Türkiye ile Gürcistan, son yıllarda enerji ve ulaştırma alanında yürüttükleri ortak projelerle hem ikili ilişkilerini güçlendiriyor hem de Avrupa ile Asya arasındaki kritik ticaret ağlarına yön veriyor. Gürcistan’da inşaattan turizme, enerjiden bankacılığa uzanan geniş bir alanda faaliyet gösteren Türk şirketleri, ülkeyi Türkiye’nin en önemli ticaret ortaklarından biri haline getirirken, ikili ticaret hacmi de istikrarlı biçimde büyümeye devam ediyor.
Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Meral Balcı, iki ülke arasındaki ilişkinin artık “stratejik ortaklık” düzeyine ulaştığını belirterek, Karadeniz ve Güney Kafkasya’da güvenlik, kalkınma ve enerji yolları konusunda ortak vizyon geliştirildiğini vurguladı.
“GÜRCİSTAN, BÖLGESEL BAĞIMLILIKLARI ÇEŞİTLENDİREN BİR AKTÖR”
Gürcistan’ın Avrupa ile Asya arasındaki konumu, ülkeyi hem ticaret hem de enerji akışında kilit bir geçiş noktası haline getiriyor. Balcı, Bakü-Tiflis-Ceyhan ve Bakü-Tiflis-Erzurum boru hatlarının Hazar havzası kaynaklarını dünya pazarlarına taşıyarak Avrupa’nın enerji güvenliğinde belirleyici rol oynadığını söyledi.
Aynı şekilde Bakü-Tiflis-Kars Demir Yolu ve Orta Koridor girişimi, Gürcistan’ı Çin’den Avrupa’ya uzanan küresel tedarik zincirinin zorunlu güzergâhlarından biri haline getiriyor. Poti ve Batum limanları da ülkenin lojistik değerini pekiştiriyor.
Balcı bu tabloyu şöyle özetledi: “Gürcistan artık sadece bir geçiş ülkesi değil, alternatif güzergâhlar oluşturarak bölgesel bağımlılıkları yeniden şekillendiren bir stratejik oyuncu.”
Balcı’ya göre, üç ülke arasındaki üçlü iş birliği sadece bir diplomatik platform değil; enerji, ulaştırma ve güvenlik alanlarına yayılan kapsamlı bir entegrasyon modeli. BTC, BTE, TANAP ve BTK gibi projeler, Orta Koridor’un rekabet gücünü artırırken ticaret ve yatırım akımlarını da hızlandırıyor. Bu yapı, Güney Kafkasya’da çok katmanlı ve sürdürülebilir bir istikrar sistemi oluşturuyor.
GÜRCİSTAN NEDEN ÖNEMLİ? ÜÇ STRATEJİK BAŞLIK
Balcı, Gürcistan’ın bölgesel önemini belirleyen üç ana unsuru şöyle sıraladı:
Jeostratejik konum: Rusya, Türkiye, İran ve Hazar havzası arasında geçiş noktası.
Batı ile entegrasyon: AB ile Ortaklık Anlaşması ve NATO ile yakın iş birliği çerçevesinde reform odaklı bir ülke profili.
Çözülmemiş ihtilaflar: Abhazya ve Güney Osetya nedeniyle bölgesel güvenlik dengelerinde kritik bir rol.
“YENİ BİR EKONOMİK ENTEGRASYON ZEMİNİ OLUŞTU”
Nişantaşı Üniversitesi’nden Dr. Indira Phutkaradze, Gürcistan’ın yükselen transit ve enerji koridoru rolünün iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilere yeni bir boyut kazandırdığını söyledi.
Phutkaradze’ye göre Türkiye–Gürcistan ilişkilerinin temelini:
bölgesel istikrarın korunması, ekonomik karşılıklı bağımlılığın güçlendirilmesi ve Güney Kafkasya’da tamamlayıcı jeopolitik rollerin paylaşılması oluşturuyor. Üçlü iş birliği mekanizması ise Orta Koridor’un güçlenmesine, Hazar havzası kaynaklarının Avrupa’ya güvenli taşınmasına ve bölgenin uluslararası öneminin artmasına katkı sağlamayı sürdürüyor.
