkânlarıyla da ödeyebiliyorlar. İnsanlara bu ödeme yöntemleri hem nakit paralarını değerlendirme hem uzun vadede taksitli ödeme, hem de bütçelerini daha çok revize etme açısından çok büyük avantaj sağlıyor. Kesinlikle ruhsat almadığımız projeleri satışa çıkmıyoruz ve taksit imkânları sağlıyoruz.”
DÜNYA, YATIRIM İÇİN KIBRIS’TA BULUŞUYOR
Türkiye’den Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne gelip konut almayı düşünen ve planlayan çok fazla kişinin olduğunu söyleyen Doğru, “Dünyanın değişik yerlerinden Kıbrıs’a gelen yatırımcılar var. İskandinav ülkelerinden, Rusya’dan, Almanya’dan, İran’dan ve dünyanın birçok ülkesinden gelen müşterilerimiz söz konusu. Önümüzdeki dönemde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, gerçekleştirdiği lüks konut projeleriyle dünyanın değişik ülkelerinden gelen insanların yaşadığı çok renkli bir ada ülkesi olabilir. Şu an zaten öyle fakat günden güne de bu gelişim artıyor. Çünkü çok önemli vizyoner projelerimiz, çok güzel plajlarımız ve koylarımız var. Kıbrıs aslında dünyanın incisi, sadece dünya bunun farkında değil. Sesimizi duyurmak ve Kıbrıs’ın tanıtımını yapmak adına özel organizasyonlar gerçekleştiriyoruz” dedi.
100 AYA KADAR VADE İMKÂNI
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin sadece Türkiye’nin, Kıbrıs adasının veya Akdeniz’in değil dünyanın nadide bir incisi olduğunun altını çizen Doğru, “Yatırımları ve işi bir yana bırakıp, huzurun, mutluluğun ve sevginin olduğu bu ülkeyi sadece mutlu bir yaşam sürebilmek için bile tercih edebilirsiniz. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yaptığınız yatırımlarda yüksek karlılık yakalayabilirsiniz. Yatırımcı talebi ve arzı doğrultusunda, projelerin kısa vadede pozitif dönüşler sağladığını müşterilerimiz gibi bizler de görüyoruz. En büyük avantajımız banka ve sigorta şirketlerini arkamıza alarak 100 aya kadar faizsiz vade imkanı sağlamamız. Projelerimiz oldukça konsept ve özel çalışmaları içeriyor. Denize yürüme mesafesinde olan, içerisinde kapalı havuz, spa, sauna ve masaj salonları, dükkân ve ofislerin bulunduğu lüks yaşam konutlarının olduğu bir proje gerçekleştirdik. Bulunduğumuz Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde müşterilerimizle bir arada olabilmek, onların sorularını hızlıca cevaplayabilmek ve bölgeyi analiz edebilmeleri için bir ofis açtık” diye konuştu.
SİGORTALI VE GÜVENLİ BİR YATIRIM…
KKTC’de ruhsat almadan hiçbir projeye başlamadıklarına vurgu yapan Doğru, “Projeye başladığımız anda önemli analizler gerçekleştiriyoruz. Proje başlangıcında burada biz yaşayabilir miyiz? Paydaşlarımız bu projeye müşterilerini getirebilir mi? Sorularını mutlaka kendimize soruyoruz. Okullara, sosyal alanlara, havuz ve plajlara ulaşımının kolay olabilmesi için özel bir çalışma gerçekleştiriyoruz. Müşterilerimizin satın aldığı mülk için kiracı arayışında olduklarında kendilerine çok önemli avantajlar sağladık. Açık ve kapalı havuzlar, plaja giden özel araçlar, spor salonları, spa, sauna ve birçok konsept projeler müşterilerimizin en önemli avantajları olacak. Ayrıca yatırımcılarımızın icra ettiği bütün yatırımlarda kendilerine sigorta güvencesi sağlıyoruz. Bu sigorta güvencesi ile müşterilerimizin yaptıkları yatırımı hem finansal anlamda hem de deprem, yangın sigortası gibi çeşitli alternatiflerle güvence altına aldık. Müşterilerimiz bizlere yatırım yaptıklarında kendilerine poliçe veriyoruz. Bu poliçenin amacı bizlere yatırım yapan müşterilerimizi hem güvenceye almak hem de firmamızın oldukça güvenli bir yatırım merkezi olduğunu göstermektir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hem huzurlu, hem mutlu, hem de güvenle yaşanılabilecek bir bölge” diyerek sözlerini tamamladı.
GELECEĞİ İNŞA EDİYOR
Capiton Construction 1986 yılından bu yana inşaat sektöründe güvenilir ve yenilikçi projelere imza atıyor. Resmi olarak 2003 yılında Kuzey Kıbrıs’ta kurulan şirket, kalite, güven ve müşteri memnuniyetini esas alarak, modern yaşam alanları inşa ediyor. 2021 yılından itibaren Hilmi Doğru’nun yönetiminde büyüme devam eden firma sektörün lider firmalarından biri haline gelmiş durumda. Altyapı, yol yapımı, konut ve ticari projelerde geniş bir deneyime sahip olan firma, Her projesinde sürdürülebilirlik, modern mimari ve estetik anlayışını ön planda tutarak, yüksek kalite standartlarında yaşam alanları oluşturuyor. Uzun vadeli ödeme seçenekleri, mülk sigortası ve yatırımcı dostu projeleriyle, müşterilerine güvenli ve kârlı yatırım fırsatları sağlıyor. Müşteri memnuniyetini en büyük önceliği olarak gören Capiton Construction, projeleri zamanında ve eksiksiz teslim ederek, yatırımcılara ve konut sahiplerine uzun vadeli güven sunuyor. Firma Kuzey Kıbrıs’ın en prestijli bölgelerinde, mimari ve mühendislik harikası projeler geliştirerek, geleceği inşa etmeye devam ediyor.
