AÇIK
Türkiye’de düşen doğurganlık oranlarına karşı harekete geçen hükümet, çalışan annelere destek olmak amacıyla kapsamlı bir doğum izni düzenlemesi için kolları sıvadı.
Hükümet, sağlıklı bir nüfus yapısını korumak için kısa, orta ve uzun vadeli stratejiler geliştiriyor. Bu kapsamda, çalışan annelere yönelik ücretli doğum izni süresinin 1 yıla çıkarılması planlanıyor. Mevcut düzenlemede, kadın çalışanlar doğum öncesi ve sonrası toplam 16 hafta (yaklaşık 4 ay) ücretli izin hakkına sahip.
Sabah’ın haberine göre, yeni taslakla bu süre 12 aya uzatılarak annelerin bebekleriyle daha fazla zaman geçirmesi hedefleniyor. Ayrıca, ücretsiz doğum izni hakkı da 6 aydan 1,5 yıla çıkarılacak.
Taslak çalışmada, doğum izni sürelerinin uzatılmasının yanı sıra, annelerin iş güvencesine yönelik adımlar da dikkat çekiyor. Özel sektörde çalışan kadınların, uzun izin süreleri nedeniyle işten çıkarılma korkusu yaşamaması için koruyucu önlemler alınacak.
Ücretli izin süresince maaş ödemeleri Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından karşılanacak. Ücretsiz izin süresinde ise anneler, iş yerlerinde hak kaybı yaşamadan pozisyonlarını koruyabilecek.
Çalışan annelere yönelik bir diğer önemli destek, kreş yardımı olacak. Hükümet, annelerin iş hayatına dönüşünü kolaylaştırmak için kreş desteği sağlanmasını planlıyor. Kreş desteğinin, özellikle büyük şehirlerde yüksek olan bakım giderlerine çözüm olması bekleniyor.
Ayrıca, ücretsiz veya düşük maliyetli kreş hizmetlerinin yaygınlaştırılması için çalışmalar yürütülüyor.
Babalara yönelik doğum izni düzenlemelerinde de eşitlik sağlanıyor. Mevcut uygulamada, memur babalara 10 gün, özel sektör işçilerine ise 5 gün doğum izni veriliyor. Yeni taslakla bu ayrım kaldırılarak tüm babalara eşit süreli izin hakkı tanınacak. Aynı zamanda, esnek ve uzaktan çalışma modellerinin yaygınlaştırılmasıyla, hem annelerin hem de babaların iş ve aile hayatını dengelemesi kolaylaşacak.
Türkiye’de doğurganlık hızı, 2001 yılında 2,38 seviyesindeyken, 2023’te 1,51’e gerileyerek nüfus yenilenme eşiği olan 2,1’in altına düştü. Bu durum, hükümeti nüfus artışını destekleyici politikalar geliştirmeye yöneltti. Ücretli ve ücretsiz doğum izni sürelerinin uzatılması, bu politikaların temel taşlarından biri olarak görülüyor.
Ayrıca, taslak çalışmada, ikinci ve üçüncü çocuk sahibi olan ailelere kademeli destekler sağlanması da gündemde. Bu destekler, maddi yardımlardan kreş ve kira desteğine kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor.
Hükümet, çalışan annelere yönelik maddi teşvikleri de artırıyor. İlk doğumda 5 bin lira, ikinci çocuk için 1,500 lira, üçüncü ve sonraki çocuklar için ise aylık 5 bin lira destek sağlanacak. Bu yardımlar, 2025’in “Aile Yılı” ilan edilmesiyle birlikte aileleri desteklemeye yönelik politikaların bir parçası olarak hayata geçirilecek.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, özel sektörde yarı zamanlı çalışma hakkının kamu çalışanlarına da uygulanması için yönetmelik taslağı hazırladı. Bu düzenlemeler, kadınların iş hayatında daha güçlü ve eşit şartlarda yer almasını sağlamayı hedefliyor.
Ücretli doğum izni süresi, mevcut 16 haftadan 1 yıla çıkarılacak. SGK, izin süresince maaş ödemelerini karşılayacak.
Ücretsiz doğum izni hakkı, 6 aydan 1,5 yıla uzatılarak tüm çalışan annelere tanınacak. Bu süre boyunca anneler, iş yerlerinde pozisyonlarını koruyabilecek. Üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen ebeveynler de bu haktan yararlanabilecek.
Çalışan annelere kreş desteği, çocuk bakım maliyetlerini azaltmak için verilecek. Ücretsiz veya düşük maliyetli kreş hizmetlerinin yaygınlaştırılması planlanıyor.
GÜNDEM KORİDORU
15 Mayıs 2025