Türkiye perakende sektörünün lokomotif markaları Migros ve Koton, tedarik zincirindeki kırılmalara karşı ortak bir ses yükseltti. Migros İcra Başkanı ve CEO’su Ömer Özgür Tort ile Koton CEO’su Bülent Sabuncu, üretimin sürdürülebilirliği için teşviklerin doğru yönlendirilmesi ve ortak akılla hareket edilmesi gerektiğini vurguladı. İki yönetici de ithalatın kolaycılığına kaçmadan, yerli üretimi koruyacak acil eylem planlarına ihtiyaç duyulduğunun altını çizdi.
TORT “GIDAYI DA İTHALAT FURYASINA KAPTIRAMAYIZ”
Türkiye’nin karşı karşıya olduğu en büyük tehlikenin “gıdaya erişim” olduğunu belirten Migros CEO’su Ömer Özgür Tort, çiftçiliğin cazibesini yitirmesiyle oluşan risk tablosunu şu sözlerle çizdi: “Türkiye’de çiftçi ve üretici yaş ortalaması 59’a ulaştı. Bu durum gelecekteki gıda üretim potansiyeli için büyük bir risk. Üretici kazanamıyor, sanayici tarım alanından çekiliyor. Eğer bu tempoda gidersek Türkiye’de satacak ürün bulamayabiliriz. O zaman gıdamızı da ithalat furyasının bir parçası haline getirmek zorunda kalacağız. Gıdasız kalma riskini pandemide ve savaş dönemlerinde gördük; acilen aksiyona geçilmeli.”
“PANCAR TARLASINDA MERCİMEK ÜRETTİK”
İthalatın kârlı olmasına rağmen Migros olarak yerli üretim iradesi koyduklarını belirten Tort, yerelleştirme projelerinden örnekler verdi: “Kayseri Şeker iş birliğiyle pancar hasadı sonrası boş kalan tarlalarda mercimek üretimine başladık. İthalden daha pahalıya mal olmasına rağmen kendi markalı mercimeğimizde yüzde 100 yerlilik oranına yaklaştık. İthal oranı yüzde 95 olan susamda ise Çukurova’daki tedarikçilere alım garantisi vererek yüzde 100 yerli üretime dönüyoruz.” Tort ayrıca, 2024 yılında fiyatları baskılamak için 43 milyar TL’lik yatırım yaptıklarını, teknoloji kullanımıyla taze ürün kayıplarını yarı yarıya azalttıklarını sözlerine ekledi.
SABUNCU “MISIR’DAN DAVET ALIYORUZ”
Hazır giyim sektöründeki kan kaybına dikkat çeken Koton CEO’su Bülent Sabuncu ise ihracat rakamlarındaki düşüşe vurgu yaptı. üç yıl önce 21 milyar dolar olan hazır giyim ihracatının bu yıl 16-16,5 milyar dolar seviyesine gerileyeceğini öngören Sabuncu, sektördeki “üretim göçü” riskine dair çarpıcı bir detay paylaştı:
“Sektör zorlu bir dönemden geçiyor. Fiyat baskısı nedeniyle birçok firma ithalata yöneliyor ancak biz Koton olarak ürünlerimizin yüzde 81’ini Türkiye’den temin ediyoruz. Ancak üretim üslerinin kaydığı bir gerçek. Son iki ayda Mısır devletinden yatırım için iki kez davet aldık.”
E-TİCARET VE İADE MALİYETLERİ ZORLUYOR
Yeni nesil tüketici alışkanlıklarının ve dijitalleşmenin sektörü dönüştürdüğünü belirten Sabuncu, lojistik maliyetlerine de değindi. Sabuncu, “Özellikle Avrupa Birliği’nde iade oranları yüzde 65’e yaklaştı, bu durum ticareti zorlaştırıyor. Rekabet gücünü artırmak için hız kültürünü benimsememiz şart” değerlendirmesinde bulundu.
