Emtia piyasası, geçen hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın tarifeler konusundaki belirsiz adımları ve dünya genelindeki jeopolitik gelişmelerle karışık bir seyir izledi. Çin’e yönelik ek liman ücretleri ve Orta Doğu’daki çatışmalar piyasalarda endişe yaratırken, Fed’in faizleri sabit tutması ve OECD’nin küresel büyüme tahminini düşürmesi dikkat çekti. Altın rekor seviyelere ulaşsa da haftayı düşüşle kapatırken, petrol ve bakır gibi emtialar jeopolitik riskler ve talep beklentileriyle yükseldi.
TRUMP’IN TARİFE BELİRSİZLİĞİ VE PİYASA TEPKİLERİ
ABD Başkanı Donald Trump’ın tarifelerde esnek olabileceklerine dair açıklamaları, emtia piyasasında kısa vadeli bir rahatlama yarattı ve Çin ile görüşmelere açık olunduğu sinyali risk iştahını bir miktar artırdı. Ancak, ABD’nin Çin bağlantılı gemilere ek liman ücretleri getirme planları ve yeni gümrük vergileri, küresel tedarik zincirlerinde belirsizlik oluşturdu. Analistler, bu durumun navlun maliyetlerini artırabileceğini ve özellikle tarım ile enerji emtialarında fiyat baskısı yaratabileceğini belirtti. Geçen hafta Brent petrol %2,1 artarak jeopolitik risklerin desteğiyle yükseldi, ancak doğal gaz %3,4 düşerek ılıman hava koşulları ve üretim fazlası nedeniyle geriledi.
Bakır fiyatları, Trump’ın ABD Ticaret Bakanlığına bakır ithalatını soruşturma talimatı vermesiyle %4,7 yükseldi ve ABD’li tüccarların alımları hızlandı. Çin’den gelen olumlu ekonomik veriler de bu artışta etkili oldu, ancak diğer baz metaller negatif seyretti; çinko %1, nikel %1,6, kurşun %2,4 ve alüminyum %2,5 değer kaybetti. OECD’nin “Belirsizlikte Yönlendirme” raporunda küresel büyüme tahmini %3,1’e düşürülürken, ABD ekonomisinin 2025’te %2,2, 2026’da %1,6 büyüyeceği öngörüldü ve bu revizyon, emtia talebine dair temkinli bir tablo çizdi. Analistler, Trump’ın tarife politikalarının Fed’in enflasyonla mücadelesini zorlaştırabileceğini ve Powell’ın bu konudaki uyarılarının piyasalarda yankı bulduğunu ifade etti.
JEOPOLİTİK RİSKLER VE EMTİA FİYATLARI
Orta Doğu’daki jeopolitik gerilimler, emtia piyasasını derinden etkiledi ve İsrail’in Gazze’deki Hamas hedeflerine yoğun saldırıları, iki aylık ateşkesin sona ermesiyle güvenli liman talebini artırdı. Altının ons fiyatı geçen hafta $3,057 ile rekor kırdı, ancak haftayı %1,3 artışla $3,024’ten kapattı; Citi Research ise boğa senaryosunda altının $3,500’e ulaşabileceğini belirtti. ABD’nin Yemen’deki Husilere yönelik Kızıldeniz’de düzenlediği hava saldırıları, nakliye yollarındaki tehditleri gerekçe göstererek Trump tarafından desteklendi ve bu durum petrol fiyatlarını yukarı taşıdı. OPEC+’ın yedi üyesinin üretim kesintisi kararı da arzın azalacağı beklentisiyle Brent petrolü %2,1 artırdı.
Tarım emtialarında ise karışık bir seyir hakimdi ve Çin’in Kanada’dan kanola ithalatına ek gümrük vergisi koyması, alternatif yağ piyasalarında talep beklentisi yarattı. ABD Tarım Bakanlığı’nın (USDA) 10 milyar dolarlık destek paketi, buğday, mısır ve soya fasulyesi üreticilerini rahatlatsa da, Chicago Ticaret Borsası’nda buğday %0,2, mısır %1 artarken, soya fasulyesi %0,8, pirinç %1,7 geriledi. Intercontinental Exchange’de kahve %3,4 yükselirken, şeker %0,3, pamuk %0,4 ve kakao %0,4 azaldı. ABD’de buğday kuşağındaki kuraklık ve toz fırtınaları verim riskini artırırken, mısırda etanol talebi ekim alanlarını genişletebilir.
