Bulgaristan, Avro Bölgesi’ne katılmak için gerekli Maastricht Kriterleri’ni büyük oranda yerine getirdi ve 1 Ocak 2026’da avroya geçiş hedefiyle hazırlıklarını sürdürüyor. Ekonomist Preslav Raykov, ülkenin son 6 ayda enflasyon ve bütçe açığı gibi kriterlerde önemli ilerleme kaydettiğini belirtirken, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Merkez Bankası’nın 4 Haziran’da açıklayacağı raporlar merakla bekleniyor.
BULGARİSTAN EURO NE ZAMAN GEÇECEK?
Bulgaristan, fiyat istikrarı, sürdürülebilir kamu finansmanı, döviz kuru istikrarı ve düşük uzun vadeli faiz oranları gibi Maastricht Kriterleri’ni büyük ölçüde karşıladı; Eurostat verilerine göre 2024’te enflasyon yüzde 2 seviyesine geriledi. Raykov, Kovid-19 pandemisi ve Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası artan enflasyonun artık kontrol altına alındığını ve kamu maliyesinin kriterler içinde kaldığını ifade etti.
Ülkenin finansal sistemi, uzun süredir avroya sabitlenmiş bir kur rejimiyle çalıştığından geçiş için teknik altyapı hazır. Avrupa Komisyonu’nun 2025 bütçe açığını yüzde 3 olarak değerlendirmesi ve kamu borç oranını yüzde 25,1 ile sınırların altında tutması, Bulgaristan’ın Avro Bölgesi’ne katılımını destekliyor.
BULGARİSTAN EUROYA GEÇTİ Mİ?
Bulgaristan, 1 Temmuz 2025 itibarıyla tüm perakendecilere fiyatları hem leva hem de avro cinsinden gösterme zorunluluğu getirerek geçiş sürecini hızlandırıyor. Ekonomi ve Sanayi Bakan Yardımcısı Nikolay Pavlov, bu uygulamanın tüketicilerin avroya alışmasını kolaylaştıracağını ve şeffaflık sağlayacağını belirtti.
Trend kamuoyu araştırmasına göre halkın yüzde 55’i avroya geçiş hakkında yeterli bilgiye sahip olmadığını düşünürken, yüzde 59’u geçiş için referandum yapılmasını destekliyor. Cumhurbaşkanı Rumen Radev’in referandum önerisi, Parlamento Başkanı Nataliya Kiselova tarafından yasalara aykırı bulunarak reddedildi, bu da toplumdaki görüş ayrılıklarını ortaya koydu.
Raykov, avroya geçişin Bulgaristan’ın ekonomik büyümesine katkı sağlayacağını ve potansiyelinin altında faaliyet gösteren ekonomiyi canlandıracağını vurguladı. Avro Bölgesi’ne katılımın, ülkeye yabancı sermaye girişini artırarak yeni istihdam olanakları yaratacağı ve Avrupa ile ticareti kolaylaştıracağı öngörülüyor.
Fitch Ratings’in 2025 raporunda, Bulgaristan’ın ekonomik büyümesinin yüzde 2,5 olacağı ve turizm gelirlerinin dış ticaret açığını dengeleyeceği tahmin ediliyor. Ancak, siyasi istikrarın sağlanamaması durumunda yatırımların olumsuz etkilenebileceği uyarısı yapılıyor.
BULGARİSTAN EUROYA GEÇERSE NE OLUR?
Raykov, avroya geçişin enflasyon artışına yol açacağı yönündeki endişelerin yersiz olduğunu ve bu kaygıların siyasi muhalefet tarafından abartıldığını ifade etti. Bulgaristan Ulusal Bankası, avroya geçişin fiyat istikrarını bozmayacağını ve ECB’nin para politikalarının ülkeye uyum sağlayacağını belirtti.
Geçmişte Hırvatistan’ın 2023’teki avroya geçiş sürecinde enflasyon artışı sınırlı kalmıştı ve Bulgaristan için de benzer bir senaryo bekleniyor. Ülke, geçiş sürecinde fiyatların şeffaf bir şekilde denetlenmesi için çift fiyatlandırma uygulamasını devreye alarak önlem alıyor.
Avrupa Komisyonu ve ECB, 4 Haziran’da yayınlayacakları raporlarla Bulgaristan’ın Avro Bölgesi’ne hazır olup olmadığını değerlendirecek; üç üst düzey yetkili, raporların olumlu çıkmasının beklendiğini ifade etti. Raporların ardından ECOFIN, Eurogroup ve Avrupa Parlamentosu’nun onay süreci başlayacak ve nihai karar alınacak.
Bulgaristan Ulusal Bankası, avro sikkelerinin tasarımını tamamlayarak Madara Horseman ve St. Ivan Rilski gibi kültürel sembolleri belirledi. Ülke, 1 Ocak 2026’da avroya geçerse, levden sonra tarihindeki ikinci resmi para birimini kullanmış olacak.
