Türkiye’nin narenciye üretiminde önemli bir yere sahip olan Hatay’ın Erzin ilçesi, geçtiğimiz haftalarda yaşanan soğuk hava dalgasının yol açtığı zirai don felaketiyle sarsıldı. Beş gün boyunca etkili olan dondurucu soğuklar, bölgedeki narenciye bahçelerinde ciddi hasara neden oldu ve yaklaşık 160 bin dekarlık alanda yüzde 70 oranında zarar tespit edildi. Üreticiler, bu afetin hem iç piyasayı hem de ihracatı olumsuz etkileyeceğini belirtirken, 2025 yılında narenciye fiyatlarında ciddi bir yükseliş bekleniyor.
ZİRAİ DON YIKICI ETKİSİNİ GÖSTERDİ
Doğu Akdeniz bölgesinde geçtiğimiz haftalarda hüküm süren soğuk hava dalgası, Hatay’ın Erzin ilçesindeki narenciye bahçelerini adeta harap etti. Türkiye’nin narenciye ihracatının yaklaşık yüzde 15’ini karşılayan bu bölge, beş gün süren dondurucu havanın etkisiyle ağaçlarda yaprak dökümü ve kuruma gibi ciddi sorunlarla karşılaştı.
Ziraat mühendisi ve Erzin Ziraat Odası Başkan Vekili Hüseyin Erdi Korkmaz, ağaçların don zararından dolayı büyük ölçüde etkilendiğini ve bu durumun üretimde uzun vadeli bir düşüşe yol açacağını ifade etti. Bölgedeki çiftçiler, hasarın boyutlarını tam olarak anlamak için bekleyişte olsa da, ilk gözlemler durumun vahametini ortaya koyuyor.
Zararın sadece bu yılla sınırlı kalmayacağı da gelen bilgiler arasında. Uzmanlar, don olayının ağaçların verimliliğini birkaç yıl boyunca etkileyebileceğini, çünkü soğuk havanın ağaçların kök sistemine ve yeni filizlenme kapasitesine zarar verdiğini belirtiyor.
Erzin’de 65 dekarlık arazisinde 400’e yakın narenciye ağacı bulunan 60 yaşındaki çiftçi Rahmi Ergörün, bahçesinde hiç canlı yaprak kalmadığını ve ağaçların susuzluktan kavrulmuş gibi göründüğünü dile getirdi. Bölgedeki üreticiler, bu felaketin etkilerinin 2025 ve hatta sonrası için ciddi bir üretim kaybına yol açacağını öngörüyor.
Çiftçiler, ağaçların tekrar filizlenip filizlenmeyeceğinden emin değilken, şu anda sulama ve gübreleme gibi temel müdahalelerle durumu kontrol etmeye çalışıyor.
ÜRETİM DÜŞTÜ, FİYATLAR YÜKSELECEK
Erzin’in narenciye üretimindeki stratejik önemi, bu afetin etkilerini daha da kritik hale getiriyor. Türkiye’nin narenciye ihracatında önemli bir paya sahip olan bölge, yaşanan zirai don sonrası hem iç piyasada hem de uluslararası pazarda zor günler geçirebilir.
Hüseyin Erdi Korkmaz, bu yıl yaşanan soğuk hava dalgasının ağaçlarda meydana getirdiği zararın, 2025 yılında meyve üretiminde büyük bir düşüşe yol açacağını ve bunun ister istemez fiyatlara yansıyacağını vurguladı. Üreticiler, ağaçların eski verimliliğine dönmesinin zaman alacağını, bu süreçte ise talebin karşılanmasında ciddi aksaklıklar yaşanabileceğini ifade ediyor.
Fiyat artışının sadece üretim kaybıyla sınırlı kalmayacağı da belirtiliyor. Bölgedeki lojistik maliyetlerin artması ve ihracatta yaşanabilecek aksamalar, narenciye fiyatlarını daha da yukarı çekebilir. Erzin’in Türkiye narenciye ihracatının yüzde 15’ini karşılaması, bu kaybın küresel pazarda da yankı bulabileceğini ortaya koyuyor. Çiftçiler, şu anda ağaçlara yapacakları müdahalelerin sınırlı olduğunu, ancak sulama ve gübreleme ile durumu hafifletmeye çalıştıklarını söylüyor.
Bu durum, sadece çiftçileri değil, bölgenin genel ekonomisini de derinden etkileyecek gibi görünüyor. Narenciye üretimi, Erzin’de geçim kaynağı olan binlerce aile için hayati önem taşıyor. Üretimdeki bu dramatik düşüş, hem yerel halkın gelirlerini hem de bölgenin ihracat kapasitesini olumsuz etkileyecek. Hüseyin Erdi Korkmaz, ihracatta yaşanacak kaybın iç piyasaya da yansıyacağını ve narenciye fiyatlarının tüketiciler için ciddi bir yük haline gelebileceğini belirtti.
