Elektrik dağıtım sektörünün ekonomiye yaptığı katkının 29 milyar Dolar’ı bulduğuna vurgu yapan
Elder Yönetim Kurulu Başkanı Barış Erdeniz, bu rakamın daha da yükselmesi için kaçak elektrik
kullanımıyla mücadele ettiklerini ve şu anda kaçak kullanımın yüzde 10,3 olduğunu söyledi.
Dünyada ve Türkiye’deki elektrik dağıtım sektörünün enerji dönüşümündeki stratejik pozisyonunu değerlendiren Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (Elder) Yönetim Kurulu Başkanı Barış Erdeniz, “Şebeke dönüşümünü gerçekleştirecek olan elektrik dağıtım şirketleri, yeşil enerji dönüşümünün en önemli taşıyıcısı konumundadır. Elektrik dağıtım sektörü olarak, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da ülkemizin kalkınmasına güç vermeye devam edeceğiz. Yeşil dönüşümde üstleneceğimiz ‘dönüşümün omurgası’ rolümüzle Türkiye’nin enerji arz güvenliğinin teminine tam destek vereceğiz” değerlendirmesinde bulundu.
“EKONOMİYE KATKIMIZ 29 MİLYAR DOLAR”
1999 yılından bu yana elektrik dağıtım şirketlerinin çatı örgütü olarak faaliyet gösteren Elder’in, 25 yaşına girdiğini söyleyen Barış Erdeniz, “Üretiminden tüketiciye kadar uzanan elektrik ekosistemi 2023 rakamlarıyla 915 milyar TL’lik büyüklüğü ile Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’nın yüzde 3,5’ini oluşturan dev bir yapı. Bizler, bu ekosistemin dağıtım ayağı olarak, bir kamu hizmeti niteliğindeki elektrik dağıtımını kesintisiz, kaliteli ve sürekli bir şekilde yaklaşık 50 milyon abonemize sunmakla mükellefiz. Operasyonel giderleri, yatırım harcamaları ve gelirleri regüle olan sektörümüzde, toplam 21 elektrik dağıtım şirketi doğrudan ve dolaylı olarak yaklaşık 100 bin çalışanıyla tüm vatandaşlarımızın elektriğe 7/24 ulaşması için durmaksızın çalışmalarını sürdürüyor. Dağıtım sektörü, 2011-2023 yılları arasında yaptığı 16 milyar Dolarlık yatırım ile özelleştirme sürecinde ülkemizin hazinesine kazandırdığı 13 milyar Dolarlık özelleştirme bedelinin üzerinde yatırımı hayata geçirdi. Türkiye ekonomisine bu dönemde sağladığımız katkı 29 milyar Dolar’ı buldu” diyerek ekonomiye yapmış oldukları katkıya dikkat çekti. Hem dünyada hem de Türkiye’de elektrik tüketiminin artış gösterdiğini belirten Erdeniz, “Farklı enerji formları kullanılan sektör ve süreçlerde elektrik enerjisine geçişe ‘elektrifikasyon’ diyoruz. Bu yeni yapı, elektriğe olan talebi artırırken, iklim değişikliğiyle mücadelenin bir gereği olarak elektriğin temiz kaynaklardan üretimini de çok daha kritik hale getiriyor. Elektrik dağıtım şirketlerinin gerçekleştireceği şebeke dönüşümü olmadan yeşil dönüşüm döngüsünü tamamlamalıyız” dedi.
“YATIRIMLARIMIZ KAÇAK KULLANIMI DÜŞÜRÜYOR”
Barış Erdeniz, elektrifikasyonun en hızlı yaygınlaştığı sektörün ulaştırma olduğuna dikkat çekerek, “2023 yıl sonu verilerine göre ülkemizde kayıtlı yaklaşık 81 bin adet elektrikli araç bulunuyor. Bu rakam toplam otomobil stoğu içinde binde 5’e tekabül ediyor. 2035 yılında bu rakamın 52 kat artışla 4.2 milyon seviyesine çıkması, yani otomobillerin yüzde 13’ünün elektrikli olması öngörülüyor. Elektrikli araçlardaki artışa paralel olarak araç şarj soket sayısının da 29 kat artışla yaklaşık 248 bin mertebesine ulaşması EPDK’nın projeksiyonları dahilinde. Şüphesiz artan ihtiyacın karşılanabilmesi için önümüzdeki 10 yıl içerisinde elektrik dağıtım şirketlerinin yeni bağlantı ve trafo yatırımları daha kritik hale gelecek” ifadesini kullandı. Türkiye’de kaçak elektrik kullanımında düşüş olduğuna dikkat çeken Erdeniz, “2013 yılından 2023 yılına kadar geçen 10 yıllık sürede yüzde 15,9 olan kaçak elektrik kullanım oranı bugün itibarıyla yüzde 10,3’e gerilemiş durumda. Dolayısıyla elektrik dağıtım şirketleri yaptıkları yatırımlarla kaçak elektrik kullanımını düşürüyor ve her yıl ortalama 1 milyar Dolar Türkiye ekonomisine katkı sağlıyor. Bu bana göre gurur verici bir tablodur. Ayrıca her geçen gün bunun iyileşmesi için çabalıyoruz. Elimizden geldiğince büyük bir mücadele veriyoruz.” şeklinde konuştu.
“DİJİTAL DÖNÜŞÜM HIZLANMALI”
Yarının dünyasında her geçen gün daha fazla yenilenebilir enerji kaynaklı üretim tesisinin sisteme dahil olacağına işaret eden Barış Erdeniz, “Ulaşımda elektrifikasyonla 100 binlerce yeni elektrikli araç istasyonu şebekeye dahil olacak. Bununla birlikte, tüketiciler de birer üretici pozisyonuna gelebilecekler. Böylelikle dağıtım şebekesinde çift yönlü elektrik akışı yaşanacak. Bunun için şebekenin yeşil ve dijital dönüşümünün hızla gerçekleştirilmesi lazım. Bu açıdan şebeke yatırımları enerji arz güvenliğimiz için stratejik öneme sahip. Yeni yatırımlar ve eskiyen şebekelerin yenilenmesi de dahil tüm şebeke yatırımlarının sağlıklı finansmanı için sürdürülebilir fiyat politikasına olan ihtiyaç artık daha fazla. Elektrik faturalarının yatay seyri için devletimizin üstlendiği sübvansiyonun faturalandırma bedellerinin mevcut seyrini koruması durumunda bu yıl sonunda 5.7 milyar Dolar seviyesine ulaşacağı öngörülmekte. Elektrik ekosisteminin Gayrisafi Yurt İçi Hasıla içindeki payı ve ulusal kalkınmamızdaki rolü göz önünde bulundurulduğunda, sürdürülebilir sektör gelişimi için fiyatların maliyetleri yansıtan bir düzleme taşınması gerekiyor” diye konuştu. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın belirlemiş olduğu meskenler veya kişilerin desteklenmesi gerektiğini söyleyen Erdeniz, “Maliyet bazlı bir fiyatlama politikasına geçişte sübvansiyon ihtiyacı olan mesken hane halkımızı destekleme ile ilgili mutlaka bir çalışma yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Çünkü kanun ‘sen maliyeti yansıt’ diyor. Sonrasında bir sübvansiyon ihtiyacı varsa bunun doğru yeri Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’dır” dedi.
