Ticaret Bakanlığı tarafından uygulamaya konulan bu yeni dönem, hem tüketicileri koruyacak hem de sektörde şeffaflığı ve güveni artıracak. Artık taşıt ilanları sadece yetkili kişiler ve işletmeler tarafından verilebilecek, böylece dolandırıcılık vakalarının önüne geçilmesi hedefleniyor.
Neden EİDS? Otomotiv Piyasasında Güven İhtiyacı
Otomotiv piyasası, özellikle ikinci el araç alım satımlarında zaman zaman sahtecilik, yanıltıcı ilanlar ve yetkisiz kişilerin aracılık etmesi gibi sorunlarla boğuşuyordu. Bu durum, hem alıcılar hem de satıcılar için ciddi mağduriyetlere yol açabiliyordu. Ticaret Bakanlığı, bu sorunlara kalıcı bir çözüm getirmek ve piyasadaki güven ortamını yeniden tesis etmek amacıyla Elektronik İlan Doğrulama Sistemi’ni (EİDS) hayata geçirdi. Bu sistem, ilan verenlerin kimliklerini ve yetkilerini doğrulamayı zorunlu kılarak, piyasayı daha şeffaf ve güvenilir hale getirmeyi amaçlıyor.
EİDS Nasıl Çalışıyor? Yetkilendirme Süreci ve Kapsamı
EİDS’nin temel amacı, taşıt ilanlarının sadece gerçek yetkililer tarafından verilmesini sağlamak. Bu kapsamda, 16 Haziran 2025’ten itibaren tüm taşıt ilanları için EİDS yetki doğrulama uygulaması zorunlu hale getirildi. Peki, kimler ilan verebilecek?
- Taşıt Sahibinin Kendisi: Aracın ruhsat sahibi, kendi aracı için ilan verebilecek.
- Yetki Belgeli Oto Galeriler: Ticaret Bakanlığı tarafından yetki belgesi verilmiş, resmi olarak faaliyet gösteren oto galeriler, taşıt sahibi tarafından yetkilendirilmeleri halinde ilan verebilecekler.
- Taşıt Sahibinin Yakın Akrabaları: Taşıt sahibinin 1. ve 2. derece kan hısımları (anne, baba, çocuk, kardeş gibi) ve eşi de ilan verme yetkisine sahip olacak.
Bu düzenleme ile yetkisiz kişilerin ve komisyoncuların ilan platformları üzerinden taşıt ilanı vermesinin önüne geçilmiş oluyor. Bu sayede, ilanların kaynağı netleşecek ve olası sahtecilik durumlarının önüne geçilecek.
EİDS’nin Aşamalı Uygulamaya Geçiş Süreci
Ticaret Bakanlığı, EİDS’yi tek seferde değil, kademeli olarak uygulamaya koydu. Bu süreç şu şekilde ilerledi:
- 31 Ağustos 2023: İlan platformlarına kimlik ve yetki doğrulaması yükümlülüğü getiren yönetmelik değişikliği yapıldı ve EİDS’nin temelleri atıldı.
- 1 Kasım 2023: İlan platformlarının EİDS’ye entegrasyonu tamamlandı ve taşıt ilanlarında kimlik doğrulaması zorunlu hale getirildi. Bu sayede, kimlik bilgilerini doğrulamayan kişilerin ilan vermesi engellendi.
- 7 Nisan 2025: EİDS’nin ikinci aşaması olan yetki doğrulaması, ilk olarak 2023, 2024 ve 2025 model yılına sahip taşıt ilanları için uygulamaya alındı. Bu, yeni ve daha güncel araçların satışında güvenliğin önceliklendirilmesi anlamına geliyordu.
- 16 Haziran 2025: EİDS yetki doğrulama uygulaması tüm taşıt ilanları için zorunlu hale getirildi. Bu tarih itibarıyla, sistem tam kapasiteyle çalışmaya başlayarak otomotiv satışlarındaki yeni dönemi başlattı.
Yeni Dönemin Tüketiciye ve Sektöre Faydaları
Bu yeni düzenlemenin hem tüketiciler hem de otomotiv sektörü için önemli faydaları olacak:
- Tüketici Güvenliği Artışı: Alıcılar, ilan verenlerin kimlik ve yetki bilgilerinin doğrulanmış olması sayesinde daha güvenli bir ortamda işlem yapacak. Dolandırılma riskleri azalacak.
- Şeffaflık ve Güven Ortamı: Piyasada kayıt dışılığın ve yetkisiz aracılık faaliyetlerinin önüne geçilerek daha şeffaf bir ortam sağlanacak. Bu da sektördeki güveni artıracak.
- Haksız Rekabetin Önlenmesi: Yetki belgesi olmayan kişilerin ilan verememesi, yetkili galeriler ve profesyonel satıcılar arasındaki haksız rekabeti azaltacak.
- Yanıltıcı İlanların Azalması: İlan verenlerin doğrudan araç sahibi veya yetkili kişiler olması, yanıltıcı ve eksik bilgi içeren ilanların sayısını azaltmaya yardımcı olacak.
Elektronik İlan Doğrulama Sistemi, Türkiye otomotiv sektöründe dijitalleşmenin ve regülasyonun önemli bir adımı olarak öne çıkıyor. Bu sistemin, önümüzdeki dönemde sektördeki işlem hacmini ve tüketici memnuniyetini olumlu yönde etkilemesi bekleniyor.
