Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 18 Nisan 2025 haftasına ilişkin para ve banka istatistiklerini yayımlayarak rezervlerdeki değişimleri ortaya koydu.
REZERVLER DÜŞTÜ, ALTIN ARTTI
TCMB’nin brüt döviz rezervleri, 18 Nisan 2025 haftasında 3 milyar 702 milyon dolar azalarak 68 milyar 7 milyon dolardan 64 milyar 305 milyon dolara indi. Aynı dönemde altın rezervleri 2 milyar 770 milyon dolar artarak 79 milyar 482 milyon dolardan 82 milyar 252 milyon dolara yükseldi. Toplam rezervler, 931 milyon dolarlık düşüşle 147 milyar 488 milyon dolardan 146 milyar 557 milyon dolara geriledi.
2024’ün son çeyreğinden itibaren toplam rezervler 159,6 milyar dolarla tarihi zirveye ulaşmış, ancak 2025’in ilk çeyreğinde düşüş trendine girmişti. Aralık 2023’te 141 milyar dolar olan toplam rezervler, Şubat 2025’te 173,2 milyar dolara kadar yükselmiş, ancak Mart ve Nisan’da sert bir gerileme kaydetmişti. TCMB’nin 2024’te rezervlerini 42 milyar dolar artırması, Kazakistan ile imzalanan 28 milyar TL’lik swap anlaşmasıyla desteklenmişti.
Trump’ın 24 Nisan 2025’te duyurduğu %10 tarife tehditleri ve küresel ticaret belirsizlikleri, rezervler üzerindeki baskıyı artırdı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in ABD temasları, yabancı sermaye girişini artırmayı hedeflerken, rezervlerdeki dalgalanma piyasalarda yakından izleniyor.
KÜRESEL VE YEREL EKONOMİK DİNAMİKLER
TCMB’nin rezerv kaybı, küresel ekonomik belirsizlikler ve iç piyasadaki taleple şekilleniyor. TCMB’nin 17 Nisan 2025 PPK özetinde, küresel büyüme beklentilerinin 2025 için %1,7’ye, 2026 için %1,9’a düşürüldüğü, emtia fiyatlarındaki gerilemenin rezervlere sınırlı destek sağladığı belirtildi. DİBS piyasasından 6,3 milyar dolar, hisse senedi piyasasından 1,1 milyar dolar net portföy çıkışı, rezervlerdeki düşüşü hızlandırdı.
İç piyasada, TCMB’nin politika faizini %46’ya yükseltmesi, TL mevduat faizlerini %51,9’a taşıdı, bu da TL talebini artırmayı hedefliyor. Ancak, İstanbul depremi sonrası tüketici güvenindeki düşüş ve hanehalkı enflasyon beklentisinin %59,3’te sabit kalması, rezerv yönetimini zorlaştırıyor. TCMB’nin 2024’te altın rezervlerini artırma stratejisi, küresel altın talebinin %4,3 artmasıyla uyumlu, zira merkez bankaları 2024’te 1.037 ton altın alımı yaptı.
Rezervlerdeki döviz kaybı, cari açığın finansmanına yönelik baskıyı artırırken, hizmetler dengesi fazlasının 62 milyar dolar olması bu açığı dengelemeye çalışıyor. TCMB, rezerv yönetiminde likidite ve istikrarı korumak için swap anlaşmalarına devam ediyor.
