Vefat eden kişinin borçları nedeniyle miras reddedildiğinde, mirasçıların dul ve yetim aylığı alma hakkı Yargıtay’ın son içtihatlarıyla koruma altına alındı.
REDDİ MİRAS YAPTIKTAN SONRA DUL MAAŞI ALINIR MI?
Reddi miras, vefat eden kişinin borçlarının mirasçılara yük olmasını engellemek için ölümden itibaren üç ay içinde yapılabilen bir işlem ve bu süreçte mirasçılar tüm varlıklardan feragat ediyor. Ancak Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, reddi miras yapanlar dul ve yetim aylıklarını almaya devam edebiliyor çünkü bu maaşlar sosyal güvenlik mevzuatına tabi ve mirasın parçası sayılmıyor.
Bu karar, kamuoyunda yaygın bir yanlış anlamayı da düzeltiyor; birçok kişi reddi mirasın maaş hakkını ortadan kaldırdığını düşünüyordu. Ayrıca, kız çocukları mirası reddetse bile evlendiklerinde iki yıllık ölüm maaşını “çeyiz yardımı” olarak toplu şekilde alabiliyor.
REDDİ MİRAS DUL VE YETİM AYLIĞI ALMAYA ENGEL OLUR MU?
Dul ve yetim aylığı alabilmek için ölen kişinin sigortalılık durumu önem taşıyor; SSK’lılarda en az 5 yıl sigortalılık ve 900 gün prim, Bağ-Kur’lularda ise vefat tarihinde prim borcu olmaması gerekiyor. Çocuklar için maaş hakkı, çalışmamak, emekli olmamak ve öğrenim süresince 25 yaşına kadar devam ediyor; kız çocukları ise evlenene kadar bu haktan yararlanabiliyor.
SGK’nın son verilerine göre, 2025’te dul ve yetim aylığı bağlanan kişi sayısı 3,5 milyonu aştı ve bu maaşlar enflasyon farkıyla güncelleniyor.
REDDİ MİRAS YAPANLAR EMEKLİ AYLIĞI, KIDEM TAZMİNATI, ÖLÜM AYLIĞI ALABİLİR Mİ?
Borcu malvarlığından çok olarak hayatını kaybeden kişi kamu görevlisi olup çalışmaya devam ederken vefat etmişse, mirası reddetmiş “hak sahipleri” emekli ikramiyesini alabilir. “Hak sahibi” ifadesi ile ölen kişiden dolayı ölüm aylığı bağlanmasına hak kazanan kişiler kastedilmektedir. Görevde iken ölen kamu görevlilerinden kalan emekli ikramiyeleri, ölüm aylığı alma hakkı bulunan kişilere ödenir. Örneğin, ölen kişinin eşi ve üç çocuğundan sadece eşi ve 1 çocuğu dul yetim aylığı alıyorsa ikramiye bu kişilere ödenir, ölüm aylığı almayan diğer 2 çocuk emekli ikramiyesinden pay alamaz. Ölen kişiden dolayı ölüm aylığı alma hakkı bulunan kişi yoksa emekli ikramiyesi kimseye ödenmez.
Miras bırakan kişi emeklilik dilekçesini verdikten sonra ikramiyesini alamadan vefat etmişse, bu durumda ikramiye “sosyal güvenlik hakkı” olmaktan çıkıp miras hukukunun alanına girer. Miras kabul edilerek terekeye dahil edilir. Terekeye dahil edilen emekli ikramiyesini, reddi miras yapmış aile fertleri alamazlar.
İş Kanununa tabi olarak SSK’lı (4/a) çalışanların ölümü halinde ise kıdem tazminatı miras olarak kabul edilip terekeye dahil edilir. Reddi miras yapmış kişiler, terekeye dahil edilen kıdem tazminatından hak iddia edemezler.
YARGITAY’IN EMSAL KARARI VE ETKİLERİ
Yargıtay’ın kararı, miras reddinin dul ve yetim maaşını etkilemediğini netleştirerek hak sahiplerinin mağduriyetini önlemeyi amaçlıyor. Bu içtihat, özellikle borç yükü fazla olan miraslarda mirasçıların rahatça reddi miras yapabilmesini sağlıyor ve sosyal güvenlik haklarını koruyor.
Son dönemde SGK, dul ve yetim maaşlarıyla ilgili süreçleri hızlandırmak için dijital platformlar üzerinden başvuru kolaylığı getirdi. Bu karar, özellikle ekonomik zorluk çeken aileler için önemli bir güvence oluştururken, çeyiz yardımı gibi ek hakların da devam etmesi mirasçıları destekliyor.
Reddi miras yapılırsa yetim aylığı kesilir mi?
Yargıtay’ın kararına göre reddi miras yapanlar dul ve yetim aylığı almaya devam edebilir. Bu maaşlar mirasın parçası sayılmaz ve sosyal güvenlik mevzuatına tabidir.
Dul ve yetim aylığı almak için hangi şartlar gerekiyor?
SSK’lılar için 5 yıl sigortalılık ve 900 gün prim, Bağ-Kur’lular için prim borcu olmaması gerekiyor. Çocuklar çalışmamalı, emekli olmamalı ve öğrenim görüyorsa 25 yaşına kadar maaş alabilir.
