ABD ile Çin arasında yeniden yükselen ticaret savaşı gerilimi, küresel piyasaları sarsmaya devam ediyor. Çin’in tüm ABD ithalatına %34 ek vergi getirme kararı, ABD borsalarında son yılların en büyük düşüşünü tetikledi ve haftanın son işlem gününde Nasdaq endeksi ayı piyasasına girerken toplam piyasa kaybı 10 trilyon dolara ulaştı.
TİCARET SAVAŞI YENİDEN KIZIŞTI
Çin Devlet Konseyi Gümrük Tarifeleri Komisyonu’nun açıklamasına göre, ABD’nin uyguladığı tarifelere misilleme olarak tüm ABD ithalatına %34 ek vergi uygulanacak ve bu karar önümüzdeki perşembe günü yürürlüğe girecek. Açıklamada, ABD’nin politikalarının uluslararası ticaret kurallarını ihlal ettiği ve “tek taraflı zorbalık” olarak nitelendirildiği belirtildi.
ABD Başkanı Donald Trump ise bu karara sosyal medya platformu Truth Social üzerinden tepki göstererek, Çin’in paniklediğini ve bu adımın onların göze alamayacağı bir risk olduğunu ifade etti. Bu gelişme, küresel tedarik zincirlerinde belirsizlik yaratırken, uzmanlar Çin’in ihracatını çeşitlendirme çabalarına hız verebileceğini, ABD’li şirketlerin ise yeni tedarik kanalları arayışına girebileceğini öngörüyor.
Ticaret savaşının bu yeni evresi, özellikle teknoloji ve sanayi sektörlerini olumsuz etkiliyor. ABD’li perakendeciler, artan maliyetler nedeniyle 2025 için kar beklentilerini düşürürken, bazı analistler Çin’in indirimli ürünleriyle Avrupa pazarını etkileyebileceğini ve bu durumun Avrupa sanayi sektöründe bir krize yol açabileceğini tartışıyor. Küresel ekonomideki bu gerilim, resesyon korkularını daha da körüklemiş durumda.
NASDAQ SERT ÇAKILDI
Haftanın son işlem gününde ABD borsaları dramatik düşüşler yaşadı. Dow Jones Endüstriyel Ortalaması %5.50 gerileyerek 2.231,07 puan düşüşle 38.314,86 seviyesinde kapandı ve bu, Haziran 2020’den beri görülen en büyük haftalık kayıp oldu. S&P 500 endeksi %5.97 değer kaybederek 5.074,08 puana inerken, Nasdaq endeksi %5.82 düşüşle 15.587,79 puana geriledi.
Nasdaq’ın Aralık ayındaki rekor seviyesinden %22 değer kaybetmesiyle ayı piyasasına girdiği resmiyet kazandı. Volatilite göstergesi VIX, yani korku endeksi, %50.93 artarak 45.31 seviyesine yükseldi ve piyasalardaki panik havasını net bir şekilde ortaya koydu.
Toplamda son iki günde 6 trilyon dolardan fazla sermaye piyasalardan silinirken, Trump’ın başkanlığı süresince biriken kayıp 10 trilyon dolara ulaştı. Teknoloji hisseleri bu düşüşte başı çekerken, uzmanlar tarifelerin şirket kar marjlarını daraltacağı ve özellikle Nasdaq’taki teknoloji devlerini daha fazla baskı altına alacağı görüşünde. Yatırımcılar, güvenli liman olarak görülen tahvillere yönelirken, bu durum ekonomik belirsizliğin boyutlarını gözler önüne seriyor.
FED’DEN UYARI: ENFLASYON VE BÜYÜME RİSKİ
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, tarifelerin ekonomiye etkisine dair açıklamasında, bu politikaların beklenenden daha büyük bir etki yaratabileceğini vurguladı. Powell, tarifelerin enflasyonu artırabileceğini ve ekonomik büyümeyi yavaşlatabileceğini belirterek, Fed’in para politikasında aceleci adımlar atmayacağını, gelişmeleri dikkatle izleyeceğini ifade etti.
Mart ayına dair makroekonomik veriler ise karışık sinyaller veriyor: ABD’de 228.000 yeni istihdam yaratılması beklentileri aşarken, işsizlik oranı %4.1 tahminine karşı %4.2’ye yükseldi.
Bazı ekonomistler, tarifelerin enflasyonist baskıyı artırarak Fed’i faiz oranlarını düşürmeye zorlayabileceğini, ancak büyümedeki yavaşlamanın bu adımları sınırlayabileceğini tartışıyor. Öte yandan, istihdam verilerindeki güçlü görünüm, ekonominin henüz resesyona girmediğini gösterse de, işsizlikteki artış tüketici güvenini olumsuz etkileyebilir. Bu durum, önümüzdeki haftalarda açıklanacak enflasyon verilerinin piyasalar için daha da kritik hale geleceğine işaret ediyor.
