Ticaret Bakanlığı, doğrudan satış sistemlerinin işleyişine yönelik önemli bir adım atarak yeni bir yönetmelik yayımladı. Bu düzenleme, tüketici haklarını güvence altına almayı ve doğrudan satış sistemlerinin şeffaflığını artırmayı amaçlıyor.
DOĞRUDAN SATIŞLARA YENİ YÖNETMELİK
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan “Doğrudan Satışlar Hakkında Yönetmelik” Resmi Gazete’de yayımlandı. Yönetmelik, doğrudan satış sistemlerinin piramit satış sistemine dönüşmesini engellemeyi ve sistemlerin şeffaf, adil ve güvenilir bir şekilde işlemesini sağlamayı hedefliyor. Doğrudan satış şirketleri ve satıcılar için açık ve denetlenebilir kurallar oluşturuldu.
Yeni düzenleme ile tüketicilere 30 gün içinde gerekçe göstermeksizin cayma hakkı tanınıyor. Eksik bilgilendirme yapılması durumunda ise bu süre 1 yıla kadar uzatılabilecek. Ayrıca, belirli mal veya hizmetlerde cayma hakkı istisnaları da açıkça belirlendi.
ŞİRKETLERE YETKİ BELGESİ VE SERMAYE ŞARTI
Doğrudan satış şirketlerinin faaliyet gösterebilmesi için 3 yıl geçerli olacak “doğrudan satış yetki belgesi” almaları zorunlu hale getirildi. Yetki belgesi başvurusunda, yönetmelikte belirtilen bilgi ve belgelerin sunulması gerekiyor. Şirketlerin mali güvenliğini sağlamak amacıyla, doğrudan satış faaliyetinde bulunacak şirketlerin sermaye şirketi olması ve en az 10 milyon TL ödenmiş sermayeye sahip olması şartı getirildi. Ayrıca, Türkiye’de yerleşik bankalarda açılan bloke hesap türlerinden birine 3 milyon TL yatırılması zorunlu tutuldu.
Doğrudan satışa konu olan mal veya hizmetlerin tüketicilere pazarlanabilir nitelikte olması gerektiği vurgulanırken, hızlı zenginlik vaatleri ve yanıltıcı bilgilerin önüne geçilmesi hedefleniyor. Sisteme katılımda baskı ve aldatma gibi yöntemlerin kullanılması da yasaklandı.
KADIN GİRİŞİMCİLERE DESTEK VE TÜKETİCİ BİLGİLENDİRMESİ
Bakanlık, doğrudan satış sistemlerinde çoğunlukla kadın girişimcilerin yer aldığını belirterek, kadınların ticari hayata katılımının teşvik edileceğini vurguladı. Tüketicilerin aldatılmaması ve mağduriyetlerin önlenmesi amacıyla, doğrudan satış şirketlerine cayma hakkı, ürün bilgisi ve iade sürecine ilişkin ayrıntılı bilgilendirme sistemi kurma zorunluluğu getirildi. Doğrudan satıcıların tüketicilere yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı yoluyla bilgilendirme formu vermesi gerekiyor.
Doğrudan satıcılara özel düzenlemelerle 18 yaşından küçüklerin, fiil ehliyeti olmayanların, şirket ortakları ile yöneticileri ve bunların yakın akrabalarının sisteme doğrudan satıcı olarak kaydedilmelerinin önüne geçildi. Sisteme ilk defa kayıt olacak doğrudan satıcılardan katılım için ücret ve aidat gibi bedellerin tahsil edilmesi de engellendi.
Doğrudan satış yetki belgesi nedir?
Doğrudan satış şirketlerinin faaliyet gösterebilmesi için alması gereken, 3 yıl geçerli bir belgedir. Bu belge, şirketlerin belirli şartları taşıdığını ve düzenlemelere uygun olduğunu gösterir.
Tüketicilerin cayma hakkı ne kadar süreyle geçerli?
Tüketiciler, satın aldıkları ürün veya hizmetten 30 gün içinde gerekçe göstermeksizin cayabilirler. Eksik bilgilendirme yapılması durumunda ise bu süre 1 yıla kadar uzayabilir.
Yeni düzenleme ile kadın girişimcilerin durumu nasıl etkilenecek?
Bakanlık, doğrudan satış sistemlerinde çoğunlukla kadın girişimcilerin yer aldığını belirterek, kadınların ticari hayata katılımının teşvik edileceğini vurguladı. Bu düzenleme ile kadın girişimcilerin daha şeffaf ve adil bir ortamda faaliyet göstermesi hedefleniyor.
Özetle, Ticaret Bakanlığı’nın yeni yönetmeliği, doğrudan satış sistemlerini daha şeffaf hale getirerek tüketici haklarını korumayı amaçlıyor. Yönetmelik, şirketlere yetki belgesi ve sermaye şartı getirirken, tüketicilere cayma hakkı tanıyor.
1. Yetki Belgesi Zorunluluğu: Doğrudan satış şirketlerinin faaliyet gösterebilmesi için yetki belgesi alması gerekiyor.
2. Sermaye Şartı: Şirketlerin en az 10 milyon TL ödenmiş sermayeye sahip olması ve 3 milyon TL bloke hesapta bulundurması zorunlu.
3. Cayma Hakkı: Tüketicilere 30 gün içinde gerekçe göstermeksizin cayma hakkı tanınıyor.
4. Bilgilendirme Yükümlülüğü: Şirketler, tüketicilere cayma hakkı ve ürün bilgisi konusunda ayrıntılı bilgi vermek zorunda.
5. Kadın Girişimcilere Destek: Düzenleme, doğrudan satış sistemlerinde yer alan kadın girişimcilerin teşvik edilmesini amaçlıyor.
