Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti Kongresi’nde yaptığı konuşmada, sosyal güvenlik sisteminin etkinliğini ve sürdürülebilirliğini artırmak için Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’ni (TES) devreye alacaklarını açıkladı. Düşük emekli maaşlarına çözüm olarak geliştirilen bu sistem, çalışanlara emeklilik sonrası ikinci bir maaş alma hakkı tanıyarak gelir kayıplarını önlemeyi hedefliyor ve tüm çalışanlar için zorunlu olacak.
TAMAMLAYICI EMEKLİLİK SİSTEMİ NEDİR?
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) bağımsız bir yapıda işleyecek ve çalışanların emeklilikte ek gelir elde etmesini sağlayacak bir ikinci basamak olarak kurgulanıyor. Sistemde primler, üçlü bir katkı modeliyle toplanacak; her çalışanın brüt maaşından en az yüzde 3 kesinti yapılacak, işverenler de aynı oranda katkıda bulunacak ve devlet, ödenen primlerin yüzde 30’u kadar ek destek sağlayacak.
Bu birikim, emeklilik yatırım fonlarında değerlendirilerek çalışanların gelecekteki gelirini artıracak; böylece hem bireysel tasarruflar teşvik edilecek hem de sosyal güvenlik sistemine ek bir destek sağlanacak.
TAMAMLAYICI EMEKLİLİK SİSTEMİ BAŞLADI MI?
TES primlerinin SGK primlerinden ayrı olarak yönetileceği ve bireysel hesaplarda birikeceği vurgulanıyor; bu da sistemin şeffaflığını ve kişiselleştirilmiş bir emeklilik planı sunma potansiyelini öne çıkarıyor. Orta Vadeli Program’da yer alan bu sistemin, 2025’in son çeyreğinde yürürlüğe girmesi bekleniyor.
TAMAMLAYICI EMEKLİLİK SİSTEMİ ŞARTLARI
TES’te emeklilik için mevcut taslakta 10 yıl çalışma ve 56 yaş şartı öngörülüyor; bu, bazı çalışanların SGK emekliliğinden önce TES’ten maaş alabileceği anlamına geliyor, ancak yaş sınırının 60’a çıkarılabileceği de üzerinde durulan alternatifler arasında yer alıyor. Kesin şartlar, yasal düzenleme tamamlandığında netleşecek; bu esneklik, sistemin çalışanların farklı ihtiyaçlarına uyum sağlaması için tasarlandığını gösteriyor. Emekli olduktan sonra çalışmaya devam edenler de şartları sağladığında ikinci bir emeklilik hakkına kavuşabilecek, böylece çifte maaş imkânı doğacak.
Yaş şartındaki olası değişikliğin çalışanların sistemden ne zaman faydalanabileceği konusunda belirsizlik yarattığını ortaya koyuyor; 56 yaş şartı, erken emeklilik isteyenler için cazip görülürken, 60 yaş sınırı daha uzun vadeli bir birikim hedefleyenlere hitap edebilir. TES’in kıdem tazminatı haklarını etkilemeyeceği de belirtiliyor; bu, çalışanların mevcut haklarını korurken ek bir gelir kaynağı elde edebileceği anlamına geliyor. Sistem, emekli maaşlarının düşüklüğüne çözüm olarak sunulurken, çalışanların uzun vadeli planlama yapmasına olanak tanıyacak şekilde tasarlanıyor.
TES ÖDEME SEÇENEKLERİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın AK Parti Kongresi’nde işaret ettiği TES, 2024-2026 Orta Vadeli Programı’nda da yer alıyor ve bu yılın son çeyreğinde devreye girmesi planlanıyor; bu takvim, sistemin 2025’in son aylarında aktif hale gelebileceğini gösteriyor. TES’ten emekli olanlara iki seçenek sunulacak: isteyenler birikimlerini toplu para olarak alabilecek, isteyenler ise düzenli maaş şeklinde ödemelerini talep edebilecek; bu esneklik, bireylerin emeklilik sonrası ihtiyaçlarına göre tercih yapmasına imkân tanıyacak.
Erdoğan’ın “sosyal güvenlik sisteminde etkinlik ve sürdürülebilirlik” vurgusu, TES’in devletin emeklilik yükünü hafifletmeyi ve bireysel tasarrufları artırmayı hedeflediğini gösteriyor; bu da sistemin hem çalışanlar hem de ekonomi için önemli bir dönüşüm vaat ettiğini işaret ediyor. Yasal düzenlemelerin tamamlanmasıyla, TES’in detayları ve uygulama süreci daha net bir çerçeveye kavuşacak.
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) kimler için zorunlu olacak?
TES, çalışmaya devam eden tüm çalışanları kapsayacak ve katılım zorunlu olacak; emekli olup çalışanlar da şartları sağladığında ikinci bir emeklilik hakkına sahip olabilecek. Sistem, SGK’dan bağımsız işleyecek ve tüm statüdeki çalışanları içine alacak şekilde tasarlanıyor.
TES primleri nasıl ödenecek?
TES primleri, çalışanın brüt maaşından en az yüzde 3 kesintiyle başlayacak; işveren de aynı oranda katkı sağlayacak ve devlet, ödenen primlerin yüzde 30’u kadar ek destek verecek. Son iki günde yapılan tartışmalar, bu üçlü katkı modelinin birikimlerin büyümesini hızlandırabileceğini gösteriyor.
TES ne zaman başlayacak ve maaş nasıl alınacak?
TES’in 2025’in son çeyreğinde hayata geçmesi bekleniyor; Orta Vadeli Program’a göre bu yılın son aylarında sistem aktif hale gelebilir. Emekli olanlar, birikimlerini ister toplu para ister düzenli maaş olarak alabilecek; bu seçenekler, bireylerin ihtiyaçlarına göre esneklik sunuyor.
