Ayvalık, yaklaşık 2 milyon zeytin ağacı ve tarihi 300-600 yıl arasında değişen anıt ağaçlarıyla Türkiye’nin kaliteli zeytinyağı başkentidir ve dünyanın en ünlü üç zeytinyağı bölgesinden biridir. 20. kez düzenlenen “Ayvalık Uluslararası Zeytin, Hasat ve Turizm Festivali” kapsamında açıklamalarda bulunan Ayvalık Ticaret Odası Başkanı Ali Uçar, Türkiye’nin 2023-2024 döneminde 120 ülkeye 75 bin ton zeytinyağı ihraç ederek 506 milyon dolar gelir elde ettiğini söyledi. Ayvalık, yüksek katma değerli ihracat ve çok sayıda zeytinyağı markasıyla sektörün merkezi konumunda bulunuyor. Bu yıl “yok yıl” olarak nitelense de stoklar sayesinde arz sıkıntısı yaşanmayacağı ve 2025-2026 sezonunun kalitesinin mükemmel olacağı ifade edildi.
AMBALAJLI ZEYTİNYAĞI İHRACATINDA KOTA SİSTEMİ ÖNERİSİ
Ayvalık Ticaret Odası Başkanı Ali Uçar, Türkiye’nin zeytinyağı ihracatında en büyük sorunun markasızlık ve plansızlık olduğunu vurgulayarak, dökme satışın sektörü ileriye taşımadığını söyledi. Hedef pazarların önceden belirlenip, ülkelere özel tanıtım, ambalaj ve markalaşma stratejileri geliştirilmesi gerektiğini belirtti. Ambalajlı ihracatı teşvik etmek için kota sisteminin uygulanmasını öneren Uçar, firmaların ihracatlarının en az yüzde 20’sini ambalajlı ürün olarak gerçekleştirmesinin zorunlu hale getirilmesi gerektiğini ifade etti. Türkiye’de zeytinyağı ihracatının sadece yüzde 30’unun ambalajlı olduğunu, kalan yüzde 70’inin dökme olarak satılmasının katma değerin başka ülkelere gitmesine yol açtığını ve bunun sürdürülebilir olmadığını sözlerine ekledi.
REKABET VE MALİYET BASKISI TÜRK ZEYTİNYAĞINI ZORLUYOR
Ayvalık Ticaret Odası Başkanı Ali Uçar, İspanya, Tunus ve Fas gibi düşük maliyetli rakiplerle rekabet etmenin zorlaştığını belirtti. Yüksek üretim maliyetleri ve geçen yıl yaşanan ihracat yasağı nedeniyle birçok kontratın iptal olduğunu, bunun da Türk zeytinyağına olan güveni zayıflattığını ifade etti. Üreticilerin maliyet baskısı altında olduğunu, zeytin toplama maliyetinin kilogram başına 90 TL, satış fiyatının ise 40 TL civarında olduğunu, bu nedenle üreticilerin ya yağını stokladığını ya da az miktarda piyasaya sürdüğünü ve bunun fiyat istikrarını ve ihracatı olumsuz etkilediğini vurguladı.
