HAFİF YAĞMUR
Tüketicilerin doğru bilgilendirilmesi ve gıda hilelerinin önüne geçilmesi amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı, kaşarlı pide ve fıstıklı baklavada kullanılan yanıltıcı ifadeleri engellemek için Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği Kılavuzu’nda değişiklik yaptı.
Bakanlık, kaşar peyniri yerine eritme peynir kullanılan ürünlerin “kaşarlı” ibaresiyle satılmasını yasakladı. Bu kapsamda, kaşarlı pide, kaşarlı sandviç ve kaşarlı tost gibi ürünlerde eritme peynir kullanıldığında, ürün adında “eritme peynirli” ifadesi yer alacak.
Yönetmelik, toplu tüketim yerlerinde ve satış noktalarında tüketiciye sunulan gıdaların içeriğinin açıkça belirtilmesini zorunlu kılıyor. Tüketicinin satın alma tercihini etkileyen bileşenlerin, gıdanın adıyla birlikte görünür bir şekilde sunulması gerektiği vurgulanıyor.
Geçtiğimiz yıl yürürlüğe giren eritme peynir tebliğinin kapsamı genişletilerek, kaşar peyniri içermeyen ürünlerin “kaşarlı” olarak pazarlanmasının önüne geçildi. Eritme peynir, emülgatör tuzlar kullanılarak üretilen ve kaşar peynirinden farklı bir ürün olarak tanımlanıyor.
Bakanlık, restoranlardan market raflarına kadar tüm satış noktalarında bu kurala uyulmasını zorunlu kılıyor. Denetimlerin sıkılaştırılmasıyla, eritme peynirli ürünlerin yanlış etiketlenmesi durumunda işletmelere cezai yaptırımlar uygulanacak.
Baklava sektöründe de önemli bir değişikliğe gidildi. Yer fıstığı kullanılarak üretilen baklavaların “fıstıklı baklava” olarak satılması yasaklandı. Yeni düzenlemeye göre, bu ürünler “yer fıstıklı baklava” olarak etiketlenecek. Yönetmelik, Antep fıstığı yerine daha düşük maliyetli yer fıstığı kullanılarak tüketicinin yanıltılmasının önüne geçmeyi hedefliyor. Gerçek Antep fıstığının kilogram fiyatı 1500-2850 TL arasında değişirken, yer fıstığının fiyatı 250-550 TL aralığında seyrediyor.
Bakanlık, tatlı sektöründe yanıltıcı pazarlama taktiklerini engellemek için denetimlerini artırıyor. Yer fıstıklı baklavaların ambalajlarında ve satış noktalarında “yer fıstıklı” ifadesinin açıkça belirtilmesi zorunlu olacak.
Bakanlık yetkilileri, tüketicilerin şüpheli durumlarda ALO 174 Gıda Hattı’na bildirimde bulunabileceğini hatırlatıyor. Sahte ürünlerin tespit edilmesi durumunda, işletmelere ağır para cezaları uygulanacak.
Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği Kılavuzu’nun güncellenmesi, gıda sektöründe tüketici haklarını koruma çabasının bir parçası olarak öne çıkıyor. Bakanlık, tüketicilerin satın alma kararlarını etkileyen bileşenlerin açıkça belirtilmesini sağlayarak yanıltıcı uygulamalara son vermeyi hedefliyor.
Kaşarlı pide ve fıstıklı baklava gibi popüler ürünlerde yapılan hileler, tüketicilerin güvenini sarsarken, yeni düzenleme bu sorunu çözmeyi amaçlıyor. Yönetmelik, sadece peynir ve tatlı ürünleriyle sınırlı kalmayıp, diğer gıda ürünlerinde de benzer şeffaflık kurallarını teşvik ediyor.
Bakanlık, gıda güvenliğini sağlamak için denetimlerini sıkılaştırıyor. Ramazan ayında yapılan yaklaşık 200 bin denetimde, 3 bin 961 işletmeye 366 milyon 454 bin lira idari para cezası uygulandı. Taklit ve tağşiş yapan firmalar, Bakanlığın resmi internet sitesinde “guvenilirgida.tarimorman.gov.tr” adresinde kamuoyuyla paylaşılıyor.
Lahmacun ve pide harcında tek tırnak eti, fıstıklı baklavada ay çekirdeği gibi hileler tespit edilirken, yeni etiketleme kurallarıyla bu tür sahteciliklerin önüne geçilmesi bekleniyor. Tüketiciler, şüpheli ürünleri bildirerek denetim sürecine katkıda bulunabiliyor.
Kaşarlı pide satışı yasaklanmadı. Ancak, eritme peynir kullanılan pideler “kaşarlı pide” olarak satılamayacak ve “eritme peynirli pide” olarak etiketlenecek. Bu düzenleme, tüketicinin yanıltılmasını önlemeyi amaçlıyor.
Fıstıklı baklava satışı devam edecek, ancak yer fıstığı kullanılan ürünler “fıstıklı” yerine “yer fıstıklı baklava” olarak adlandırılacak. Gerçek Antep fıstığı içeren baklavalar “fıstıklı baklava” ibaresini kullanabilecek. Düzenleme, maliyet düşürme amaçlı hileleri engellemeyi hedefliyor.
GÜNDEM KORİDORU
10 Mayıs 2025