Kripto para piyasası, son haftalarda devlet başkanlarının adlarıyla anılan “Trump”, “Melania” ve “Libra” gibi projelerle çalkalanıyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın kendi adını taşıyan token’ı ve eşi Melania Trump’ın “Melania” coin’i, milyarlarca dolarlık piyasa değerine ulaşıp hızla çökerken, Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei’nin desteklediği “Libra” da benzer bir kaderle yatırımcıları hayal kırıklığına uğrattı.
ABD Başkanı Donald Trump, seçim kampanyasında kripto paralara destek veren söylemleriyle dikkat çekerken, göreve geldikten sonra “Trump” adıyla bir meme coin projesi başlattı. Sosyal medya platformlarında yapılan tanıtımlarla hızla 15 milyar dolarlık piyasa değerine ulaşan bu token, kısa sürede yüzde 50’den fazla değer kaybederek 7 milyar dolar seviyesine geriledi.
Bu projeler, piyasaya sürüldükten sonra “pump and dump” (şişir ve boşalt) taktikleriyle manipüle edilmiş gibi görünüyor.
Aynı süreçte, Melania Trump’ın “Melania” coin’i de 2 milyar dolarlık piyasa değerine ulaştıktan sonra yüzde 80’lik bir düşüşle 200 milyon doların altına indi.
Bu projelerin arkasında profesyonel ekiplerin değil, spekülatif kazanç peşindeki grupların olabileceğini ve insider trading (içerden bilgiyle işlem yapma) iddialarının yoğunlaştığını gösteriyor.
Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei’nin “Libra” projesine verdiği destek ise daha büyük bir skandala yol açtı. Milei’nin “Arjantin ekonomisini büyütme” vaadiyle sosyal medyada tanıttığı “Libra”, dakikalar içinde 4,5 milyar dolarlık piyasa değerine ulaştı ancak insider cüzdanların 100 milyon doları aşan kârlarıyla birlikte yüzde 95 değer kaybederek çöktü.
“Trump”, “Melania” ve “Libra” gibi kripto paralar, tipik meme coin özellikleriyle öne çıkıyor: hızlı yükseliş, yoğun hype ve ani çöküş. Kadir Has Üniversitesi’nden İsmail Hakkı Polat, bu token’ların iş modeli veya inovasyon sunmadığını, sadece devlet liderlerinin nüfuzuna dayalı bir spekülasyon aracı olduğunu vurguluyor. Son iki günde yayımlanan analizler, “Libra”da 40 bin yatırımcının 4 milyar doları aşkın kayıp yaşadığına işaret ederken, “Melania” ve “Trump” token’larında da benzer şekilde insider işlemlerle küçük yatırımcının zarar ettiği görülüyor.
Yatırımcılar arasında bu token’lara olan ilgi, liderlerin vaat ettiği “kazanç fırsatları” ve sosyal medya etkisiyle artarken, kayıplar da aynı hızla büyüyor. Blokzincir analiz firması Bubblemaps’in son iki günde paylaştığı veriler, “Libra” ve “Melania”nın aynı ekipler tarafından çıkarıldığını ve insider cüzdanların token’ları piyasaya sürmeden önce topladığına dair kanıtlar sunuyor.
Bu durum, sıradan yatırımcıların bu tür projelerde “kurban” konumuna düştüğünü ve kazancın yalnızca erken girenlere veya bilgisi olanlara gittiğini ortaya koyuyor. Uzmanlar, bilinçsiz yatırımcıların bu volatiliteye kapılmasının piyasadaki güveni zedelediğini ifade ediyor.
Peki, bu token’lar gelecekte bir değer yaratabilir mi? Dr. Erkan Kork’un finansal teknolojilerdeki artış öngörüsüne karşın, Polat ve diğer uzmanlar bu projelerin uzun vadeli bir potansiyel taşımadığını düşünüyor. “Trump” coin, ABD’nin “kripto dostu” politikaları sayesinde kısa vadede toparlanma şansı bulsa da, şu an 17 dolar civarında seyrediyor ve insider avantajlarının gölgesinde kalıyor. “Melania” ise 3 dolar seviyesine gerileyerek yatırım cazibesini büyük ölçüde yitirmiş durumda.
“Libra”nın geleceği ise daha karanlık görünüyor. Milei’ye yönelik dolandırıcılık suçlamaları ve Arjantin’de başlayan yasal süreçler, projenin tamamen çöküşünü hızlandırabilir. Son iki günde X’te yapılan paylaşımlar, Hayden Davis’in “Libra” ve “Melania”nın lansmanlarında rol aldığını itiraf ettiğini ve 100 milyon dolarlık fonları kontrol ettiğini belirttiğini gösteriyor. Bu tür projelere yatırım yapmayı düşünenler için uzmanlar, yüksek risk ve etik sorunlar nedeniyle uzak durmayı öneriyor. Blokzincir ve Kripto Varlık Derneği’nden Oğuz Evren Kılıç, bu token’ların yasal sorumluluğunun belirsiz olduğunu ve Türkiye’deki yatırımcıların zararlarını telafi için hukuki bir yol bulmasının zor olduğunu ekliyor.
Bu token’lar, devlet liderlerinin adıyla piyasaya sürülse de insider trading ve “pump and dump” iddialarıyla güvenilirliklerini kaybetti. Son iki günde ortaya çıkan blokzincir analizleri, “Libra” ve “Melania”nın aynı ekiplerce manipüle edildiğini gösteriyor. Uzmanlar, spekülatif doğaları nedeniyle bu projelere temkinli yaklaşılmasını öneriyor.
“Trump” 15 milyar dolar, “Melania” 2 milyar dolar ve “Libra” 4,5 milyar dolar piyasa değerine ulaştı ancak kısa sürede yüzde 80-95 oranında düştü. Insider cüzdanlar milyonlarca dolar kâr ederken, çoğu yatırımcı zarar gördü. Son iki gündeki veriler, kazancın yalnızca erken girenlere gittiğini kanıtlıyor.
Devlet liderlerinin bu projelerde yer alması, “nüfuz ticareti” olarak tanımlanıyor ve etik tartışmalara yol açıyor. Milei’nin “Libra” paylaşımı ve Trump ailesinin token’ları, spekülasyonu artırırken yasal soruları da beraberinde getiriyor. Son iki günde internette, bu durumun kripto piyasasının itibarını zedelediği yönünde görüşler öne çıkıyor.
GÜNDEM KORİDORU
24 Şubat 2025