AÇIK
Türkiye’nin şeftali üretiminde lider bölgelerinden Bursa’da bu yıl rekolte kaybı fiyatları uçurdu. Geçen yıl dalında 18-20 TL olan şeftali, 2025 yazında marketlerde 100 TL’yi aşacak.
TÜİK’in 2025 bitkisel üretim tahminine göre şeftali üretimi %32, nektarin üretimi ise %35 azalacak. Bursa’nın Gürsu ilçesinde zirai don nedeniyle %25-30 verim kaybı yaşandı, İznik ve İnegöl’de ise zarar daha büyük. Gürsu’da normalde 20 bin ton olan şeftali ve nektarin üretimi, bu yıl 15 bin tona geriledi. Dalında 45-50 TL’ye satılan şeftali, hasat, tekleme ve nakliye maliyetleriyle toptan 70 TL’ye ulaşıyor.
Üreticiler, artan maliyetler ve arz düşüklüğü nedeniyle fiyatların yüksek seyredeceğini belirtiyor. Geçen yıl yaz ortasında 10 TL’ye kadar düşen şeftali fiyatları, bu yıl bolluk yaşanmaması nedeniyle sabit kalacak. Market ve pazarlarda şeftalinin kilosu 100 TL’nin altına inmeyecek. Avrupa’da da şeftali üretiminin azalması, ihracatı artırarak iç piyasada fiyat baskısını güçlendiriyor.
Şeftali üretiminde işçi, mazot, gübre ve ambalaj maliyetleri %100’ü aşan oranlarda arttı. Tekleme işlemi, şeftalide kilogram başına 1,5-2 TL, armutta 2,5 TL ek yük getiriyor. Gürsu’da hasat öncesi yapılan seyreltme, ürün kalitesini artırsa da çiftçilere ek maliyet çıkarıyor. Tarım işçileri, sabah 07.00’den akşam 17.00’ye kadar çalışarak ağaçları fazlalıklardan arındırıyor.
Çiftçiler, dalında 50 TL’ye sattıkları şeftaliden memnun olsa da, tüccarların 10-12 ay vadeli ödemeleri kârlılığı düşürüyor. Tüccarlar da ekonomik koşullarda zorlanırken, nakliye ve depolama giderleri fiyatları yukarı çekiyor. Gürsu’da şeftali ve nektarin hasadı bu ay sonunda başlayacak, armut hasadı ise 20 Temmuz’dan sonra yapılacak. Çiftçiler, kaliteli ürün için zirai dona karşı önlemlerini artırıyor.
Bursa şeftalisinin pazar ve marketlerdeki fiyatı, ek maliyetler ve kâr marjlarıyla 100 TL’yi bulacak. Sosyal medyada tüketiciler, şeftali fiyatlarının 100-200 TL’ye ulaştığından şikayet ediyor. Geçen yıl bazı çeşitlerde 10 TL’ye satılan şeftali, bu yıl az üretim nedeniyle fiyat avantajı sunmayacak. Toptan fiyatların düşmesi beklenmediği için tüketiciler pahalı bir yaz geçirecek.
Bursa’nın tescilli şeftalisi, aroması ve kalitesiyle ihracatta da talep görüyor. Rusya, Ukrayna ve İngiltere’ye yapılan gönderiler, iç piyasada ürün azlığını artırıyor. Gürsu’da 5 dönümlük arazilerde üretim yapan çiftçiler, verim kaybına rağmen kalite odaklı çalışıyor. Ancak, artan maliyetler ve düşük rekolte, hem üreticiyi hem tüketiciyi zorlayacak.
Dalında 45-50 TL’ye satılan Bursa şeftalisi, market ve pazarlarda 100 TL’nin altına düşmeyecek. Tekleme, toplama ve nakliye maliyetleri fiyatları artırıyor. Tüketiciler, sosyal medyada 100-200 TL’lik fiyatlardan şikayetçi.
TÜİK’e göre şeftali üretimi %32, nektarin üretimi %35 azalacak. Bursa’da zirai don nedeniyle %25-30 verim kaybı yaşandı, İznik ve İnegöl’de zarar daha büyük. İşçi ve mazot gibi maliyetlerin %100’ü aşması da fiyatları tetikledi.
GÜNDEM KORİDORU
21 Haziran 2025