Ticaret Bakanlığı tarafından Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeye göre, Avrupa Birliği ve Serbest Ticaret Anlaşması (STA) kapsamı dışındaki ülkelerden getirilen binek otomobillere ek mali yükümlülük getirildi ve bu yükümlülük araç tipine göre farklılaşıyor.Düzenlemenin amacı, yerli üretimin pazar payını korumak ve otomotiv sektöründe artan ithalat baskısıyla oluşan haksız rekabeti engellemek olarak açıklandı. Karar, başlamış işlemlerin tamamlanması için 22 Eylül tarihinden itibaren 60 gün sonra yürürlüğe girecek.
ABD’DEN İTHAL ARAÇLARA EK VERGİ KALDIRILDI
Resmi Gazete’de yayımlanan bir diğer kararla birlikte, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) menşeli araçlara ve bazı ürünlere getirilen ek vergiler kaldırıldı. 2018 yılında uygulamaya alınan bu ek mali yükümlülükler, otomobil, alkollü içecekler, makyaj malzemeleri ve yaprak tütünü gibi ürünleri kapsıyordu.
Kararın yürürlükten kaldırılmasıyla birlikte ABD’den ithal edilecek araçlar artık ilave vergiye tabi olmayacak, ancak AB ve Serbest Ticaret Anlaşması kapsamı dışındaki diğer ülkelerden gelen otomobillere yeni tip bazlı ek vergiler uygulanmaya devam edecek.
OTOMOBİLE YENİ EK VERGİ DÜZENLEMESİ NELER İÇERİYOR?
Yeni düzenleme dünya ticaret kuralları çerçevesinde uygulanacak ve Avrupa Birliği ile STA kapsamı dışındaki ülkelerden yapılan binek otomobil ithalatında araç tipine göre ek mali yükümlülük getirilecek.
Açıklanan oranlar şöyle: konvansiyonel ve hibrit (plug-in hariç) otomobiller için yüzde 25 veya adet başına en az 6.000 ABD doları, plug-in (haricen şarj edilebilir) hibritler için yüzde 30 veya adet başına en az 7.000 ABD doları ve elektrikli otomobiller için yüzde 30 veya adet başına en az 8.500 ABD doları tutarında ek mali yükümlülük uygulanacak.
EKONOMİK VE SEKTÖREL ETKİLER
Düzenlemenin hedefi yerli otomobil üretiminin pazar payını korumak ve sektördeki istihdamı muhafaza etmek olarak belirtiliyor; ek mali yükümlülükler ithal araç fiyatlarını yükseltebileceğinden yerli üretim için rekabet avantajı yaratması bekleniyor.
Ticaret Bakanlığı ve sektör temsilcileri, söz konusu ek yükümlülüklerin otomotiv tedarik zinciri, satış fiyatları ve tüketici talebi üzerinde kısa ve orta vadede etkileri olabileceğini, ancak uygulamanın nihai etkisinin hem gümrük uygulamaları hem de küresel fiyat dinamiklerine bağlı olduğunu ifade ediyor.
OTOMOBİLE EK VERGİ NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİRECEK?
Resmî Gazete’de yayımlanan karara göre düzenleme 22 Eylül 2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girmeyecek; uygulama, başlamış ithalat işlemlerinin tamamlanmasına izin verilmesi amacıyla 60 gün sonra hayata geçirilecek ve ithalatçıların beyan süreçlerinde uyum için süre tanınacak.
Ayrıca aynı Resmî Gazete sayısında Cumhurbaşkanı kararıyla 2018’de ABD menşeli bazı ürünlerin ithalatına getirilen ek mali yükümlülüklerin kaldırıldığı bildirildi; 2018’de ek vergi uygulanan ürünler arasında alkollü içecekler, otomobil ve makyaj malzemeleri bulunuyordu ve bu karar yürürlükten kaldırıldı.
Hangi araçlar ek vergiye tabi olacak?
Avrupa Birliği ve STA kapsamı dışındaki ülkelerden ithal edilen tüm binek otomobiller araç tipine göre ek mali yükümlülüğe tabi olacak; konvansiyonel, hibrit (plug-in hariç), plug-in hibrit ve tam elektrikli araçlar için farklı oran ve alt limitler belirlendi.
Ek mali yükümlülük ne zaman yürürlüğe girecek?
Düzenleme 22 Eylül 2025’te yayımlandı ve başlamış işlemlerin tamamlanması amacıyla hükümler 60 gün sonra uygulanacak; dolayısıyla ithalatçıların yeni kurala uyumu için geçiş süresi sağlandı.
Bu düzenleme yerli üretimi nasıl etkileyecek?
Karar, yerli üretimin pazar payını korumayı ve sektörde istihdamı desteklemeyi amaçlıyor; ek mali yükümlülüklerin ithal araç fiyatlarını artırması durumunda yerli üretimin rekabet avantajı artabilir, ancak sonuçlar piyasa tepkileri ve üreticilerin stratejilerine bağlı olacak.
Özetle, Ticaret Bakanlığı, Avrupa Birliği ve STA dışındaki ülkelerden yapılacak binek otomobil ithalatında araç tipine göre ek mali yükümlülük uygulanacağını Resmî Gazete’de yayımladı; uygulama 22 Eylül 2025 tarihinden 60 gün sonra başlıyor.
Konvansiyonel ve hibritler için %25 veya 6.000 USD alt limiti, plug-in hibritler için %30 veya 7.000 USD, elektrikliler için %30 veya 8.500 USD alt limiti belirlendi.
- Uygulama kapsamı: AB ve STA dışı ülkelerden yapılan binek otomobil ithalatı ek mali yükümlüğe tabi olacak.
- Konvansiyonel/hibrit: %25 veya adet başına minimum 6.000 USD.
- Plug-in hibrit: %30 veya adet başına minimum 7.000 USD.
- Elektrikli araçlar: %30 veya adet başına minimum 8.500 USD.
- Yürürlük takvimi: Karar 22 Eylül 2025’te yayımlandı ve uygulama 60 gün sonra başlayacak; ayrıca 2018’den kalan bazı ABD menşeli ek yükümlülükler kaldırıldı.
