Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetlerini düzenleyen ve sermaye yeterliliklerini belirleyen iki ayrı tebliğ yayımladı. Resmi Gazete’de yer alan düzenlemeler, Türkiye’de kripto para borsalarının kuruluşu için asgari 150 milyon lira, saklama hizmeti sunacak kuruluşlar için ise 500 milyon lira sermaye zorunluluğu getirirken, sektörde şeffaflık ve güvenilirlik hedefleniyor.
SPK’nın yeni tebliğleri, kripto varlık hizmet sağlayıcı platformların kuruluş aşamasında en az 150 milyon lira sermaye ile yola çıkmasını zorunlu kılıyor. Saklama hizmeti sunacak kuruluşlar için bu rakam 500 milyon lira olarak belirlenirken, öz sermaye koşulları da sıkılaştırıldı.
Platformların öz sermayelerinin her yılın haziran ayı itibarıyla en az %25’inin ödenmiş veya çıkarılmış sermaye şeklinde sağlanması gerekiyor. Ayrıca, bu öz sermaye miktarı likit rezerv yükümlülüğünden düşük olamayacak; bu da şirketlerin finansal dayanıklılığını artırmayı amaçlıyor.
Saklama kuruluşları için ek bir düzenleme daha dikkat çekiyor: Sakladıkları müşteri varlıklarının toplam tutarı 1 milyar liraya kadar olan kuruluşlardan ilave öz sermaye talep edilmeyecek. Ancak bu sınırı aşan durumlarda, aşan tutarın %1,5’i kadar ek öz sermaye bulundurulması zorunlu olacak.
Bankalar, kripto varlık saklama hizmeti sunmaları halinde bu sermaye koşullarından muaf tutulacak. Bu düzenleme, sektörde güçlü finansal yapısı olan kuruluşların avantaj elde edeceğini gösteriyor.
Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, tebliğle belirlenen faaliyet alanlarında hizmet sunabilecek; bunlar arasında kripto varlıkların alım satımı, takası, transferi, saklama hizmetleri, ilk satışa aracılık ve yatırım danışmanlığı yer alıyor. Ancak, düzenleme ile kripto paralarda kaldıraçlı işlemler tamamen yasaklandı; bu, riskli yatırımların önüne geçmeyi hedefliyor.
Platformların ticaret unvanlarında “kripto varlık alım satım platformu” veya “kripto varlık saklama kuruluşu” ibarelerinin kullanılması zorunlu hale getirildi; böylece faaliyetlerin türü açıkça belirtilecek.
Düzenleme, şeffaflık ve güvenilirliği artırmak adına şirketlerin kurucularının ve ortaklık yapısının açıkça ortaya konmasını şart koşuyor. Ayrıca, platformların yılda en az bir kez bilgi sistemlerini bağımsız bir denetimden geçirmesi gerekiyor; bu, teknolojik altyapının güvenilirliğini ve kullanıcı varlıklarının korunmasını sağlamayı amaçlıyor.
Kripto varlıkların özel anahtarlarının saklanması gibi hassas hizmetler de tebliğ kapsamında düzenlenirken, saklama hizmeti sunacak kuruluşların müşteri nakitlerini bankalarda tutması zorunlu kılındı. Bu adımlar, kullanıcıların varlıklarının güvenliğini artırmaya yönelik önemli bir adım olarak görülüyor.
SPK, kripto varlık hizmet sağlayıcılarını sıkı bir denetim altına alıyor; platformların Sermaye Piyasası Kanunu’na uygun şekilde lisans alması ve faaliyetlerini bu çerçevede yürütmesi gerekecek. Yurt dışı merkezli platformların Türkiye’de izinsiz hizmet vermesi engellenirken, bu durum uluslararası kripto borsalarının Türkiye pazarındaki hareket alanını sınırlıyor.
Tebliğler, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının müşteri varlıklarını koruma ve piyasa istikrarını sağlama odaklı bir yaklaşımı benimsiyor. Saklama kuruluşlarının 500 milyon lira sermaye ile başlaması ve aşan tutarlar için ek öz sermaye bulundurması, büyük ölçekli saklama hizmetlerinin finansal güvenilirliğini artırmayı hedefliyor.