Bizim pek meşhur ve de sık sık kullanmayı pek sevdiğimiz atasözlerimizdendir: “Kol kırılır, yen içinde kalır…” Bu sözün bir de devamı vardır: “Baş yarılır fes altında kalır…” Elbisenin kolu anlamına gelen yen, koldaki kırığı, fes de kafadaki yarığı gizlemelidir… Peki, kimden? Yabancı veya ilgisiz kişilerden… Bir konunun yabancısı ve ilgisizi kimdir? Hangi konunun diğerlerinden gizlenmesi gerekir? Tüm bu soruların cevabını vermeye kim yetkilidir? Bu atasözünün genellikle aile veya kapalı gruplar içindeki ayıp, kabahat ve hatta suçlar hakkında söylendiğini göz önünde bulunursak, bu soruların cevaplanması kolay değildir. Gelin bu atasözünü işletmelere uyarlayalım… Halka açık şirketlerde yatırımcıdan, tüm işletmelerde ise bilinmesi gereken bir bilgiyi devletten saklamak suçtur. Haydi, suç tarafını da bir kenara bırakalım…
Kolun kırılıp yen içinde kalmasının kime faydası olacağına bir bakalım ve herhangi bir işletmenin herhangi bir sorunu olduğunu hayal edelim. Örneğin sorun, üretimde verimlilik düşüklüğü olsun. Bu sorunun tüm sorumlularının da “Kol kırılır yen içinde kalır” diye düşündüğünü, bu nedenle de meseleyi kimseye duyurmadan çözmeye çalıştığını hayal edelim. Öncelikle konu tüm kademelerde açıkça konuşulup tartışılmadığı için sorunun nedenlerini bile teşhis etmek mümkün olmaz… Sorunun kaynakları tespit edilemediği için ise ne sağlıklı bir çözüm bulunur, ne de sorundan kurtulmak mümkün olur.
Peki, sonuçta ne olur? Yen içindeki kırık kol, bugün olmazsa yarın dayanılmaz hale gelir ve sorun daha da büyümüş ve çözümü zorlaşmış, hatta imkânsız hale gelmiş bir biçimde ortaya çıkar. “Kırık kol” artık herkes tarafından bilinmektedir ama artık çok geçtir… Peki, ne yapmalı? Koldaki kırığı, baştaki yarığı bekletmeden açık iletişimle tartışıp teşhis ve tedavi için çalışılmalı… Velhasıl yen içindeki kırık kolun bizi getirdiği yer, işyerinde açık iletişim oldu. Bir işyerindeki herkesin sonuçlarından endişe duymadan fikirlerini dile getirmeleri ancak açık iletişimle mümkün… Balığın baştan kokması misalinde olduğu gibi açık iletişim de üst yönetimden başlar. Ekip toplantılarında konuşanları can kulağıyla dinleyen, geri bildirimleri alıp gereğini yapan ulaşılabilir yöneticiler açık iletişim için uygun zeminin olmazsa olmazıdırlar. Düzenli ekip toplantıları ve hiyerarşinin olmadığı beyin fırtınaları zeminin üstünde yükselen yapının en sağlam temelleridir. Toplantılarda çekingen davrananlar içinse yöneticinin kapısı da mail ve mesaj gibi diğer iletişim kanalları da açık olmalı… Bu yöntemle tespit edilen ve çözülen sorunlar oldukça, katkıda bulunanların ödüllendirilmesi en iyi teşvik olacak ve sürecin devamlılığını mümkün kılacaktır. Plutarch’ın sözü iki bin yıl öncesinden günümüze bir mesaj gibi: “Dinlemeyi bilirsen, kötü konuşanlardan bile fayda sağlayabilirsin…”
