ABD ile Çin arasında gümrük vergisi savaşında tansiyon yükselmeye devam ediyor ve Pekin, Washington’un %145’lik son tarife hamlesine karşı ABD ürünlerine uyguladığı gümrük vergisini %125’e çıkardı. ABD, Çin’e yönelik yaptırımlarını sertleştirirken diğer ülkelere uygulayacağı ek vergileri 90 gün erteledi ve bu adım küresel piyasalarda dalgalanmalara yol açtı. 12 Nisan 2025’te yürürlüğe girecek yeni tarifeler, iki ülke arasındaki ticaret geriliminin yeni bir boyut kazandığını gösteriyor.
TİCARET SAVAŞINDA YENİ CEPHE
Çin, ABD’nin %145’lik gümrük vergisi hamlesine yanıt olarak ABD’den ithal edilen ürünlere uyguladığı tarifeyi %84’ten %125’e yükseltti ve bu kararın 12 Nisan 2025’te uygulamaya geçeceğini duyurdu. Pekin yönetimi, bu adımı “adil olmayan uygulamalara karşı gerekli bir cevap” olarak nitelendirerek Washington’un politikalarını “ticaret zorbalığı” şeklinde tanımladı. ABD ise daha önce Çin’e fentanil tedariki gerekçesiyle %20’lik bir vergi uyguladığını ve Trump’ın %125’lik ek tarifesinin bu orana eklendiğini açıklayarak toplam vergi oranını %145’e çıkardı.
Bu ticaret savaşı, iki ülke arasındaki ekonomik bağları kopma noktasına getirirken küresel tedarik zincirlerini de tehdit ediyor. Çin’in ABD’ye ihracatı 2024’te 438 milyar doları bulurken, ABD’nin Çin’e ihracatı 143 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti ve bu dengesizlik tarifelerin etkisini artırıyor. Çin Ticaret Bakanlığı, ABD’nin son hamlelerinin uluslararası ticaret kurallarını ihlal ettiğini ve küresel ekonomiye zarar verdiğini savundu.
ABD’NİN ÇİN DIŞINDAKİ POLİTİKASI VE YAPTIRIMLAR
ABD, Çin’e yönelik sert tutumunu sürdürürken diğer ülkelere uygulayacağı ek tarifeleri 90 gün erteledi ve bu karar piyasalarda geçici bir rahatlama yarattı. Beyaz Saray, 75’ten fazla ülkenin ticaret görüşmeleri için iletişime geçtiğini ve bu ülkelerin misilleme yapmaktan kaçındığını ifade ederek Çin’i dışarda bırakan bir strateji izlediğini gösterdi. Trump, Çin’in “dünya piyasalarına saygısızlık” yaptığını öne sürerek tarifeleri %125’e, ardından %145’e çıkardığını duyurdu ve bu adımın hemen yürürlüğe girdiğini açıkladı.
Aynı zamanda ABD, İran petrol endüstrisiyle bağlantılı olduğu gerekçesiyle Çin merkezli Guangsha Zhoushan Energy Group’a yaptırım uygulama kararı aldı ve bu şirketin İran’dan ham petrol satın aldığı belirtildi. Üç gemi yönetim şirketi de İran petrolünün taşınmasında rol oynadığı için yaptırım listesine eklendi ve iki geminin “bloke edilmiş mülk” olarak tanımlandığı açıklandı. Bu yaptırımlar, ABD’nin Çin’e yönelik ekonomik baskısını sadece tarifelerle sınırlı tutmadığını ve enerji sektörünü de hedef aldığını ortaya koyuyor.
