Ezgi Acer yazıyor – Merak aslında gelişimin bir parçası… Asıl mesele neyin merak edildiği… Merak kişiyi dönüştüren bir araç olduğu kadar, aynı zamanda toplumların yönünü belirleyen önemli bir faktör. Dolayısıyla günün sonunda neyi merak edersek onu tüketiyoruz ve neyi tüketirsek kimliğimiz o konular bağlamında şekilleniyor. Google, tam olarak bu konuya ışık tutacak çok güzel bir çalışma yaptı ve Türkiye, 2024 yılı boyunca en çok neyi merak ettiyse onu raporladı. Yıl boyunca en çok merak edilen, en çok aranan konuları listeledi ve ortaya ülkenin küçük bir portresi çıktı. Bu portre, Türkiye’nin sosyolojik yapısını net bir şekilde yansıtıyor.
Türkiye, 2024 yılında hepinizin tahmin edeceği gibi çoğunlukta futbolu merak etti ve arama motorunu bu amaç için kullandı. Aranan isimlerin çoğunluğu futbolculardan oluştu. Buna karşılık seçim sonuçları gibi ülkenin istikbalini derinden etkileyen bir konu istatistiklerde ancak yedinci sırada kendine yer bulabildi… Yalnızca bu husus bile eleştiri konusu yapılabilir ya da toplum bilimcilerin araştırmalarına konu olabilir.
Bu yılın en fazla merak edilen dizisi ise yönetmenliğini Sinan Öztürk’ün üstlendiği Gaddar dizisi oldu. Devamında Kızıl Goncalar ve İnci Taneleri başta olmak üzere sıra uzayıp gidiyor. Öte yandan listede ilgimi çeken başka bir detay ise en çok aranan oyuncunun Hazar Ergüçlü olması. Bunda elbette son zamanlarda dillere pelesenk olan İnci Taneleri dizisinin etkisi çok büyük. Ergüçlü, pavyonda çalışan Dilber isimli karaktere can vererek bu yıla damgasını vurmuş gibi görünüyor. Son olarak değinmek istediğim bir liste daha var: Tarifler listesi. Bu listenin zirvesinde ise Dubai çikolatası tarifi yer alıyor. Dubai çikolatasının çığ gibi büyüyen popülerliğinin ana faktörü elbette sosyal medya. Dünya çapında popüler olan bu çikolata Türkiye’de de bir anda tüketim çılgınlığına sebep oldu ve küçük esnaflardan tutun hiper marketlere kadar kısa sürede her yerde karşımıza çıkmaya başladı.
Listeyi inceledikten sonra görüyoruz ki; 2024 yılı boyunca Türkiye’nin en çok ilgisini çeken konular genellikle tüketim, sosyal medya popülerliği ve eğlence dünyası gibi yüzeysel temalar etrafında şekilleniyor. İnsanlar, daha fazla nasıl kazanabileceklerini, daha güzel nasıl görünebileceklerini ve daha fazla nasıl dikkat çekebileceklerini merak ediyor ve elbette bu merak, bireysel ve toplumsal değerleri de dönüştürüyor.
Özetle; kişinin merak ettiği konular ve aksiyon aldığı durumlar yalnızca bireysel bir dönüşümle sınırlı kalmaz. Merak, bireysel başarı ve tüketim kültürüne odaklandıkça, toplumun değerleri de bu yöne evrilir. Çünkü insan neyi merak ederse ona dönüşür ve beraberinde toplumu da paralel bir yönde şekillendirir. Bu sebeple toplumların yapısında olumlu bir kırılma noktası yakalamak adına her şeyden önce neyi merak ettiğimiz hususuna odaklanmakta fayda görüyorum.
Dipnot olarak Google, bu verileri kamuya açık şekilde yayınlıyor. Listeyi detaylı şekilde inceleyebilme imkânımız var. Bu sayede toplum olarak hangi yöne doğru gittiğimiz üzerine düşünmek için bir fırsatımız olur.
