Türkiye’nin cruise turizminde yükselişi, Galataport İstanbul’un faaliyete geçmesiyle yeni bir boyut kazandı. Ülkenin dört bir yanından gelen yolcu gemileri, sadece liman şehirlerine değil, yerel esnaftan tedarikçilere kadar uzanan geniş bir ekonomik ekosisteme canlılık getiriyor. Türkiye’de İş Dünyası dergisi olarak bu haberimizde, cruise turizminin Türkiye ekonomisine sağladığı milyar dolarlık katkıyı ve sektörün geleceğini şekillendirecek unsurları mercek altına alıyoruz.
Denizcilik Genel Müdürlüğü verilerine göre, 2025 Ağustos ayı, kruvaziyer turizminde rekorların kırıldığı bir ay oldu. Bu ayda 203 gemiyle yılın en fazla seferi yapılırken, 357 bin 646 yolcu sayısıyla Ağustos ayları içinde en yüksek yolcu sayısına ulaşıldı. Yılın ilk sekiz ayına bakıldığında da büyüme devam ediyor. Ocak-Ağustos 2025 döneminde limanlara gelen kruvaziyer gemi sayısı geçen yıla göre yüzde 16,6 artışla 878’e, yolcu sayısı ise yüzde 18,4 artışla 1 milyon 416 bin 398’e yükseldi.
EN ÇOK ZİYARET EDİLEN LİMANLAR
Bu dönemde Kuşadası Limanı, 400 gemi ve 679 bin 246 yolcu ile en fazla kruvaziyer gemisine ve yolcusuna ev sahipliği yaptı. Kuşadası’nı 168 gemi ve 410 bin 577 yolcu ile İstanbul limanları ve 76 gemi ve 95 bin 122 yolcu ile Bodrum Limanı takip etti. Kruvaziyer turizmi, liman ücretleri ve yakıt ikmali gibi doğrudan gelirlerin yanı sıra, yolcuların ve mürettebatın şehirde yaptığı harcamalarla da ekonomiye milyar dolarlık katkı sağlıyor.
Türkiye, tarih, kültür ve doğal güzellikleriyle cruise turizminin parlayan yıldızı olmaya ve ekonomiye büyük katkı sağlamaya devam ediyor. Özellikle Galataport İstanbul’un faaliyete geçmesiyle birlikte, cruise gemilerinin rotalarını Türkiye’ye çevirmesi, ülke ekonomisine önemli bir canlılık getirdi. Bu alandaki yükseliş, sadece liman şehirlerini değil, tedarikçilerden yerel esnafa kadar geniş bir ekosistemi olumlu yönde etkiliyor.
Gelen yolcuların alışveriş, yeme-içme ve kültürel turlarla döviz girdisini artırması, yerel işletmeler için yeni iş fırsatları sunuyor ve istihdamı destekliyor.
GALATAPORT İSTANBUL, CRUİSE TURİZMİNİN YENİ MERKEZİ
İstanbul’un tarihi limanı olarak bilinen ve yeniden inşa edilen Galataport, Türkiye’nin cruise turizmindeki yüzünü tamamen değiştirdi. Modern altyapısı, devasa gemileri ağırlayabilme kapasitesi ve sunduğu dünya standartlarındaki hizmetlerle Galataport, sektörün en önemli limanlarından biri haline geldi. Sadece bir liman olmanın ötesinde, alışveriş merkezleri, restoranlar ve sanat galerileriyle bir “yaşam alanı” olarak tasarlanan Galataport, yolcuların şehirde daha faz[1]la vakit geçirmesini teşvik ediyor. Bu durum, yolcuların ortalama harcama miktarını artırırken, İstanbul’un turizm potansiyelini de en üst seviyeye çıkarıyor. Galataport, Türkiye’yi cruise turizminde transit bir durak olmaktan çıkarıp, başlangıç veya bitiş noktası haline getirme hedefine bir adım daha yaklaştırdı.
SEKTÖR TEMSİLCİLERİ NE DİYOR
Kruvaziyer turizmindeki bu rekor büyümeyi ve sektörün geleceğini, alanın önde gelen isimlerine sorduk. Liman işletmecilerinden tur operatörlerine kadar tüm paydaşlar, Türkiye’nin cruise pazarında elde ettiği ivmenin kalıcı olacağını ve yeni yatırımlarla daha da büyüyeceğini vurguladı. İşte sektör temsilcilerinin değerlendirmeleriyle Türkiye’nin kruvaziyer turizmindeki yükselişinin perde arkası…
“TÜRKİYE İÇİN MİLLİ BİR MESELE”
Camelot Maritime Yönetim Kurulu Başkanı Kaptan Emrah Yılmaz Çavuşoğlu, Türkiye İş Dünyası Dergisi için kruvaziyer turizminin ülkeye sağladığı katkıları, Galataport’un önemini ve sektörün gelecek hedeflerini değerlendirdi. Çavuşoğlu, kruvaziyer turizminin sadece bir gelir kalemi olmadığını, aynı zamanda istihdamdan yerel esnafa kadar tüm bir ekosistemi canlandıran, milli bir mesele olduğunu vurguladı.
