ABD Başkanı Donald Trump, 2025 Mayıs ayında Riyad’da yaptığı bir konuşmada Suriye üzerindeki tüm ABD yaptırımlarını kaldırdığını duyurarak dikkat çekmişti. Ancak bu açıklamadan yalnızca üç ay sonra, Washington yönetimi Şam’a karşı yüzde 41 oranında gümrük vergisi getirdi. Bu oran, ABD’nin herhangi bir ülkeye uyguladığı en yüksek tarife oranı oldu.
SURİYE’NİN EKONOMİSİ BÜYÜK ZARAR GÖRDÜ
2024 sonunda Beşar Esad rejiminin devrilmesiyle iktidara gelen geçici hükümetin başkanı Ahmed el-Şaraa, ülkeyi yeniden inşa etme çabasında. Ancak altyapının büyük kısmı yıkılmış durumda ve enerji, sağlık, ulaşım gibi temel hizmetlerde ciddi eksiklikler yaşanıyor.
Suriye’nin elektrik şebekesinin yüzde 70’inden fazlası çalışmaz halde. Şam ve Halep gibi büyük şehirlerde günde 20 saati aşan elektrik kesintileri yaşanıyor. Kırsal bölgelerde ise enerji tamamen yok.
KATAR VE KÖRFEZ ÜLKELERİNDEN YATIRIM UMUDU
Trump’ın yaptırımları kaldırmasının ardından Suriye’ye destek sözü veren ülkeler arasında Katar, Suudi Arabistan ve BAE gibi Körfez ülkeleri yer alıyor. Katar Kalkınma Fonu, Azerbaycan ve Türkiye üzerinden Suriye’ye gaz taşıyarak elektrik üretimine katkı sunacak projeyi duyurdu. Proje sayesinde 5 milyondan fazla insanın günlük enerjiye erişimi yüzde 40 artabilir.
Katar Kalkınma Fonu Başkanı Fahad Al-Sulaiti, “ABD Hazinesi ile sürekli temas halindeyiz, Suriye için sağlıklı bir ekonomik sistem kurmak istiyoruz” açıklamasında bulundu.
ABD, SURİYE’YE YÜZDE KAÇ GÜMRÜK VERGİSİ UYGULAYACAK?
Analistler, Suriye ile ABD arasındaki ticaretin hacminin küçük olması nedeniyle %41’lik tarifenin ekonomik etkisinin sınırlı olacağını ancak bu adımın sembolik gücünün büyük olduğunu belirtiyor. 2023’te Suriye, ABD’ye yalnızca 11,3 milyon dolarlık ürün ihraç ederken, 1,29 milyon dolarlık ithalat yaptı.
Gulf State Analytics CEO’su Giorgio Cafiero: “Bu tarife, Trump yönetiminin Şam üzerindeki ekonomik kontrolünü kaldırmaya istekli olduğunu ancak bunu kendi koşullarıyla yapacağını gösteriyor.”
SURİYE, İSRAİL İLE NORMALLEŞECEK Mİ?
Cafiero’ya göre bu gümrük vergisi, Şam yönetimini İsrail’le ilişkileri normalleştirmeye zorlamak için kullanılan ekonomik bir ‘tasma’ olabilir. İsrail, Suriye’nin çeşitli bölgelerinde askeri operasyonlar düzenlemeye devam ediyor.
“Bu adım, Şam’ın dış politikadaki tavrına göre gevşetilecek veya sıkılaştırılacak bir ekonomik baskı aracı gibi işliyor.”
ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Trump’ın politikalarına rağmen Şam hükümetine destek açıklamalarında bulunarak ABD-Katar ortaklığında yürütülen yatırım projelerini duyurdu. Ancak aynı yönetimin ülkeye %41 gümrük vergisi getirmesi, çelişkili bir dış politika izlenimi yaratıyor.
5 Başlıkta Trump’ın Suriye’ye Vergi Kararı
- ABD, Suriye’ye %41’lik en yüksek gümrük vergisini uyguladı.
- Trump, Haziran ayında tüm yaptırımları kaldırdığını açıklamıştı.
- Ekonomistler bu hamleyi “politik baskı aracı” olarak nitelendiriyor.
- Yeni hükümetli Suriye, Körfez’den yatırım ve enerji desteği alıyor.
- Washington’un çelişkili adımları, diplomatik belirsizlik yaratıyor.
