HAFİF YAĞMUR
TCMB’nin açıkladığı verilere göre, Kasım 2024’te özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, bir önceki aya kıyasla azalış gösterdi.
TCMB’nin Kasım 2024 dönemi verilerine göre, özel sektörün yurt dışı uzun vadeli kredi borcu, bir önceki aya göre 1,6 milyar dolar azalarak 160 milyar dolara geriledi. Bu azalışa karşın, kısa vadeli kredi borçlarında ise 780 milyon dolarlık bir artış kaydedildi ve bu borçlar 15,7 milyar dolara ulaştı.
Finansal kuruluşların borcunda 587 milyon dolarlık bir artış söz konusu iken, finansal olmayan kuruluşların borcu ise 1,4 milyar dolar azaldı. Bu dalgalanma, finansal kuruluşların kısa vadeli borçlarında 735 milyon dolar artış, uzun vadeli borçlarında ise 149 milyon dolarlık düşüşle kendini gösterdi.
Finansal olmayan kuruluşlar açısından ise uzun vadeli borçlar 1,4 milyar dolar azalırken, kısa vadeli borçlarında 45 milyon dolarlık bir artış oldu. Bu değişimler, borç yönetim stratejilerinin vade ve sektör bazında nasıl farklılık gösterdiğini ortaya koyuyor.
Özellikle, kısa vadeli borçların artışı, finansal kuruluşların likidite yönetiminde daha kısa vadeli stratejilere yöneldiğini gösteriyor olabilir.
Döviz kompozisyonu incelendiğinde, dolar cinsinden borçlanmanın toplam borç içindeki en büyük paya sahip olduğu görülüyor. Uzun vadeli kredi borçlarının yüzde 59,2’si dolar, yüzde 33,3’ü euro, yüzde 2,6’sı Türk lirası ve yüzde 4,9’u diğer döviz cinslerinden oluşuyor.
Bu dağılım, Türkiye’deki özel sektörün borçlanma tercihlerinde doların dominant olduğunu ve euro’nun da önemli bir pay sahibi olduğunu gösteriyor.
Kısa vadeli kredi borçlarında ise doların payı yüzde 40,6 iken, euro yüzde 16,3, Türk lirası yüzde 39,3 ve diğer döviz cinsleri yüzde 3,8 oranında yer alıyor. Bu oranlar, kısa vadeli borçlanmalarda Türk lirasının daha önemli bir role sahip olduğunu, ancak doların yine de büyük bir paya sahip olduğunu gösteriyor.
Bu çeşitlilik, özel sektörün döviz riskini yönetme stratejilerinin çeşitliliğine işaret ediyor.
Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcunun vade dağılımına bakıldığında, 1 yıl içinde geri ödenecek borç miktarı 52,7 milyar dolar olarak belirlendi. Bu borcun 33,3 milyar doları bankalara, 14,7 milyar doları finansal olmayan kuruluşlara ve 4,7 milyar doları ise bankacılık dışı finansal kuruluşlara ait.
Bu dağılım, borçların önemli bir kısmının bankacılık sektöründe yoğunlaştığını gösteriyor, ancak finansal olmayan kuruluşların da önemli bir borç yükü taşıdığını ortaya koyuyor.
Bu kısa vadeli borçların dağılımı, özellikle bankaların dış borç yönetimindeki rolünü ve borçların geri ödenmesindeki zamanlamanın kritikliğini gözler önüne seriyor. Finansal olmayan kuruluşların ise, daha uzun vadeli yatırımlara yönelik finansman ihtiyacını karşılamak için borçlandığı anlaşılıyor.
Kasım 2024’te özel sektörün yurt dışı kredi borcu 175,7 milyar dolar olarak açıklandı.
Özel sektörün yurt dışından aldığı toplam kredi borcu, bir önceki aya göre 797 milyon dolar azaldı.
Özel sektörün uzun vadeli borçlarının büyük kısmı (%59,2) dolar cinsinden olup, kısa vadeli borçlarda da dolar %40,6 oranında bir paya sahip.
GÜNDEM KORİDORU
10 Nisan 2025