AÇIK
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) EVDS sisteminde yayımlanan Takasbank verileri, Ocak ayında karşılıksız çek adedinde ciddi bir düşüş yaşandığını gösteriyor.
Ocak ayı, karşılıksız çeklerin sayısında belirgin bir gerilemeye sahne oldu. Aralık ayında 24 bin 729 adet olan karşılıksız çek sayısı, Ocak’ta %34,5 azalışla 16 bin 202’ye düştü. Bu düşüş, iş dünyasında ödeme disiplininde bir iyileşme olduğuna işaret ediyor. Ekonomik aktivitenin artmasıyla birlikte, işletmelerin nakit akış yönetimi daha dengeli hale gelmiş olabilir.
Karşılıksız çek tutarında da benzer bir azalma gözlemlendi. Aralık ayında 17,39 milyar TL olan karşılıksız çek tutarı, Ocak’ta 12,21 milyar TL’ye geriledi. Bu durum, ekonomik aktörlerin finansal yükümlülüklerini daha iyi yönettiği ve ödemelerde daha dikkatli davrandığı anlamına gelebilir. Ancak, bu azalma piyasadaki güvenin tam anlamıyla eski seviyelerine dönmediğini de gösteriyor, çünkü karşılıksız çekler hala ekonomik faaliyetlerin bir parçası olarak devam ediyor.
Toplam ibraz edilen çek adedi, Aralık ayındaki 1 milyon 414 bin 862 adetten Ocak ayında 973 bin 38’e geriledi. Bu düşüş, piyasadaki genel ekonomik hareketliliğin azaldığını veya işletmelerin çek kullanımında daha seçici davrandığını gösterebilir. Çeklerin toplam tutarı da 648,3 milyar TL’den 529,2 milyar TL’ye indi. Bu, ekonomik faaliyetlerdeki yavaşlamanın yanı sıra, işletmelerin daha az büyük meblağlı işlem yaptığını ya da çek yerine farklı ödeme yöntemlerine yöneldiğini düşündürebilir.
Mahsuplaşmaya tabi çek adedi ve tutarında da benzer bir düşüş görüldü. Aralık ayında 1 milyon 357 bin 248 adet olan mahsuplaşmaya tabi çek sayısı, Ocak ayında 932 bin 4’e düştü. Tutar olarak ise 648,3 milyar TL’den 529,2 milyar TL’ye geriledi. Mahsuplaşmaya tabi çeklerdeki bu azalma, işletmelerin borçlarını daha hızlı kapatma eğiliminde olduğunu veya çek kullanımının azaldığını gösterebilir.
Karşılıksız çeklerin azalması, ekonomide güvenin kısmen geri geldiğini ve firmaların ödeme kabiliyetlerinin arttığını işaret edebilir. Bu, ekonomik büyüme için olumlu bir sinyal olmakla birlikte, tam bir güvenin sağlanması için daha fazla adım atılması gerektiğini de gösteriyor. Ekonomik analistler, bu trendin devam etmesi durumunda iş dünyasının daha sağlıklı bir finansal yapıya kavuşabileceğini öngörüyor. Ancak, bu iyileşmenin kalıcı olup olmayacağı, ekonomik politikalar ve küresel ekonomik koşullara bağlı olarak değişebilir.
Gelecek tahminleri açısından, Ocak ayındaki bu düşüşün devam etmesi, işletmelerin finansal disiplinlerini koruyabildiklerini gösterebilir. Ancak, ekonomik belirsizliklerin devam etmesi veya beklenmedik global ekonomik dalgalanmalar, bu iyileşmeyi tersine çevirebilir.
GÜNDEM KORİDORU
04 Mayıs 2025