Türkiye’nin en bereketli topraklarına sahip illerinden olan Aydın, incirden zeytine, pamuktan narenciyeye kadar geniş ürün yelpazesiyle tarımın kalbi konumunda. Dünya kuru incir üretiminde birinci sırada yer alan, zeytinyağıyla markalaşan ve tekstil sektörüne pamukla hayat veren Aydın, bu yıl kuraklık ve artan maliyetlere rağmen üretim potansiyelini koruyarak hem iç piyasaya hem de ihracata yön veren ürünleriyle Türkiye ekonomisine katkısını sürdürüyor.
Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur, Aydın’ın, incir, kestane, zeytin ve pamuk gibi stratejik tarımsal ürünlerde Türki ye’nin lider üretim merkezi konumunda olduğunu söyledi. Çondur, “Üretim gücünü ihracat performansına da başarıyla yansıtan ilimiz, özellikle kuru incir ve zeytinyağı başta olmak üzere birçok üründe ülke ekonomisine önemli döviz girdisi sağlamaktadır. Coğrafi işaretli ürünleri, yüksek kalite standartları ve üreticimizin emeğiyle Aydın, hem Türkiye’nin tarımsal ihracatında markalaşan bir il haline gelmiş hem de sürdürülebilir tarımsal kalkınmaya örnek olmuştur” dedi.
Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur
TARIMSAL ÜRÜNLERDE İHRACAT İVMESİ
Aydın özelinde incir, zeytin, pamuk ve kestane gibi katma değeri yüksek ürünlerde ticaretin güçlü bir ivmeyle devam ettiğini söyleyen Çondur, “Üretim kapasitemiz, kalite standartlarımız ve üretici-tüccar iş birliğimiz sayesinde bu ürünler hem iç piyasada hem de uluslararası pazarlarda yoğun talep görüyor. İhracat potansiyeli açısından Aydın, ülkemizin önde gelen merkezlerinden biri olarak her geçen yıl artan talepten olumlu şekilde etkileniyor. Bu yıl da üreticilerimizin ve ihracatçılarımızın özverili çalışmalarıyla oldukça verimli bir sezon geçiriyoruz; ticaret hacmi ve dış pazar performansı açısından memnuniyet verici bir tablo söz konusu” ifadelerini kullandı.
KURU İNCİRDE 70 BİN TONLUK BEKLENTİ
Çondur, dünyada üretiminde birincisi olduğumuz kuru incirde rekolte tespit çalışmalarının tamamlandığını ve yapı lan değerlendirmelere göre bu yıl yaklaşık 70 bin ton civarın da bir üretimin beklendiğini söyledi. Bu rakamın geçtiğimiz yılın seviyelerine oldukça yakın olduğunu belirten Çondur, kuraklığın etkisiyle üretimde sınırlı da olsa düşüşler yaşana bileceği belirtti. Aydın’ın başlıca tarım ürünlerinden biri olan kuru incirin Türkiye için stratejik ürünlerden biri olduğuna dikkat çeken Fevzi Çondur, “Üretilen incirin yaklaşık yüzde 80-85’i ihraç ediliyor. Dahili piyasada tüketim bulunmakla birlikte asıl değerini dış pazarlarda bulan kuru incir, geçtiğimiz yıl orta lama ton başına 6 bin doların üzerinde ihracat fiyatı yakaladı. Bu başarı sayesinde ülke ekonomisine yaklaşık 350 milyon dolarlık katkı sağlandı. Sektörün hedefi ise kısa zamanda ton bazında 10 bin dolar seviyesini aşmak” diyor.
PANDEMİ SONRASI TALEP ARTTI
Pandemi süreciyle birlikte dünya genelinde kuru meyvelere olan talep ciddi biçimde arttı. Sağlıklı atıştırmalıklar arasında yer alan kuru incir de bu ilgiden payını aldı. Hem yurt içinde hem de yurt dışında daha fazla tüketilmeye başlanan incir, Türk tarımının gözde ürünlerinden biri olmayı sürdürüyor. Son yıllarda da ihracatta bazı sorunların da yaşandığını belirten Çondur, “Özellikle kurak ve sıcak dönemlerde toksin oranlarının yükselmesi, Avrupa pazarında aflatoksin ve okratoksin kaynaklı sıkıntılar doğurdu. Bu durum ihracatçıları tedirgin ederken, sektör bileşenleri üreticiden tüccara, depocudan ihracatçıya kadar tüm tarafları bir araya getirdi. Tarım müdürlükleri ve bakanlık ile yapılan bilgilendirme çalışmaları sayesinde, toplam kalite yönetimi yaklaşımıyla bu sorunların aşılması hedefleniyor. Üreticiden tüketiciye uzanan zincirde birlik ve koordinasyon sağlandığında, Türk incirinin kalitesi de dünya pazarlarında daha güçlü şekilde öne çıkacaktır” dedi.
AYDIN ZEYTİNYAĞINDA LİDER KONUMDA
Kuru incir kadar stratejik bir ürün de zeytinyağı. Türkiye’nin en fazla zeytinyağı üretiminin yapıldığı Aydın’da bu yıl da rekolte tespit çalışmaları devam ediyor. Gözlemler, geçen seneye yakın bir mahsulün söz konusu olduğunu gösteriyor. Konu hakkında konuşan Çondur, “Türkiye’de geçtiğimiz yıl yaklaşık 350 bin ton civarında zeytinyağı üretildi. Aydın’ın önemli katkısıyla gerçekleşen bu üretimin yanı sıra, yetkililer özellikle yurt içi tüketimin artırılması gerektiğinin altını çiziyor. Bu amaçla Türkiye genelinde 47 vilayette tadım ve tanıtım faaliyetleri gerçekleştiriliyor. Avrupa’da da bilinirlik kazanan ve coğrafi işaret tescili bulunan Aydın Memecik zeytinyağı, markalaşma sürecinde öncü ürünlerden biri oldu” ifadelerini kullandı.
PAMUĞUN STRATEJİK ÖNCELİĞİ
Aydın’ın tarım ürünleri içinde öne çıkan bir diğer değer de pamuk. Türkiye’de Şanlıurfa’dan sonra en fazla pamuk üretiminin yapıldığı Aydın, tekstil sektörünün ham madde ihtiyacında kritik rol oynuyor. Fevzi Çondur, üç yıldır dünya pamuk fiyatları libresinin 67 cent seviyelerinde seyrettiğini ve pandemi sonrası kısa süreli bir talep artışı yaşansa da fiyatların tekrar gerilediğini belirtti. Çondur, buna karşılık ise üreticilerin girdi maliyetlerinin son üç yılda yaklaşık yüzde 400 arttığını söyleyerek şöyle devam etti: “Bakanlık bu yıl yeni bir destekleme modeli uygulamaya başladı. Ayrıca ihtiyaç halinde ek destekleme yapılabileceği de gündemde. Üreticiler, artan maliyetler karşısında desteklerin artırılmasını talep ediyor. Pamuk, yalnızca bir tarım ürünü değil, aynı zamanda stratejik bir hammadde. Türkiye tekstil sanayinin yıllık yaklaşık 1 milyon 600 bin ton lif pamuk ihtiyacı bulunuyor. Bunun yarısı, yani 800 bin tonu yurt içinde üretiliyor, kalan kısmı ise ithalatla karşılanıyor.”
