Tacikistan’ın bağımsızlığını kazanmasıyla birlikte Türkiye ile Tacikistan arasında altından pamuğa, enerjiden tekstile pek çok alanda iş birliği imkânı oldu. İki ülke arasında son 10 yılın projeksiyonuna baktığımızda, Tacikistan’da 200 milyon Doların üzerinde Türk yatırımı yapılmış. Halihazırda sürdürülen güvene dayalı iş birliklerinin vesilesiyle Tacikistan’ın ticari potansiyelini, iki ülkenin karşılıklı kazanımlarının ne şekilde ilerleyeceğini DEİK/Türkiye-Tacikistan İş Konseyi Başkanı Cihangir Fikri Saatçioğlu’na sorduk.
Orta Asya’nın güneydoğusunda yer alan ülke, komşu ülkeleri ile kurduğu iyi ilişkiler itibariyle de stratejik bir öneme sahip. Adeta Orta Asya’nın hidroelektrik enerji havzası diyebileceğimiz Tacikistan, Orta Asya’nın su ihtiyacının yüzde 60’ını karşılayan önemli su kaynakları ile hidroelektrik enerji potansiyeli açısından bulunmaz Hint kumaşı. Bulunduğu bölgenin en küçük ülkesi olarak gözümüze çarpan Tacikistan’ın dış ticaretinde ve ekonomik kalkınmasında en önemli rolü “beyaz altın” olarak da bilinen pamuk üstleniyor. Globalde pamuk piyasasındaki ticari rekabet artmaya devam ederken odağımız, dünyanın en önemli pamuk ihracatçıları içinde yer alan Tacikistan’da… Tacikistan’da son 10 yılın izdüşümüne baktığımızda, 200 milyon Doların üzerinde Türk yatırımı yapıldığını görüyoruz. Türkiye, 2018 yılında Tacikistan’daki ikinci en büyük yatırımcı olurken, 2019 yılına geldiğimizde ülkenin dördüncü en büyük yatırımcısı olarak listede yerini alıyor. Tüm bu bilgilerin ışığında, iki ülkenin de kendi güçlü yönlerini ön plana çıkararak yeni projelerle üretim hacimlerini artırmaları bekleniyor.
TACİKİSTAN, TÜRK YATIRIMCI İÇİN FIRSATLARA GEBE
Türkiye ile Tacikistan arasında yatırım ortaklıkları başta olmak üzere, sanayiden teknolojiye, tarımdan enerjiye, ulaştırmadan müteahhitliğe, eğitimden kültür-turizme kadar geniş bir yelpazede iş birliği alanlarının olduğunu ifade eden DEİK/Türkiye-Tacikistan İş Konseyi Başkanı Cihangir Fikri Saatçioğlu, söz konusu iş birliğiyle özellikle inşaat sektöründe Türk sanayi ve müteahitlik tecrübesinin Tacikistan’a aktarılması konusunda çok önemli bir fırsat olduğunu belirtti.
Tacikistan’ın, altından, pamuğa, enerjiden tekstile birçok alanda Türkiye’nin deneyimlerinden yararlanmak istediğini kaydeden Başkan, iki ülke arasındaki ticaret hacminde Tacikistan’dan Türkiye’ye pamuk ihracatının önemli rol oynadığını ve son dönemde maden ve altın alanlarındaki bazı Türk şirketlerinin takı üretiminden fayda sağladığını bildirdi.
