Türkiye’de yerleşik kişilerin menkul satış sözleşmelerinde ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak yerine getirebilmesine olanak tanıyan yeni tebliğ, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2022’de getirilen Türk Lirası zorunluluğunu kaldırarak piyasa dinamiklerini desteklerken, aynı zamanda döviz bürolarındaki kamera kayıtlarının saklama süresini iki yıla çıkararak finansal şeffaflığı artırmayı amaçlıyor.
MENKUL SATIŞ SÖZLEŞMELERİNDE DÖVİZLE ÖDEME DÖNEMİ
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’a ilişkin tebliğde önemli bir değişikliğe giderek, 19 Nisan 2022’de getirilen menkul satış sözleşmelerinde Türk Lirası ile ödeme zorunluluğunu kaldırdı. 13 Eylül 2018’de başlayan döviz cinsinden veya dövize endeksli sözleşme yasağı, o dönemde belirli istisnalarla uygulanmış, ancak 2022’de menkul satış sözleşmeleri için ödeme yükümlülüklerinin yalnızca Türk Lirası ile yapılabileceği hükme bağlanmıştı.
Bakanlık, bu uygulamanın piyasadaki işleyişi ve ticareti sekteye uğrattığını gözlemleyerek, taşıt satış sözleşmeleri hariç menkul satış sözleşmelerinde dövizle ödeme kapısını yeniden açtı. Bu düzenleme, firmaların uluslararası ticarette daha esnek hareket edebilmesini sağlıyor.
Özellikle döviz kuru dalgalanmalarının sık yaşandığı bir dönemde, ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden kararlaştırılabilmesi, firmaların maliyet hesaplamalarını kolaylaştırıyor. Bakanlık, piyasanın ihtiyaçlarını izleyerek aldığı bu kararla, Türk Lirası’nı koruma politikalarını sürdürürken aynı zamanda ekonomik aktörlerin küresel rekabet gücünü artırmayı hedefliyor.
Böylece, Türkiye’de yerleşik kişiler arasındaki menkul satış sözleşmelerinde dövizle ödeme imkanı, piyasa koşullarına uyumun bir parçası olarak yeniden devreye girmiş oldu.
KAYIT DIŞI EKONOMİYLE MÜCADELEDE YENİ ADIM
Finansal sektörde şeffaflığı ve güvenilirliği artırmak amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı, yetkili müesseseler (döviz büroları) için de yeni bir düzenlemeye imza attı. Daha önce bir yıl olan kamera kayıtlarını saklama ve depolama süresi, Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğle iki yıla uzatıldı. Bu değişiklik, Türkiye’nin Mali Eylem Görev Gücü (FATF) standartlarına uyum sürecini desteklerken, kayıt dışı ekonomik faaliyetlerle mücadelenin daha etkin yürütülmesini amaçlıyor.
Döviz bürolarındaki işlemlerin izlenebilirliğini artıran bu adım, finansal sistemin denetim ve gözetim kapasitesini güçlendiriyor.
Bakanlık, döviz bürolarının finansal sektördeki önemli rolünü dikkate alarak, kamera kayıtlarının iki yıl boyunca saklanmasının hem sektörel güvenilirliği hem de uluslararası standartlara uyumu pekiştireceğini öngörüyor. Bu süre uzatımı, denetim süreçlerinde daha kapsamlı veri analizine imkan tanıyarak, şüpheli işlemlerin geriye dönük incelenmesini kolaylaştıracak. Böylece, finansal sistemdeki şeffaflık ve hesap verebilirlik daha üst bir seviyeye taşınmış olacak.
