Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsü (IEEFA) tarafından hazırlanan rapora göre, Avrupa’nın LNG ithalatı 2024 yılında önemli oranda azaldı. Bu durum, Avrupa’nın enerji politikaları ve küresel LNG piyasası üzerinde derin etkiler bıraktı.
Avrupa’nın toplam gaz talebi 2021-2024 arasında yüzde 20 oranında azaldı. 2024 yılında talep genel olarak yatay seyretti, ancak kasım ve aralık aylarında beklenmedik bir artış yaşandı. Bu artışa rağmen, gaz depolama tedbirleri arz şoklarını büyük ölçüde absorbe ederek, özellikle kış aylarında arz güvenliğini artırdı. AB gaz depolarının doluluğu yıl sonunda yüzde 72,16’ya ulaştı, bu da enerji arz güvenliği açısından önemli bir gösterge.
Aralık ayında gaz talebinde görülen artışa rağmen, LNG ithalatı 2023’e göre yüzde 3, 2022’ye göre ise yüzde 17 daha düşük seviyede gerçekleşti. Bu, LNG’nin Avrupa enerji piyasasındaki rolünün geçmiş yıllara kıyasla azaldığını gösteriyor. Avrupa’nın gaz depolama stratejileri ve yenilenebilir enerjiye yönelim, LNG talebinin düşmesinde önemli bir etken olarak öne çıkıyor.
Geçtiğimiz yıl Avrupa’da LNG yeniden gazlaştırma kapasitesi yalnızca yüzde 6 oranında artmasına rağmen, toplam kapasite 2021’den bu yana yüzde 29 oranında genişledi. Ancak, talebin düşmesi nedeniyle bu altyapının kullanım oranının 2030’a kadar ortalama yüzde 30 seviyesine inebileceği öngörülüyor. AB’nin LNG terminallerinin kullanım oranı 2023’te yüzde 58 iken, 2024’te bu oran yüzde 42’ye düştü, bu da altyapı yatırımlarının taleple uyumlu olmadığını gösteriyor.
IEEFA’nın raporuna göre, 2021-2030 arasında LNG ithalat kapasitesinin yüzde 60 artması beklenmekte. Buna karşın, düşen talebin altyapı kullanımını etkileyebileceği ve bu nedenle yatırımların verimli kullanılması için bölgesel iş birliğinin artırılması gerektiği vurgulanıyor. Bu durum, Avrupa’nın enerji arz güvenliğini artırmak için stratejik planlamalar yapması gerektiğini gösteriyor.
2024 yılında Avrupa’nın LNG ithalatı yüzde 19 azalarak 135 milyar metreküpe, AB’nin ithalatı ise yüzde 16 azalışla 112 milyar metreküpe geriledi. Buna rağmen, LNG’nin Avrupa’nın toplam gaz tüketimindeki payı yüzde 30, AB’de ise yüzde 34 olarak kaydedildi. Bu oranlar, 2023’te sırasıyla yüzde 37 ve yüzde 40 idi, bu da LNG’nin payının azaldığını gösteriyor.
Avrupa’nın enerji bağımsızlığı arayışına rağmen, Rusya’dan ithal edilen LNG miktarı geçen yıla göre yüzde 18 arttı. ABD’den yapılan LNG ithalatı ise AB’nin ithalatının yarısına yakınını oluşturdu. Fransa, Rusya’dan yapılan LNG ithalatındaki yüzde 81 artışla 2024’te İspanya’yı geçerek Avrupa’nın en büyük Rus LNG ithalatçısı oldu. IEEFA’ya göre, 2025’te Avrupa’nın LNG ithalatının yüzde 17 artarak 158 milyar metreküpe ulaşması bekleniyor, ancak bu seviye 2022’nin gerisinde kalacak, bu da LNG talebinin zirveyi görmüş olabileceği anlamına geliyor.
GÜNDEM KORİDORU
20 Şubat 2025