Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın öncülüğünde, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 2017 yılında hayata geçirilen Sıfır Atık Projesi, sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda atık yönetiminde devrim yarattı. Proje, atıkların kontrol altına alınmasını, geri dönüşümle ekonomiye kazandırılmasını ve gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakılmasını amaçlıyor. 7 yılda çevreden enerji tasarrufuna, sera gazı salınımından depolama alanlarına kadar birçok alanda önemli kazanımlar elde edildi.
7 YILDA BÜYÜK BAŞARI
Sıfır Atık Projesi kapsamında 2017’de yüzde 13 olan geri kazanım oranı, 2024 itibarıyla yüzde 36.08’e yükseldi. Bu süreçte 32.5 milyon ton kağıt-karton, 9.1 milyon ton plastik, 3.1 milyon ton cam, 6.4 milyon ton metal ve 23.4 milyon ton organik ve diğer geri dönüştürülebilir atık olmak üzere toplam 74.5 milyon ton atık ekonomiye kazandırıldı. Bu başarı, 10 milyon hanenin yıllık elektrik tüketimine denk tasarruf sağladı. Ayrıca, 10 şehir hastanesi veya 500’den fazla okul inşa edilebilecek büyüklükte kaynak yaratılarak yüz binlerce kişiye istihdam imkanı sunuldu ve yaklaşık 256 milyar lira tasarruf elde edildi.
Projenin etkisi sadece ekonomiyle sınırlı kalmadı. 227.3 milyar kilovatsaat enerji tasarrufuyla 40 milyon hanenin bir yıllık elektrik ihtiyacı karşılanırken, 552.7 milyon ağacın kesilmesi önlendi. 150 milyon ton karbondioksit salımı engellendi ve 284 milyon metreküp depolama alanından tasarruf edildi. Bu kazanımlar, Türkiye’nin çevresel sürdürülebilirlik ve döngüsel ekonomi hedeflerine önemli katkı sağladı.
SIFIR ATIK MAVİ HAREKETİ İLE DENİZLER KORUNUYOR
Emine Erdoğan’ın himayelerinde 10 Haziran 2019’da başlatılan Sıfır Atık Mavi Hareketi, deniz kirliliğiyle mücadelede önemli bir rol oynuyor. 28 kıyı ilinde yürütülen çalışmalarla deniz yüzeyi, kıyı şeridi ve deniz tabanında kapsamlı temizlik faaliyetleri gerçekleştiriliyor. İlk 5 yıllık dönemde 245 bin ton deniz çöpü toplandı. 6 Ocak 2025’te başlayan ikinci 5 yıllık planla, sadece ilk 5 ayda denizlerden 30 bin tona yakın atık çıkarıldı.
Bu çalışmalar, plastik poşetler, şişeler, balık ağları ve tek kullanımlık plastikler gibi doğada uzun süre kaybolmayan atıkların deniz ekosistemine zarar vermesini engellemeyi hedefliyor. Kamuoyunun bilinçlendirilmesi için eğitim programları düzenlenirken, toplanan atıklar çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde bertaraf ediliyor. Proje, küresel ölçekte de dikkat çekerek Türkiye’yi çevre koruma alanında örnek bir ülke haline getirdi.
PLASTİK KİRLİLİĞİNE KARŞI TEK YÜREK
Plastik kirliliği, çevre için giderek büyüyen bir tehdit oluşturuyor. Her yıl 11 milyon ton plastiğin nehirlere ve denizlere ulaştığı biliniyor. Önlem alınmazsa, yakın gelecekte çevreye sızan plastik miktarının yüzde 50 artacağı öngörülüyor. Emine Erdoğan, Dünya Çevre Günü’nde yaptığı paylaşımda bu soruna dikkat çekerek, plastik kirliliğine karşı tek yürek mücadele çağrısında bulundu.
Sıfır Atık Projesi, plastik atıkların azaltılması ve geri dönüştürülmesi için önemli adımlar atıyor. 9.1 milyon ton plastik atık ekonomiye kazandırılırken, bu çabanın küresel çevre hareketine dönüşmesi için çalışmalar sürüyor. Türkiye, 2035’te geri kazanım oranını yüzde 60’a çıkarmayı hedeflerken, plastik kirliliğiyle mücadelede uluslararası iş birliğini de güçlendiriyor.