Kruvaziyer turizminin ekonomiye katkısının sadece liman vergileri ve yolcu harcamalarıyla sınırlı olmadığını belirten Çavuşoğlu, “Bir yolcunun attığı her adım ülkeye katma değer sağlıyor” dedi. Müze ziyaretleri, rehberli turlar, yerel restoran ve hediyelik eşya alışverişleri gibi harcamaların tüm bir ekosistemi canlandırdığını ifade eden Çavuşoğlu, kendi çabalarıyla Türkiye’ye getirdiği 250 bin yolcunun yüz binlerce kişinin işine ve esnafın kasasına katkı sağladığını belirtti. Bu durumun, sektörün ekonomi üzerindeki çarpan etkisini açıkça gösterdiğini söyledi. Son yıllarda artan kruvaziyer yolcu sayılarının Tür[1]kiye’nin potansiyelini gözler önüne serdiğini vurgulayan Kaptan Yılmaz, 2025’in ilk sekiz ayında yüzde 18,4 artışla 1 milyon 416 bin yolcuya ulaşıldığını açıkladı.
Bu artışın, döviz girdisini yükseltirken rehberden şoföre, mağaza çalışanından restorana kadar yüz binlerce kişiye iş imkanı yarattığını belirtti. Yılmaz’a göre bu trend, Türkiye’nin Akdeniz ve Karade[1]niz’de yeniden merkez ülke olma potansiyelini güçlendiriyor.
TÜRKİYE’Yİ YENİ BİR LİGE TAŞIYAN LİMAN; GALATAPORT
Galataport İstanbul’un, Türkiye’yi kruvaziyer turizminde bambaşka bir lige taşıdığını belirten Çavuşoğlu, modern altyapısı ve çoklu gemi ağırlama kapasitesi sayesinde lüks gemilerin ilgisini çektiğini söyledi. Çavuşoğlu, “Bugün dünyanın en lüks gemileri Galataport’a yanaşabiliyorsa, bunun sebebi modern altyapının getirdiği bu güven ve konfordur” dedi. Galataport’un sadece bir liman değil, aynı zamanda bir yaşam alanı olarak tasarlanmasının yolcuların harcama alışkanlıklarını doğrudan etkilediğini vurgulayan Yılmaz, yolcuların limandan çıkar çıkmaz alışveriş, kültür ve gastronomiyle buluşmasının şehirde kalış süresini uzattığını ve bölge ekonomisine ekstra katkı sağladığını belirtti.
“KRUVAZİYER TURİSTİ TÜRKİYE İÇİN KATMA DEĞERİ EN YÜKSEK TURİST”
Celestyal Türkiye Direktörü ve Karavan Turizm Cruise Direktörü Özgü Alnıtemiz, sorularımıza verdiği cevapta, kruvaziyer turizmini bir kültür olarak tanımladı ve bu alandaki gelişmeleri değerlendirdi. Alnıtemiz, kruvaziyer turistinin “katma değeri yüksek” olduğunu belirterek, bir gemi yolcusunun yaptığı harcamaların yerel ekonomide yarattığı çarpan etkisine dikkat çekti. Alnıtemiz, kruvaziyer turistinin sadece liman vergisi veya gemi içi harcamalarla sınırlı olmadığını, gittikleri yerleri keşfetmeyi ve deneyimlemeyi önemsediğini ifade etti. Bir kruvaziyer turistinin bir limanda ortalama 200 dolar döviz bıraktığını belirten Alnıtemiz, bu harcamaların sadece esnafa değil, rehberler, transfer firmaları ve liman çalışanları gibi farklı iş kollarında da istihdam yarattığını söyledi. Ayrıca, mürettebat üyelerinin de harcama yaparak ekonomiye katkı sağladığını vurguladı.
Türkiye’nin kruvaziyer rotaları için stratejik bir konumda olduğunu belirten Alnıtemiz, Galataport İstanbul’un modern altyapısıyla bu potansiyeli maksimize ettiğini söyledi. Galataport’un dünyanın en modern limanlarından biri olduğunu ve konumu sayesinde yolcuların gemiden iner inmez şehrin kalbinde, kültür ve sanatla buluştuğunu belirtti. Bu durumun, İstanbul’u sadece bir uğrak limanı olmaktan çıkarıp, Avrupa ve Amerika’dan gelen turistlerin ana çıkış limanı (hub) haline getirdiğini ifade etti.
Potansiyel yeni rotalar konusunda ise Bozcaada, Çanakkale ve Karadeniz limanlarını işaret eden Alnıtemiz, Celestyal olarak Çanakkale limanına yaptıkları seferlerin özellikle Assos ve Truva gibi tarihi destinasyonlara ilgi duyan turistler tarafından büyük memnuniyetle karşılandığını ve destinasyon pazarlamasının öneminin altını çizdi.
Sektörün karşılaştığı zorluklardan biri olan vize sorunlarının sadece sektörel girişimlerle aşılamayacağını belirten Alnıtemiz, konunun bakanlık düzeyinde çözülmesi gerektiğini ifade etti.
Sürdürülebilirlik konusunun da sektörün en önemli gündemlerinden biri olduğunu belirten Alnıtemiz, dünyada olduğu gibi Türkiye’de de bu alanda adımlar atıldığını söyledi. Atıkların enerjiye dönüştürülmesi, limanlarda kıyı elektriği (shore power) altyapısının kurulması gibi uygulamaların önemine değinen Alnıtemiz, Celestyal’in de deniz biyoyakıt karışımı kullanarak emisyonları azaltma yönünde çalıştıklarını belirtti.
