İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun “yolsuzluk” ve “terör” suçlamalarıyla gözaltına alınmasıyla başlayan siyasi çalkantı, finansal piyasalarda büyük bir dalgalanmaya yol açtı. Haftaya 36,60 seviyesinden başlayan dolar/TL kuru 41 lirayı aşarak rekor kırarken, TCMB’nin yoğun müdahaleleriyle kur haftayı 37,83 liradan tamamladı.
MERKEZ BANKASI NE KADAR DOLAR SATTI?
İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla çarşamba günü başlayan süreç, döviz kurlarında sert bir yükselişe neden oldu. Dolar 41,53 lira, euro ise 45 liranın üzerine çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyelerini gördü. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, bu ani yükselişi kontrol altına almak için aynı gün 12 milyar dolarlık bir döviz satışı gerçekleştirdi.
Bankalararası piyasada gecelik faiz oranı, TL’deki değer kaybını sınırlamak için alınan ek tedbirlerle 370 baz puan artarak faiz koridorunun üst bandına yaklaştı. TLREF oranı hafta başında yüzde 42,03 seviyesindeyken, cuma günü yüzde 45,72’ye yükseldi. TCMB’nin bu hamlesi, piyasalardaki paniği bir miktar yatıştırdı ancak uzmanlar, güven ortamı sağlanmadıkça kurların yeniden yükselebileceği uyarısında bulundu.
Perşembe ve cuma günleri de müdahaleler devam etti. İki günde toplam 14 milyar dolarlık ek satış yapılarak, 3 günlük süreçte satılan döviz miktarı 26 milyar dolara ulaştı. TCMB’nin brüt döviz rezervleri, geçen hafta 98 milyar 69 milyon dolar seviyesindeyken, bu satışlarla ciddi bir erime yaşandığı tahmin ediliyor.
Bankacılar, TCMB’nin borç verme faiz oranını yüzde 44’ten yüzde 46’ya çıkarmasının gecelik faizlerde 350-400 baz puanlık bir artış yaratacağını öngörmüştü ve bu beklenti büyük ölçüde gerçekleşti.
MERKEZ BANKASI DOLAR SATTI MI?
Merkez Bankası, Türk Lirası uzlaşmalı vadeli döviz satım işlemlerine başladığını duyurarak, döviz piyasasının sağlıklı çalışmasını ve likidite dengesini sağlamayı hedeflediğini açıkladı. Çarşamba günü başlayan müdahaleler, dolar kurunu 38 lira sınırında dengeledi ve haftalık yükseliş yüzde 3,2 ile sınırlı kaldı. Ancak, bu süreçte rezervlerde yaşanan 26 milyar dolarlık kayıp, Türkiye’nin dış şoklara karşı kırılganlığını artırabileceği yönünde endişeleri beraberinde getirdi.
TCMB’nin cuma günü 91 güne kadar vadesi olan likidite senetleri ihraç edeceğini açıklaması, piyasadaki fazla TL likiditesini çekme çabasını ortaya koydu. Bu araç, en son 2007’de kullanılmıştı ve bankalarla aracı kurumların katılımıyla gerçekleşecek.
TCMB’nin rezervleri, Şubat 2025’te 173 milyar 152 milyon dolarla rekor kırmıştı ancak bu hafta yaşanan satışlarla mevcut seviyenin 145-150 milyar dolar bandına gerilediği hesaplanıyor. Döviz satışlarının yanı sıra faiz artırımı ve likidite araçlarının kombinasyonu, piyasaları bir süre stabilize etse de, rezervlerin hızlı erimesi ekonomik istikrar açısından riskleri artırıyor.
Merkez Bankası’nın 3 günde 26 milyar dolar satması ne anlama geliyor?
Merkez Bankası’nın çarşamba, perşembe ve cuma günlerinde 26 milyar dolarlık döviz satışı, TL’deki sert değer kaybını frenlemek için yapılan acil bir müdahale oldu. Bu satış, son bir yılda rezervlerdeki 33,1 milyar dolarlık artışın yaklaşık yüzde 79’unu eritti ve Türkiye’nin dış şoklara karşı dayanıklılığını azalttı.
TCMB’nin müdahalesi döviz kurlarını nasıl etkiledi?
TCMB’nin 12 milyar dolarlık ilk gün satışı ve sonraki iki günde 14 milyar dolarlık ek müdahalesi, dolar/TL kurunu 41,53’ten 38 lira sınırına çekti. Hafta sonunda kur 37,83 liradan kapanarak yüzde 3,2’lik bir yükselişle sınırlı kaldı, bu da müdahalenin kısa vadeli bir dengeleme sağladığını gösteriyor.
Merkez Bankası’nın rezervleri şu anda ne durumda?
TCMB’nin brüt döviz rezervleri geçen hafta 98 milyar 69 milyon dolar seviyesindeyken, 26 milyar dolarlık satış sonrası 70 milyar dolar civarına gerilediği tahmin ediliyor. Toplam rezervler, Şubat 2025’teki 173 milyar 152 milyon dolarlık rekor seviyesinden sonra yaklaşık 145-150 milyar dolar bandına düştü.
