Türk lirasının yakın geçmişte, özellikle 2021 yılının ikinci yarısından 2024 yılına kadar olan süreçte hızlı değer kaybı; döviz borcu bulunan ancak karşılığında bu borç kadar döviz geliri üretemeyen işletmelerin, kur zararı yazmasına sebep olmuştu. 2024 ile beraber Merkez Bankası daha etkin sıkı para politikasına geçti ve son aylarda Türk lirası değerli kalmaya başladı. Döviz kurlarında da stabil görünüm sağlandı.
DÖVİZ KREDİLERİ NEDEN ARTIYOR?
Öte yandan TCMB’nin politika faiziyle birlikte Türk lirası cinsinden ticari kredi faiz oranları da zirve yaptı. Şirketler çözümü, faiz oranı daha düşük olan döviz kredilerinde buldu. Her ne kadar döviz kredisi kullanan bir işletme kur riski alsa da; kısa ve orta vadeli süreçte “değerli TL” politikası ile birlikte Dolar’da, TÜFE ve TL kredi maliyetine göre daha yatay görünüm beklentisi ağırlık kazandı. Böylece döviz kredilerine yönelim de hızlandı.
İKİ KREDİ ARASINDAKİ FAİZ FARKI
-Bugün TL ticari krediler için faiz oranı ortalama yüzde 65-75 bandında kadar çıktı.
-Döviz cinsinden kredilerde ise söz konusu oran, masraflar hariç ortalama yüzde 8,50-9,50 aralığında uygulanıyor.
Faiz marjının bu şekilde açık olması işletmeleri döviz kredilerine yönlendirdi.
-TL ticari kredilerde 12 aylık vadede net faiz yükü ortalama yüzde 44 olarak öne çıkıyor.
-Döviz bazlı ticari kredilerde ise yine 12 aylık vadede net faiz yükü 5,55 olarak dikkat çekiyor.
DÖVİZ KREDİLERİNDE SON DURUM
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından açıklanan son verilere göre özellikle son iki haftalık süreçte döviz kredilerinde ciddi artış yaşanıyor. Buna göre;
-19 Nisan haftası itibarıyla toplam döviz kredi hacmi 135,97 milyar Dolar seviyesinde bulunuyordu.
-3 Mayıs ile biten haftada söz konusu kredilerin büyüklüğü 141,75 milyar Dolar’a yükseldi.
-Böylece sadede iki haftalık artış 5,78 milyar Dolar olarak gerçekleşti.
-13 haftalık veri setinin en başında yani 9 Şubat ile biten haftada ise döviz kredilerinin büyüklüğü, 129,83 milyar Dolar seviyesinde bulunuyordu.
NASIL DÖVİZ KREDİSİ ÇEKİLİR?
Türkiye’de döviz cinsinden krediler, bireylere kullandırılmıyor. İşletmeler için ise döviz kredisi, ancak yine döviz cinsinden gelir elde eden kurumlara veriliyor. Burada bankalar; işletmelerin kredibilitesi, faaliyet gösterilen sektörler ve genel piyasa şartları gibi kriterleri de dikkate alarak kredi taleplerine karşılık veriyor.
