Rusya’nın önde gelen teknoloji şirketi Yandex, 2024 yılı finansal sonuçlarını açıklayarak dikkatleri üzerine çekti; şirketin net karı geçen yıla kıyasla yüzde 94 artarak 100,9 milyar rubleye ulaşırken, geliri ilk kez 1 trilyon rubleyi aşarak 1,1 trilyon ruble oldu. Yandex’in bu başarısı, Rusya’daki varlıklarının Hollanda merkezli çatı kuruluşu Yandex NV tarafından Rus yatırımcılara satıldığı bir dönemin ardından geldi.
YANDEX BÜYÜYOR
Yandex’in 2024 yılına dair açıkladığı finansal sonuçlar, şirketin güçlü bir büyüme ivmesi yakaladığını ortaya koyuyor. Net karını 2023’e kıyasla yüzde 94 artırarak 100,9 milyar rubleye çıkaran şirket, gelirini ise yüzde 37 yükselterek 1,1 trilyon rubleye ulaştırdı. Bu başarıda, arama motoru, e-ticaret, ulaşım ve reklamcılık gibi çok yönlü hizmet yelpazesinin etkili olduğu belirtiliyor.
Açıklamada, 2025 yılı için gelirde yüzde 30’dan fazla artış beklendiği ifade edilirken, uzmanlar bu hedefin şirketin Rusya pazarındaki lider konumunu pekiştirebileceğini vurguluyor. Son iki günde internette yer alan haberlere göre, Yandex’in bu büyümesi, Rusya’daki dijital ekonominin sancılı bir dönemde bile ayakta kalabildiğini gösteriyor.
Yandex’in bu finansal sıçraması, şirketin 2024’te yaşadığı yapısal değişimlerle de bağlantılı. Geçtiğimiz yıl, Hollanda merkezli Yandex NV, Rusya’daki varlıklarını 475 milyar ruble (yaklaşık 5,2 milyar dolar) karşılığında Rus yatırımcılardan oluşan bir konsorsiyuma satmıştı. Bu satış, Ukrayna savaşı sonrası Batılı şirketlerin Rusya’dan çekilmesiyle oluşan boşluğu doldurma çabasının bir parçası olarak görülüyor. Şirketin tamamen Rus sermayesine geçmesi, yerel pazardaki güvenilirliğini artırırken, büyüme stratejilerini daha özgürce uygulama şansı tanıdı. Analistler, Yandex’in 2025 hedeflerine ulaşması halinde, Rusya’nın teknoloji sektöründe küresel çapta daha rekabetçi bir konuma gelebileceğini öngörüyor.
GOOGLE’IN ARDINDAN YANDEX’İN HAKİMİYETİ
Ukrayna savaşının başlamasıyla birlikte Google’ın Rusya’da internet reklamcılık hizmetlerini durdurması, Yandex için büyük bir fırsat yarattı. “Rusya’nın Google’ı” olarak anılan Yandex, bu boşluğu hızla doldurarak arama motoru ve reklamcılık pazarındaki payını genişletti. 2024’te elde edilen 1,1 trilyon rublelik gelirin önemli bir kısmı, Google’ın çekilmesiyle artan reklam taleplerinden geldi.
Yandex’in pazar hakimiyetindeki bu artış, aynı zamanda şirketin teknolojik yatırımlarına da yansıdı. E-ticaret, otonom araçlar ve yapay zeka alanındaki projeler, gelirin çeşitlenmesinde kritik rol oynadı. Google’ın reklam pazarından çekilmesiyle birlikte Yandex, arama motoru pazar payını 2024’ün son çeyreğinde yüzde 63,8’e kadar çıkardı.
RUSYA EKONOMİSİYLA GELECEĞİ
Yandex’in 1 trilyon rubleyi aşan geliri, Rusya ekonomisinin Ukrayna savaşı sonrası yaşadığı zorluklara rağmen teknoloji sektöründe umut verici bir tablo çiziyor. Şirketin 2024’teki performansı, yaptırımlar ve Batılı firmaların çekilmesi gibi olumsuzluklara karşın yerel şirketlerin ayakta kalabileceğini gösterdi. Yandex NV’nin Rusya varlıklarını satışı, Kremlin’in yabancı sermayeli şirketlere yönelik politikalarının bir sonucu olarak gerçekleşirken, bu hamle Yandex’in yerel yönetimle uyumlu bir şekilde büyümesini sağladı. Son günlerdeki haber akışına göre, Rusya’da teknolojiye olan talep artarken, Yandex’in bu talebi karşılama kapasitesi şirketi stratejik bir konuma yerleştiriyor.
Öte yandan, Yandex’in geleceği, hem jeopolitik gelişmelere hem de iç pazardaki dinamiklere bağlı. 2025 için öngörülen yüzde 30’un üzerindeki gelir artışı, şirketin e-ticaret ve mobilite gibi alanlarda yeni yatırımlar yapmayı planladığını gösteriyor.