“YEŞİL DÖNÜŞÜM YENİ İŞ BİRLİKLERİ DOĞURACAK”
Ayrıca su kaynakları, tarım, tekstil, maden ve enerji sektörlerinde de iş birliği fırsatları bulunan Tacikistan’ın, hidroelektrik kaynaklarına sahip, dünyada ilk sırada bulunan ülkelerden biri olduğuna vurgu yapan Saatçioğlu, hidroelektrik sektörünün aynı zamanda ülkenin ekonomisinin gelişimi açısından ulusal kalkınma stratejisinin temel sektörleri arasında yer aldığını bildirdi. Tacikistan, kendi elektriğinin büyük bir kısmını da hidroelektrik santrallerinden temin eden bir ülke olduğu için müteahhitlik ve enerji sektöründeki Türk firmaları açısından çok ciddi fırsatlar içeriyor. Tacikistan’ın özellikle baraj ve hidroelektrik santralleri konusunda Türk müteahhitlik ve mühendislik firmalarının tecrübesinden faydalanmak istediğini belirten Saatçioğlu, “Önümüzdeki dönemde ise Türk sanayisinin sahip olduğu yeşil dönüşüm enerji altyapısının Türkiye ve Tacikistan arasında da yeni fırsatlar doğuracağına inanıyorum” diye konuştu.
TACİKİSTAN’IN DIŞ TİCARET HACMİ YÜKSEK
Bağımsız Devletler Topluluğu (CIS) ülkelerine dahil olmasının da tesiriyle Tacikistan, 260 milyonluk nüfusa erişim imkânı ve yıllık yüzde 2 büyüme oranıyla ticari açıdan fırsatlara gebe. Tacikistan ekonomisinin, toplam dış ticaret hacmi ile ithalata dayalı bir görünüm sergilediğini dile getiren Saatçioğlu; ülkenin yatırım teşvikleri, pazarın yatırımcıya aç olması, yabancı yatırımcıların devlet garantisi altında olmasıyla ticari açıdan yatırımcılara sunduğu pozitif yönler bulunduğunu belirtti.
“İKİ ÜLKENİN DE DEĞERLİ KAZANIMLARI OLACAK”
İş forumlarının, katılımcılara sektörlerinde faaliyet gösteren diğer profesyonellerle tanışma ve potansiyel iş ortaklığı fırsatı sunması bakımından oldukça etkili olduğuna değinen Saatçioğlu, süreç boyunca geliştirilen iş birliklerini şu sözlerle anlattı: “28 Mayıs tarihinde gerçekleşen Türkiye-Tacikistan Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 12. Dönem Protokolü ve Eylem Planı imzalandı. Ticaret ve yatırım ilişkilerinde uzun dönemli bir ivme oluşturacak 4 önemli anlaşmadan birisi de DEİK/Türkiye-Tacikistan İş Konseyi olarak SUE TAJINVEST ile imzaladığımız mutabakat zaptıyla üretim, bilim ve teknoloji, ticari ve ekonomik ilişkiler, müteahhitlik, eğitim konularında her iki taraf için faydalı olacak iş birliklerin geliştirilmesi ve Türkiye-Tacikistan ekonomik ilişkilerinde değerli kazanımlar sağlanacak.”
“HEDEF 1 MİLYAR DOLARLIK TİCARET HACMİ”
Başkan, önümüzdeki dönemde hem Türk firmalarını Tacikistan’a daha fazla yatırım yapması hem de iki ülke arasında belirlenen 1 milyar Dolar ticaret hedefine ulaşılması için DEİK/Türkiye-Tacikistan İş Konseyi olarak ciddi şekilde planlı bir çalışma yürüteceklerini belirtirken, sözlerine “Rakamları artırmanın iş insanlarının elinde olduğuna ve birlikte çalışarak ülkelerimiz arasındaki dış ticareti daha yüksek seviyeye taşıyabileceğimize inanıyorum” şeklinde devam etti. “KOBİ MODELİNİ TACİKİSTAN’A UYARLAYACAĞIZ” Türkiye’nin son yıllarda özellikle KOBİ’lerin de katkısıyla otomotiv, savunma sanayi, telekomünikasyon, tekstil ve elektrik-elektronik gibi birçok sektörde küresel ihracatçı konumuna geldiğine işaret eden Saatçioğlu, “Aynı KOBİ modelini Tacikistan’a uyarlamak için DEİK/Türkiye-Tacikistan İş Konseyi olarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız ve KOSGEB ile birlikte çeşitli çalışmalar yürütüyoruz” diyerek sözlerini noktaladı.
