Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, YEKA RES-2024 yarışmaları sonrasında yaptığı açıklamada, yeni YEKA modelinin hem enerji maliyetlerini düşüreceğini hem de yerli üretimi teşvik edeceğini vurguladı.
YEKA YARIŞMALARI VE TÜRKİYE’NİN ENERJİ HEDEFLERİ
Bayraktar, YEKA RES-2024 yarışmalarıyla Türkiye’nin enerji sektörüne olan güveni ve ekonomik büyümesini gösterdiğini belirtti. Son 22 yılda enerji talebinin 3 katına çıktığına dikkat çekerek, bu talebi karşılamak ve dışa bağımlılığı azaltmak için yenilenebilir enerji kaynaklarının önemini vurguladı. 33 bin megavata ulaşan rüzgar ve güneş enerjisi kurulu gücüne ek olarak, Edirne, Kırklareli ve Sivas’ta 1200 megavat kapasiteli rüzgar YEKA yarışmalarının tamamlandığını duyurdu. Bu yarışmalar, sadece enerji üretimi değil, aynı zamanda kullanılan ekipmanların yerlileştirilmesi yoluyla istihdam ve ihracata katkı sağlamayı amaçlıyor.
Türkiye’nin 2035’te yenilenebilir enerji hedeflerini Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Birleşmiş Milletler İklim Zirvesi’nde açıkladığını hatırlatan Bayraktar, rüzgar ve güneş enerjisinde kurulu gücü 120 bin megavata çıkarma hedefinden söz etti. Bu hedefe ulaşmak için depolamalı kapasite tahsisleri, sanayiciler ve ticaret erbabı için öz tüketim projeleri ve büyük ölçekli YEKA projelerinin geliştirilmesi planlanıyor. Yeni YEKA modelinde yatırımcılar belirli bir taban fiyat üzerinden yarışıyor ve rekabet devam ettikçe süreç YEKDEM’e ödenecek katkı bedelleri üzerinden ilerliyor.
REKABET VE EKONOMİK KAZANÇLAR
Bayraktar, 1200 megavatlık kapasite için 18 kat talep geldiğini ve yaklaşık 40 firmanın teklif verdiğini belirterek, yarışmaların büyük bir rekabet ortamında gerçekleştiğini vurguladı. Bu rekabet sonucunda megavat başına ortalama 100 bin dolar, toplamda 120 milyon dolarlık bir katkı payının devlete ödeneceğini açıkladı. Bu yarışmaların ekonomik katkısı, sadece enerji üretiminde değil, yerli ekipman üretiminde de önemli. Türkiye’de rüzgar enerjisine 1,2 milyar dolarlık yatırım yapılacak ve yerli üretim destekleriyle üretici sayısı 27’den 500’e çıkarıldı, bu süreçte 50 bin kişiye yeşil istihdam sağlandı.
Yeni YEKA modeli, proje devreye girdikten sonra 6 yıl boyunca piyasaya satış imkanı sunuyor. Ardından, 20 yıl boyunca elektrik 3,50 sent/dolar kilovatsaat bedelle satılacak, bu da piyasa fiyatının neredeyse yarısı anlamına geliyor. Bu model, vatandaşlara daha ucuz enerji sağlama amacını taşıyor ve Türkiye’nin enerji maliyetlerinde önemli bir düşüş sağlayacak. Ayrıca, bu projelerden üretilecek 4,5 milyar kilovatsaat elektrik ile 2 milyon hanenin ihtiyacı karşılanacak ve 8 milyar dolarlık doğal gaz ithalatı önlenecek.
GELECEKTEKİ PLANLAR VE YERLİLİK ŞARTI
Bayraktar, gelecekteki YEKA yarışmalarında da yerlilik şartının devam edeceğini belirterek, sürdürülebilir enerji üretiminin yanı sıra ekonomik büyüme ve yerli sanayiye destek sağlamanın önemine dikkat çekti. Önümüzdeki hafta gerçekleşecek güneş yarışmasında da benzer rekabetçi bir ortamın oluşmasını beklediğini ifade etti. Her yıl 2000 ila 2500 megavat YEKA yarışmaları düzenleme hedefiyle, 120 bin megavat hedefine ulaşılması amaçlanıyor.
Yerlilik şartı, Türkiye’nin enerji bağımsızlığını artırmak ve ithalatı azaltmak için kritik öneme sahip. Bu sayede, hem enerji üretiminde hem de ekipman tedarikinde yerli üretim teşvik ediliyor. Bu strateji, ekonomik büyümeye, istihdama ve teknolojik gelişime katkı sağlarken, enerji sektöründe dışa bağımlılığı azaltarak stratejik bir avantaj sağlıyor. Türkiye’nin yenilenebilir enerjideki bu adımları, hem çevresel sürdürülebilirlik hem de ekonomik kalkınma açısından önemli bir rol oynuyor.
Yeni YEKA modeli ile elektrik fiyatları nasıl etkilenecek?
Yeni YEKA modeli, proje devreye girdikten sonra 6 yıl piyasa fiyatından satış ve ardından 20 yıl boyunca 3,50 sent/dolar kilovatsaat bedelle elektrik sağlayacak, bu da piyasa fiyatının neredeyse yarısına denk gelecek.
YEKA RES-2024 yarışmalarında kaç firma teklif verdi?
YEKA RES-2024 yarışmalarında yaklaşık 40 firma teklif verdi.
YEKA yarışmalarının ekonomiye katkısı ne olacak?
Yarışmalar, 1,2 milyar dolarlık yatırım, 50 bin kişiye yeşil istihdam ve 8 milyar dolarlık doğal gaz ithalatının önlenmesi gibi ekonomik katkılar sağlayacak.
