İster çalışsın, ister çalışmasın devlet kadınlara pek çok destek sağlıyor. Sosyal güvenlik sisteminin sağladığı haklar pek çok kadın tarafından bilinmiyor ya da kullanılmıyor. Hükümet tarafından kadının istihdamını artıracak düzenlemeler tek tek devreye alınırken hem iş hayatında hem de ev yaşamında pek çok koruyucu çalışma da yürütülüyor. 8 Mart Kadınlar Günü nedeniyle devlet tarafından kadınlara sağlanan hakları ve ekonomik destekleri bir araya getirdik. İşte kadınlara devlet tarafından sağlanan 10 ekonomik destek…
Kadınların çalışma hayatında daha fazla yer alması için hem hükümet hem de özel sektörde pek çok çalışma yürütülüyor. Kadın istihdamını arttırmak ve iş hayatında aktif olmasını sağlayacak pek çok düzenleme uygulamaya konulurken, çalışan ve çalışmayan tüm kadınlara koruyucu düzenlemeler devreye alınıyor.
Çalışma hayatının içinde yer alan ve aktif olarak iş gücüne katılanların sayısı Türkiye’de halen istenilen seviyede değil. İstihdama katılanların sadece üçte biri kadın olarak karşımıza çıkıyor. Dünyada pek çok ülkede kadınların aktif iş hayatına katılım payı daha fazla olurken Türkiye’de kadınların omuzlarındaki yük bunu daha da zorlaştırıyor.
Sigortalı olmasa da ev kadınlarının çoğu aile ekonomisinde ciddi katkılar sağlıyor. Çocuk bakımı, ev işleri neredeyse bir kadının çalışmasıyla eşdeğer olarak kabul ediliyor. Esnek çalışma modellerinin geliştirilmesi, kadınların ev yaşamıyla iş yaşamını birlikte yürütülmesinin yolları aranıyor. Son dönemde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın kadın istihdamına yönelik esnek çalışma modeli üzerindeki çalışması buna örnek verilebilir. Bu nedenle devlet hukuk ve sosyal güvenlik sistemi içinde kadınlara pek çok ayrıcalık da sağlıyor. İşte kadına sağlanan 10 farklı ekonomik destek ve uygulamalar
HAMİLELİKTE ÇALIŞMADA AYRICALIKLAR TANINIYOR
Eğer kadın çalışanlar, hamile olduklarını sağlık raporuyla tespit ettirdikten sonra vardiya ile bile olsa doğuma kadar geçen sürede gece çalışmaya zorlanamaz. Doğumdan bir yıl sonra da sağlık açısından sakıncalı olduğunun sağlık raporu ile belirlenmesi halinde de gece çalıştırılamaz. Yine hamile veya emziren kadınlar günde 7.5 saatten fazla çalıştırılamaz.
DOĞUMDA ÜCRETLİ VE ÜCRETSİZ İZİNLER
Kadın çalışanın doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 olmak üzere toplam 16 hafta izin hakkı var. Çoğul gebelikte bu süreye 2 hafta daha ekleniyor. Hamilelik süresince periyodik kontrollerde işveren, ücretli izin vermek durumunda. İsteği halinde kadın işçiye 6 aya kadar ücretsiz doğum izni verilmesi de zorunludur. Bu memurlarda 24 ay olarak uygulanıyor.
GÜNLÜK SÜT İZNİ UYGULANIYOR
Mevzuatımıza göre; kadın çalışanlara bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam 1.5 saat süt izni veriliyor. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirliyor. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılıyor. Memurlarda bu süre ilk 6 ayda 3 saat, ikinci 6 ayda günde 1.5 saat.
İSTER ÇALIŞSIN İSTER ÇALIŞMASIN EMZİRME ÖDENEĞİ VAR
Doğum yapan kadına süt parası da denilen emzirme ödeneği veriliyor. Kadın çalışmıyorsa bu para sigortalı erkeğe ödenirken bu ödenek 5 yıl içinde başvuru halinde talep edilebiliyor.
DOĞUM YARDIMI VERİLİYOR
İlk çocuk, ikinci çocuk ve üçüncü çocuk için ödeme yapılıyor. Yeni doğan çocuk yardımı için başvuru Aile Bakanlığı İl Müdürlüklerine, ilçede ise kaymakamlıklara yapılıyor. Yurt dışında yaşayanlar da konsolosluklara başvuru yapabilir.
ANNEYE RAPOR PARASI MAAŞA GÖRE DEĞİŞİYOR
Anneye yapılan en yüksek tutarlı ödeme ise doğum (rapor) parası. Bu para, maaşa göre değişiyor ve 112 gün üzerinden hesaplanıyor.
ÇOKLU DOĞUM YARDIMI DA VERİLİYOR
Çoklu Doğum Yardım Programı ile ikiz, üçüz gibi çoklu doğumla karşılaşan ihtiyaç sahibi ailelere yönelik 0-2 yaş aralığında çocuk başına 2 yıl boyunca aylık ödeme yapılıyor.
DOĞUM BORÇLANMASI İLE ERKEN EMEKLİLİK
Devlet, annelere erken emeklilik konusunda da bazı avantajlar sağlıyor. Sigortalı olduktan sonra doğum yapan anneler, 3 çocuğa kadar çalışmadıkları süreleri borçlanabiliyor. Buna göre; 3 çocuk için doğum borçlanması yapan anneler çalışmadıkları doğum sonrasına ilişkin bu süreler için 2 bin 160 gün, yani 6 yıl prim kazanabiliyor. Böylece yaş şartını tamamlarsa 6 yıl erken emekli olabiliyor.
SGK GÜVENCESİ OLMAYAN EŞİ VEFAT EDEN KADINA HER AY YARDIM
Eşi vefat eden, geliri ve sosyal güvencesi olmayan kadınlara her ay yardım veriliyor. Başvuru Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na yapılıyor. Ödemeler 2 ayda bir yapılıyor.
YARI ZAMANLI ÇALIŞMA YAPABİLİYOR
Kadınlara yarı zamanlı çalışma da uygulanıyor. Çalışan anneler doğum izninden sonra çocukları okul çağına gelene kadar yarı zamanlı çalışabiliyor. Anneler; yasal doğum izinleri bittikten sonra ilk çocuk için 2 ay (60 gün), ikinci çocuk için 4 ay (120 gün), 3 veya daha fazla çocuk için 6 ay (180 gün) yarım gün çalışarak, çalışmadığı mesainin ücretini devletten alabiliyor. Çocuk engelli doğarsa süre 360 güne çıkıyor. Yarım çalışma ödeneği için doğum izni bittikten sonra 30 gün içinden İşkur’a başvuru yapılarak alınabiliyor.
