Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) verilerine göre, 2024 yılında banka ve kredi kartlarıyla yapılan harcamalarda büyük bir artış kaydedildi. Bu artış, tüketim alışkanlıklarının ve sektörel harcamaların nasıl değiştiğini gözler önüne seriyor.
2024 yılında banka ve kredi kartlarıyla yapılan harcamaların sektörel dağılımı incelendiğinde, en büyük payın market ve alışveriş merkezlerinde olduğu görülüyor. Toplamda 2 trilyon 629 milyar 905,8 milyon liralık harcama bu kategoride gerçekleşti. Giyim ve aksesuar kategorisi, 1 trilyon 56 milyar 172,4 milyon liralık harcamayla ikinci sırada yer alırken, çeşitli gıda kategorisi ise 1 trilyon 38 milyar 140,3 milyon lirayla üçüncü sırada geldi. Hizmet sektörleri ve elektrik-elektronik eşya, bilgisayar kategorileri de dikkate değer harcamalara sahne oldu, sırasıyla 975 milyar 756,1 milyon lira ve 947 milyar 7 milyon liralık ödeme yapıldı.
Diğer kategorilerde de önemli miktarlarda harcama yapılırken, özellikle benzin ve yakıt istasyonları, yemek ve kamu vergi ödemeleri gibi alanlarda yüksek tutarlar dikkat çekti. Araç kiralama, satış ve servis, yapı malzemeleri, sağlık ve kozmetik gibi sektörler de ciddi harcamalara konu oldu. Bu yıl, tüketicilerin harcama alışkanlıklarında bir çeşitlilik gözlenirken, ekonomik büyüme ve refah artışıyla bağlantılı olarak harcamaların genel bir artış trendinde olduğu anlaşıldı.
2024’te internet üzerinden yapılan ödemeler, toplam kartlı ödemelerin yüzde 29’una tekabül ederek 4 trilyon 328 milyar 901 milyon lira seviyesine ulaştı. Bu, tüketicilerin alışveriş alışkanlıklarında dijital dönüşümün ne kadar etkili olduğunu gösteriyor. Mektup ve telefonla yapılan alışverişler ile gümrük vergisi ödemeleri de dikkate değer miktarlara ulaşarak, alternatif ödeme yöntemlerinin de kullanımda olduğunu ortaya koydu.
İnternet alışverişlerinin artışı, hem tüketicilerin zaman ve mekândan bağımsız alışveriş yapma tercihine hem de işletmelerin dijital platformlarda varlıklarını güçlendirme çabalarına işaret ediyor. Bu trend, pandemi sonrası dönemde kalıcı hale gelmiş ve e-ticaret sektörünün büyümesine önemli katkı sağlamış durumda.
2024 yılında kartlı harcamalarda en dikkat çekici artış, yüzde 173 ile “diğer” kategorisinde yaşandı. Bu, belki de tüketicilerin daha önce keşfetmediği veya az kullandığı alanlara yönelmesinden kaynaklanmış olabilir. Kuyumculuk sektörü de yüzde 130’luk bir artışla öne çıktı. Eğitim, kırtasiye ve ofis malzemeleri ile kamu vergi ödemeleri de yüzde 124 ve yüzde 123’lük artışlarla önemli bir yükseliş gösterdi.
Bu artışlar, tüketici eğilimlerinin değiştiğini ve belirli sektörlerin büyüme hızının diğerlerinden daha fazla olduğunu gösteriyor. Özellikle, kuyumculuk ve diğer kategorilerdeki artışlar, ekonomik iyileşme ve harcama gücündeki artışla ilişkilendirilebilir. Ayrıca, eğitim ve kamu vergi ödemelerindeki artış, hem eğitim harcamalarının hem de vergi bilincinin arttığını işaret ediyor.
En çok harcama, 2 trilyon 629 milyar 905,8 milyon lirayla market ve AVM kategorisinde yapıldı.
İnternetten yapılan kartlı ödemeler, toplam ödemelerin yüzde 29’una denk geldi.
En yüksek artış, yüzde 173 ile “diğer” kategorisinde gerçekleşti.
GÜNDEM KORİDORU
22 Ocak 2025