Türkiye’nin tasarruf alışkanlıkları, ING Türkiye ve Nielsen’in 2024 yılı dördüncü çeyrek araştırmasıyla bir kez daha mercek altına alındı.
HER İKİ KİŞİDEN BİRİ TASARRUF YAPIYOR
Türkiye’de her iki kişiden biri tasarruf yapıyor, tasarruf sahipliği oranı yüzde 54 seviyesinde sabit kaldı. Eğitim seviyesi yükseldikçe tasarruf eğilimi artıyor. Üniversite mezunlarında yastık altı nakit tercihi yüzde 26 iken, ortaokul ve altı eğitim seviyesinde bu oran yüzde 44’e ulaşıyor.
Evli bireyler, bekarlara göre daha fazla tasarruf ederken, çocuk sahibi olanlar da olmayanlara kıyasla daha yüksek birikim eğilimi gösteriyor. Erkeklerin yüzde 57’si yatırım ürünleri konusunda bilgili olduğunu belirtirken, kadınlarda bu oran yüzde 44.
Finansal kararlarda tek başına söz sahibi olanların oranı yüzde 32, erkeklerde bu oran yüzde 68 ile kadınların iki katı. Finansal durumdan memnuniyet oranı yüzde 40 seviyesinde kalırken, yüzde 62’lik bir kesim harcamalarını kontrol ederek finansal sağlıklarını koruyor.
Tasarrufu olmayanların yüzde 24’ü yakın gelecekte birikim yapmayı planlıyor, bu da ekonomik belirsizliklere karşı tasarruf bilincinin arttığını gösteriyor.
DÜZENLİ TASARRUF ORANI ARTTI
Düzenli tasarruf yapanların oranı, önceki çeyreğe göre 7 puan artarak yüzde 79’a yükseldi. Düzenli tasarruf yapanların yüzde 30’u gelirlerinin yüzde 10’undan azını, yüzde 45’i ise yüzde 10-20’sini tasarrufa ayırıyor. Geleceğe yatırım, yüzde 39 ile en önemli tasarruf motivasyonu olarak öne çıkıyor. Beklenmedik durumlara karşı güvence ve çocuklar için birikim, diğer başlıca nedenler arasında yer alıyor.
Tasarruf alışkanlıkları, gelir seviyesine göre farklılık gösteriyor. Düşük gelir gruplarında tasarruf oranları sınırlı kalırken, orta ve yüksek gelir gruplarında düzenli birikim daha yaygın.
YATIRIM TERCİHLERİNDE İLK SIRADA YASTIK ALTI ALTIN VAR
Tasarruf aracı tercihlerinde yastık altı altın, değerli taşlar ve nakit yüzde 31 ile lider konumda. TL vadeli hesap yüzde 23, değerli metal (altın, gümüş) hesapları yüzde 21 ile yakın takipte. Hisse senetleri yüzde 18, bireysel emeklilik fonları ise yüzde 12 oranında tercih ediliyor. Eğitim seviyesi yükseldikçe yastık altı nakit tercihi azalırken, vadeli hesap ve hisse senedi gibi finansal araçlara yönelim artıyor.
Altın fiyatlarının 28 Nisan 2025’te çeyrek altın için 6.790 TL satış fiyatına ulaşması, yastık altı altının popülerliğini destekliyor. Vadeli hesapların cazibesi, yüksek faiz oranları ve TCMB’nin sıkı para politikasıyla güçleniyor.
Yatırım Finansman, hisse senedi piyasasında seçici alımların cazip olduğunu belirtirken, bireysel emeklilik sistemine katılımın sınırlı kalması dikkat çekiyor.
BANKA HİZMETLERİ VE GETİRİ BEKLENTİLERİ
Katılımcıların yüzde 92’si bankacılık hizmeti alırken, son bir ayda internet veya mobil bankacılık kullananların oranı yüzde 89 olarak sabit kaldı. Her zaman veya sıklıkla aylık bütçe takibi yapanların oranı yüzde 47 seviyesinde. Genç yaş grupları ve lise üzeri eğitimliler, kısa vadeli getiri beklentisiyle öne çıkıyor, diğer gruplar ise orta vadeli getirilere odaklanıyor. Dijital bankacılık platformlarının yaygınlaşması, tasarruf yönetimini kolaylaştırıyor.
ING Türkiye’nin Turuncu Hesap gibi inovatif ürünleri, yüksek getiri arayan müşteriler arasında popüler. Araştırma, finansal karar alma süreçlerinde kadınların daha çok aileyle ortak hareket ettiğini, erkeklerin ise bireysel kararlara ağırlık verdiğini gösteriyor. Bankacılık hizmetlerindeki yüksek erişim oranı, Türkiye’de finansal altyapının gücünü yansıtıyor.
Türkiye’de tasarruf oranı ne kadar?
Her iki kişiden biri tasarruf yapıyor, tasarruf sahipliği oranı yüzde 54 seviyesinde. Düzenli tasarruf yapanların oranı yüzde 79’a yükseldi. Evli ve çocuklu bireyler, daha yüksek tasarruf eğilimi gösteriyor.
En popüler tasarruf araçları neler?
Yastık altı altın ve nakit yüzde 31 ile ilk sırada, TL vadeli hesap yüzde 23, değerli metal hesapları yüzde 21 oranında tercih ediliyor. Hisse senetleri yüzde 18, bireysel emeklilik fonları yüzde 12 oranında seçiliyor. Eğitim seviyesi yükseldikçe yastık altı tercihi azalıyor.
Tasarruf motivasyonları nelerdir?
Geleceğe yatırım, yüzde 39 ile en büyük motivasyon. Beklenmedik durumlara karşı güvence ve çocuklar için birikim, diğer önemli nedenler. Araştırma, ekonomik belirsizliklerin tasarruf bilincini artırdığını gösteriyor.
