Ticaret Bakanlığı, otomotiv sektörüne yönelik önemli bir düzenlemeyi yürürlüğe koydu. Avrupa Birliği ve Serbest Ticaret Anlaşması (STA) kapsamı dışındaki ülkelerden ithal edilen araçlarda ek mali yükümlülük uygulanacak. Bu karar, ithalat dengelerini değiştirirken tüketici fiyatlarını da etkileyecek.
YENİ GÜMRÜK VERGİSİ DÜZENLEMESİ
Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, ABD, Japonya ve Çin’den ithal edilen konvansiyonel, hibrit, plug-in hibrit ve elektrikli araçların gümrük vergisi oranları yeniden belirlendi. Çin ve Japonya’da üretilen hibrit ve elektrikli araçların vergileri artırılırken, Çin’de üretilen içten yanmalı araçlarda vergi oranı düşürüldü. ABD’de üretilen hibrit ve elektrikli otomobillerde ise gümrük vergisi oranı azaltıldı.
Düzenleme, Dünya Ticaret Örgütü kuralları çerçevesinde hazırlanarak ithalatçı ülkeler bazında farklı oranlar uygulanmasını içeriyor. Böylece ithal araçların fiyatlandırma süreçleri doğrudan etkilenecek.
UZMAN GÖRÜŞLERİ VE PİYASA ETKİSİ
Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Otomotiv Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mesut Düzgün, düzenlemenin piyasaya olası etkilerini değerlendirdi. Türkiye otomotiv pazarında 2024 yılında 1,3 milyon civarında araç satışı gerçekleştiğini belirten Düzgün, satışların yüzde 70’inin ithal araçlardan oluştuğunu söyledi. Bu nedenle, ithalat vergilerindeki değişikliklerin pazarın yönünü belirleyeceğini ifade etti.
Düzgün, özellikle Çin ve Avrupa’dan gelen araçların Türkiye pazarında öne çıktığını, ABD menşeli araçların ise daha çok elektrikli segmentte bulunduğunu aktardı. Bu çerçevede, vergi düzenlemesi ile bazı ülkelerden ithal edilen araçların fiyatları artarken bazılarında düşüş yaşanabileceği öngörülüyor.
TÜKETİCİ VE YERLİ ÜRETİME ETKİLER
Uzmanlar, tüketicilerin uygulanacak indirimlerden faydalanması için piyasa gözetimi ve denetim mekanizmasının devreye alınacağını belirtiyor. Vergi artışıyla etkilenecek markaların kısa vadede tedirginlik yaşaması bekleniyor. Ancak, rekabetin fiyatları belirlemesi nedeniyle uzun vadede tüketiciye farklı alternatifler sunulabileceği düşünülüyor.
Yerli üretim açısından da düzenleme önemli bir rol üstleniyor. Türkiye’nin milli otomobili TOGG’un pazarda güçlenmesi için vergi politikalarının yerli üretimi destekleyici yönde kullanılabileceği değerlendiriliyor. Böylece hem tüketiciye çeşitlilik sunulacak hem de yerli markaların rekabet gücü korunacak.
