Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yüksek kira fiyatlarının enflasyona etkisini değerlendirerek, temmuz ayından sonra kiralarda normalleşme öngördüklerini belirtti.
KİRA FİYATLARI DÜŞECEK Mİ?
Hazine ve Maliye Bakanı, hayat pahalılığıyla mücadelenin öncelikli gündem olduğunu vurguladı. İki yıldır uygulanan ekonomik programın ana hedefi, enflasyonu kalıcı olarak düşürmek. 2023’te yüzde 65 olan yıllık enflasyon, 2024’te yüzde 44’e geriledi. Nisan 2025’te aylık enflasyon yüzde 3, yıllık enflasyon ise yüzde 37,86 olarak gerçekleşti. Bakan, 11 aydır enflasyonun düşüş trendinde olduğunu, son iç ve dış şoklara rağmen bu eğilimin devam ettiğini belirtti.
Hizmet enflasyonu, yüzde 55 ile enflasyonu yüksek tutan ana unsur. Özellikle kira ve eğitim kalemleri, hizmet enflasyonunu yukarı çekiyor. 2023’te kira enflasyonu yüzde 110, 2024’te ise yüzde 100’ün üzerindeydi. Şu anda kira enflasyonu yüzde 90’ın altına geriledi. Temmuz 2024’te kaldırılan yüzde 25’lik kira artış sınırı, yenilenen sözleşmelerde yüzde 120’ye varan artışlara yol açtı. Bakan, temmuz ayından sonra kira sözleşmelerinin baz etkisinden çıkacağını, bu durumun kira enflasyonunu düşüreceğini öngörüyor. Sıkı para politikası ve gelirler politikasının da dezenflasyon sürecini desteklediği ifade ediliyor.
KİRA FİYATLARI NE ZAMAN DÜŞER?
Konut arzını artırmak, kira fiyatlarını dengelemede kritik bir rol oynuyor. Bakan, 2025’te 561 bin konutun devreye gireceğini, bunun 201 binini deprem konutlarının oluşturacağını belirtti. Kentsel dönüşüm ve yerinde dönüşüm projelerine bütçeden önemli kaynaklar ayrıldı. Sermaye Piyasası Kurulu’nun yeni düzenlemesiyle, gayrimenkul yatırım fonlarının konut projelerine yatırım yapmasının önü açılacak. Bu düzenleme, konut arzını artırarak fiyat baskısını azaltmayı hedefliyor.
Kira fiyatlarındaki artış, özellikle yenilenen sözleşmelerde yüksek seyrediyor. İstanbul’da kiralık konut metrekare fiyatı 240 TL, Ankara’da 180 TL, İzmir’de ise 210 TL seviyesinde. Yıllık kira artış oranları İstanbul’da yüzde 46, Ankara’da yüzde 56, İzmir’de yüzde 65 olarak kaydedildi. Ancak, yeni kiralık dairelerde artışlar daha sınırlı. Bakan, konut arzındaki artışın, temmuz sonrası kira enflasyonunu düşüreceğini öngörüyor. Deprem bölgesinde teslim edilen 200 binin üzerindeki konut, arzı destekleyen önemli bir adım. Bu projeler, kira fiyatlarının erişilebilirliğini artırarak enflasyon üzerindeki baskıyı hafifletebilir.
EKONOMİK PROGRAM VE GELECEK BEKLENTİLERİ
Özetle, ekonomik program, enflasyonu düşürmenin yanı sıra cari açığı ve Kur Korumalı Mevduat’ı (KKM) azaltmada da sonuç verdi. Cari açık, 2023’te 56 milyar dolardan 2024’te 8 milyar dolara geriledi. KKM, 68 haftadır kesintisiz düşüyor; 2025’te bireysel hesaplar için haziranda, tüm hesaplar için yıl sonunda tamamen bitirilmesi planlanıyor. Net rezervler 50 milyar dolar civarına ulaştı. Bakan, dış finansman ihtiyacının azaldığını, yabancı yatırım girişlerinin hızlandığını belirtti.
2025’te bütçe açığının yüzde 3,1’e düşürülmesi hedefleniyor. Mali disiplin, enflasyonla mücadelede Merkez Bankası’na destek sağlıyor. Vergi adaletini güçlendiren düzenlemeler, asgari ücretten vergi alınmamasını içeriyor; bu, 853 milyar TL’lik bir vergi harcaması demek. Kira sözleşmelerinin e-Devlet üzerinden yapılması, vergi kaçakçılığını azalttı. Bakan, 2026’da enflasyonun tek haneli seviyelere ineceğini, bu yıl ise yüzde 19-29 aralığında kalacağını öngörüyor. Arz yönlü reformlar, yeşil dönüşüm ve enerji verimliliği projeleri, enflasyonla mücadelede uzun vadeli çözümler sunuyor. Ancak, hizmet enflasyonundaki katılık, hedeflere ulaşmada zaman gerektiğini gösteriyor.
Temmuzda Kiralarda Normalleşme Ne Anlama Geliyor?
Temmuz ayından sonra yenilenen kira sözleşmelerindeki yüksek artışlar baz etkisinden çıkacak. Bakan Şimşek, kira enflasyonunun yüzde 90’ın altına gerilediğini, temmuz sonrası normalleşmeyle kira fiyatlarının artış hızının yavaşlayacağını belirtti. Konut arzındaki artış da bu süreci destekleyecek.
Kira Fiyatları Ne Zaman Düşer?
Konut arzının 2025’te 561 bin yeni konutla artması, kira fiyatlarındaki baskıyı azaltabilir. Temmuz sonrası kira enflasyonunun normalleşmesiyle fiyat artış hızı yavaşlayacak. Ancak, büyük şehirlerdeki talep, düşüşün sınırlı olabileceğini gösteriyor.
