TÜSAYDER (Tüm Satın alma ve Tedarik Yöneticileri Derneği)’nin bu yıl 12’nci kez düzenlediği Satın Alma ve Tedarik Yönetimi Zirvesi – STZ 25, iş dünyasından 400’ü aşkın profesyonelin katılımıyla gerçekleşti. TÜSAYDER’in düzenlediği zirvenin bu yılki ana teması “Şimdi Değişim Zamanı! Hazır Mısın?” olarak belirlendi. Yapay zekâ teknolojilerinin satın alma ve tedarik zinciri yönetiminde yarattığı dönüşüm, ekonomik belirsizliklerin yön verdiği yeni fiyatlama davranışları ve sürdürülebilirlik politikalarının masaya yatırıldığı zirvenin açılış konuşmasında Türkiye’nin rekabet, üretkenlik ve verimlilik verilerini paylaşan TÜSAYDER Başkanı Meriç Atalay, “Bu kadar belirsizliğin içinde rekabetçi kalmak kolay değil. Dünya Rekabet Merkezi’nin 2024 araştırmasına göre, ülke olarak 47. sıradan 53. sıraya geriledik. İş dünyası verimliliğinde ise tam sekiz sıra gerileyerek 52. sıraya düştük. Üretkenlik ve verimlilikte 40. sıradayız. Bu veriler açıkça gösteriyor ki önümüzde uzun bir yol var ve karşımızda her gün kendini geliştiren güçlü rakipler bulunuyor” diye konuştu.
“YAPAY ZEKÂ ŞİRKETLERE MALİYET AVANTAJI SUNUYOR”
Son olarak Tedarik Zincirindeki Yapay Zekâ Uygulamaları panelinde Dr. Mehmet Sarıdoğan moderatörlüğünde Prof. Dr. Oğuz Ergin, yapay zekâ destekli sistemlerin operasyonel süreçlere katkılarını ve gelecek projeksiyonlarını paylaştı. Ergin, “Yapay zekâ dünyadaki işsizliği artıracak. Yaptığınız işlerin hepsinin tamamını yapabilecek teknoloji ile karşı karşıyayız. Hem fiziki hem beyaz yaka işlerde yapay zekâ öne çıkacak. “Bana bir şey olmaz” derseniz rakiplerinizden geride kalırsınız. Yapay zekanın en fazla maliyet avantajı sağladığı alan satın alma ve tedarik yönetimi alanı oluyor. Bu yaklaşan devrime hazırlanmalı tam da şu an bu konuda panik olmalısınız. Şirketinizin ve şahsınızın bu gerçekle yüzleşmesi gerek” dedi.
Bu sürece nasıl hazırlanılması gerektiğini de anlatan Ergin, yapay zekayı kullanabilmek için elde veri olması gerektiğine dikkat çekerek “Verinizi toplayıp sağlıklı hale getirip anlamlandırmalısınız aksi halde bu araçları kullanamazsınız. İkinci olarak bir farkındalık ve insan kaynağında dönüşüm yaratılması gerekiyor. Biriminize yapay zekâ sorumlusu atamak, personelin ne kadar yapay zekâ aracı kullandığını ölçmek gibi prosesler uygulamak gerekli” diye konuştu.
MCKİNSEY ARAŞTIRMA SONUÇLARI
Zirvede McKinsey’in 2024 araştırma sonuçlarına da yer verildi. Araştırmalara göre yapay zekâ entegrasyonu ile şirketlerin %61’i son bir yılda tedarik zinciri ve envanter maliyetlerinde yüzde 10 ila yüzde 20 arasında düşüş sağladı.
Firmalar ürün tasarımlarında değişiklikler yaparak gereksiz maliyetleri ortadan kaldırma stratejilerine odaklanmaya başladı. Bunu başaran şirketler ya kâr marjlarını artırarak sermayelerini güçlendiriyor ya da rekabetçi fiyatlarla pazarda pay kapıyor.
Global şirketlerin yüzde 71’i yapay zekayı en az 1 fonksiyonda kullanıyor ve bu oran hızla yükseliyor. Bugünün değişen dünyasına uyum sağlayamayan şirketlerin var olmak için önünde en fazla 5 yıl var.
