Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Başkanı Memiş Kütükcü ile OSB’lerin Türkiye ekonomisine katkısı ve sanayinin geleceğine dair keyifli bir sohbet gerçekleştirdik.
Türkiye’de toplam kaç OSB bulunuyor, bu OSB’lerin bölgesel dağılımı ve ekonomiye katkısını değerlendirir misiniz?
Türkiye’de 361’i Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na, 42’si Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı olmak üzere toplam 403 organize sanayi bölgesi var. Bu organize sanayi bölgelerimizin 282’si işletme aşamasında. Toplam 403 organize sanayi bölgemizin; 98’i Marmara Bölgesi’nde, 71’i İç Anadolu Bölgesi’nde, 66’sı Karadeniz Bölgesi’nde, 64’ü Ege Bölgesi’nde, 43’ü Akdeniz Bölgesi’nde, 28’i Doğu Anadolu Bölgesi’nde, 33’ü de Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde faaliyet gösteriyor. İl bazında baktığımızda ise ülkemizde şu anda OSB olmayan şehrimiz kalmadı. 81 ilimizin tamamında organize sanayi bölgemiz var. Ülkemizin toplam sanayi üretiminin yüzde 45’ini gerçekleştiren organize sanayi bölgelerimiz, 2 milyon 665 binin üzerinde insanımıza doğrudan istihdam sağlıyor. Bugün “Türkiye’de nereye yatırım yapılır” sorusunun en net cevabı; organize sanayi bölgeleridir. Ülkemizdeki 1000 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun 648’i organize sanayi bölgelerimizde üretim yapıyor. Yine Türkiye’nin 1000 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun 78 milyar TL tutarındaki toplam ihracatının 38 milyar TL’sini organize sanayi bölgelerimiz gerçekleştiriyor.
Organize Sanayi Bölgelerinin toplam yüz ölçümü kaç metrekare? Mevcut sanayi alanları yeterli oluyor mu?
Ülkemizde halihazırda toplam 1 milyar 267 milyon 596 bin 200 metrekare OSB alanımız bulunmaktadır. Bu da ülkemizin toplam yüzölçümünün binde 1,6’sı ediyor. Toplam sanayi alanlarına baktığımızda ise; Türkiye’de sanayi alanlarının büyüklüğü yüz ölçümümüzün binde 4’üne tekabül ediyor. Bu oran sanayide bizim rakip ülkelerimiz olan Almanya’da yüzde 4, İtalya’da yüzde 2,15, Fransa’da yüzde 1,4. Dolayısıyla bu ülkelerle eşit şartlarda rekabet edebilmemiz ve sanayi kaslarımızı daha da güçlendirebilmemiz için ülkemizdeki planlı sanayi alanlarını artırmak zorundayız. Sanayi alanlarının artırılması konusunda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’mızın ülkemizdeki sanayi alanlarını önümüzdeki beş yılda iki katına, 10 yılda ise en az yüzde 1 düzeyine çıkarma hedefini destekliyoruz. Ayrıca bir konunun daha altını çizmek istiyorum. Organize Sanayi Bölgeleri uygulaması, Cumhuriyet tarihinin en başarılı sanayi rejimidir. Tek durak ofis hizmet anlayışı, bulunduğu şehrin bir alt bölge teşvik imkanlarından yararlanma avantajı, teknoparkları, atık su arıtma tesisleri, içme suyu arıtma tesisleri, mesleki ve teknik eğitim liseleri, sosyal donatı alanları gibi pek çok yatırımlarıyla organize sanayi bölgelerimiz ‘yatırımcı dostu’ bölgelerdir.
OSB’LER EKONOMİNİN SESSİZ GÜCÜ
OSB’lerin üretimdeki öneminden bahseder misiniz?
OSB’ler Anadolu’nun sanayileşmesinin öncülüğünü yapmıştır. OSB projesi Cumhuriyet tarihimizin en başarılı projelerinden birisidir. Bu projeyi ihraç ediyoruz. Özellikle dost ve kardeş ülkeler bizden OSB projelerimizdeki bilgi birikimini kendi ülkelerine transfer etmek istiyorlar. Biz de Türki Cumhuriyetler başta olmak üzere çalışmalar yürütüyoruz.
Yeşil dönüşüm konusunda neler yapıyorsunuz, hedefleriniz neler?
Yeşil dönüşüm konusu öncelikli çalışma başlıklarımız arasında. OSBÜK olarak, OSB’lerimizi ve OSB’lerimizdeki 67 bin sanayi işletmemizi yeşil dönüşüme hazırlamak için camiamıza rehberlik ediyoruz. Eğitimler, seminerler, bilgilendirme toplantıları yapıyoruz. Ayrıca Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’mızın ve TSE’nin yürüttüğü Yeşil OSB Belgelendirme projesi kapsamında dokuz Organize Sanayi Bölgemiz dört başlıktaki 40 farklı kriteri eksiksiz yerine getirerek Yeşil OSB Belgesi almaya hak kazandı. Bu dokuz OSB’miz ise ASO 2. OSB, Konya OSB, Makine İhtisas OSB, Kocaeli Gebze Güzeller OSB, Demirtaş OSB, Bursa OSB, Düzce 2. OSB, Başkent OSB ve Nilüfer OSB şeklinde sıralanıyor. Yine OSBÜK bünyesinde Yeşil Dönüşüm ve Sürdürülebilirlik İhtisas Kurulu ile OSBÜK Yeşil Dönüşüm ve Sürdürülebilirlik Merkezi’ni kurduk. Bu kurullarda yapacağımız çalışmalarla da Organize Sanayi Bölgelerimizi Türk sanayisinin dönüşümünde öncü hale getirmeyi hedefliyoruz. Öte yandan yeşil dönüşüm konusunda önemli bir avantaj oluşturan yenilenebilir enerji santralleri konusunda da OSB’lerimiz ciddi manada yol kat etmiş durumda. Şu anda 4 bin 122 MW’ı Güneş Enerjisi Santrali olmak üzere OSB’lerimizdeki yenilenebilir enerji santrallerinin toplam kurulu gücü 4 bin 549 MW’a ulaştı.
Sanayide kalifiye eleman sıkıntısı yaşanıyor mu?
Şu anda Türk sanayisinin en önemli sorunu ne derseniz; ben OSBÜK Başkanı olarak buna “insan kaynağı sorunu” derim. Sanayicilerimiz, fabrikalarda çalışacak eleman bulamıyor. Bu sadece birkaç şehrimizde veya bölgemizde değil, Türkiye’nin neredeyse her yerinde büyük bir problem. Çalıştıracak insan kaynağı bulamadığı için yatırımlarını erteleyen veya iptal eden sanayicilerimiz var. Dolayısıyla bu sorun artık, Türkiye’nin çözüm bekleyen en öncelikli meselesi haline geldi. Çözüm yolu da mesleki eğitimden geçiyor. Son dönemde mesleki eğitime devletimiz önemli yatırımlar yaptı, yapmaya devam ediyor. Bu yatırımların hepsi çok kıymetli ancak gençlerimizi mesleki eğitime daha fazla yönlendirmeye ihtiyacımız var. Gençlerimizi mesleki eğitime özendirmeye devam ederken, bunun yanı sıra ülkemizdeki yabancıların kayıtlı bir şekilde çalıştırılmasının da önünün açılmasını öneriyoruz.