Yapay Zekayı tedarik zinciri ve envanter yönetim sistemlerinde kullanan şirketlerin yüzde 61’i ise maliyetlerini yüzde 10’un üzerinde düşürmeyi başardılar.
Satın alma süreçlerinin büyük kısmı çalışanlar tarafından yönetilen tekrarlı işlerden oluşuyor. Bunlar, siparişin planlanması, siparişin iletilmesi, tekliflerin toplanması, tekliflerin analiz edilmesi ve karar verilmesi gibi. Bu tekrarlı işlerin çok büyük bölümü önümüzdeki 5 yıl içinde RPA (robotic process otomation) dediğimiz dijital yakalı çalışanlar (Bilgisayar sistemleri) tarafından yapılacaklar. Mckinsey’in son yapay zekâ araştırması önümüzdeki 3 sene içerisinde global şirketlerin yüzde 47’sinde Tedarik zinciri – Envanter Yönetimi alanındaki çalışan sayılarında yüzde 3 ile yüzde 20 arasında azalma beklendiğini ortaya koyuyor.
MERİÇ ATALAY KİMDİR?
Kariyerine kategori yönetimi ve satın alma alanında başlayan yönetici, Metro Group Real Hipermarketlerinde Kategori Müdürü olarak görev yaptı. Daha sonra Domino’s Pizza Eurasia’da Yatırım ve Fabrika Satın alma Müdürü olarak sorumluluk üstlendi. Son 14 yılında, Türkiye’de faaliyet gösteren önemli fon şirketlerinin markalarında lider pozisyonlarda bulundu. Şu anda Tavuk Dünyası ve Gagawa’da Chief Supply Chain Officer (CSCO) olarak Avrupa, Türkiye ve Kıbrıs operasyonlarını yönetiyor. Bu görevinde, tedarik zincirinin verimliliğini artırmak ve operasyonel süreçleri optimize etmek için stratejik adımlar atıyor.
Eğitim hayatı da kariyeri kadar dikkat çekici. İstanbul Üniversitesi Veteriner Hekimlik Fakültesi’nden mezun olduktan sonra İstanbul Kültür Üniversitesi’nde MBA eğitimini dereceyle tamamladı. ISO 22000, IFS ve GMP gibi standartlar üzerine çalışmaları ve denetçi sertifikasıyla gıda güvenliği alanında danışmanlık tecrübesi bulunuyor. Türkiye Satınalma Yöneticileri Derneği’nde Yönetim Kurulu Başkanı olarak sektöre yön veren isimlerden biri. Ayrıca İstanbul Veteriner Hekimler Odası Gıda Komisyonu üyesi olarak gıda güvenliği politikalarına katkıda bulunuyor.
Atalay, profesyonel hayatının yanı sıra sporda da aktif bir isim. Madalyalı bir serbest dalgıç ve lisanslı zıpkınla balık avı sporcusu olarak Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu’nun düzenlediği müsabakalara katılıyor. Bu alanda elde ettiği başarılar, disiplinli ve hedef odaklı kişiliğini yansıtıyor. Spor, onun yoğun iş temposunda denge kurmasını sağlayan önemli bir unsur olarak öne çıkıyor.
Sosyal sorumluluk alanında da etkili çalışmalar yürütüyor. Satın alma ve tedarik zinciri sektöründe etik ve sürdürülebilir uygulamaları teşvik eden projelerde yer alıyor. Dernek başkanlığı sırasında, sektör profesyonellerini bir araya getiren etkinlikler ve eğitim programlarıyla bilgi paylaşımını güçlendirdi.
Meriç Atalay Hangi Şirketlerde Üst Düzey Yöneticilik Yaptı?
Metro Group Real Hipermarketlerinde Kategori Müdürü, Domino’s Pizza Eurasia’da Yatırım ve Fabrika Satın alma Müdürü ve Tavuk Dünyası ile Gagawa’da CSCO olarak görev yaptı. Şu anda Avrupa, Türkiye ve Kıbrıs operasyonlarından sorumlu. Kariyerinin son 14 yılı fon şirketlerinin markalarına odaklandı.
