Son iki yıldır küçülme yaşayan Türk hazır giyim sektörü, ABD’nin 2 Nisan’da devreye aldığı yeni gümrük tarifeleriyle umutlandı. Türkiye’ye yüzde 10’luk düşük vergi oranı uygulanırken, Uzak Doğu ve Güney Asya’daki 14 ülkeye ortalama yüzde 37,7’lik tarife getirilmesi, sektör temsilcilerini harekete geçirdi.
TRUMP’IN VERGİ POLİTİKASI VE TÜRKİYE’NİN AVANTAJI
ABD Başkanı Donald Trump’ın 2 Nisan’da imzaladığı kararnameyle, dış ticaret açığını kapatmak için uygulamaya koyduğu gümrük vergileri, küresel tedarik zincirlerinde büyük bir değişimi tetikledi. Türkiye, yüzde 10’luk en düşük tarife diliminde yer alırken, Çin’e yüzde 34, Vietnam’a yüzde 46, Bangladeş’e yüzde 37 gibi yüksek oranlar getirildi. Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Toygar Narbay, bu durumun ABD’nin 57,38 milyar dolarlık hazır giyim ithalatının yüzde 72’sini karşılayan Uzak Doğu ve Güney Asya’dan tedariki azaltma mesajı verdiğini ifade etti.
Uzak Doğu’dan kayması beklenen tedarik zincirinin, Orta ve Güney Amerika, Afrika, Arap Yarımadası ve Türkiye gibi bölgelere yönelmesi öngörülüyor. Türkiye’nin halihazırda ABD’ye 910 milyon dolarlık hazır giyim ihracatı yaptığı düşünüldüğünde, bu rakamın ciddi şekilde artabileceği belirtiliyor.
Narbay, AB’ye uygulanan yüzde 20’lik vergi artışının, Avrupalı markaların Uzak Doğu’dan aldıkları yüksek vergi oranlı ürünleri Türkiye’den tedarik etme olasılığını artırdığını söyledi. Türkiye’nin tasarım ve inovasyon kapasitesi de bu avantajı destekleyen unsurlar arasında yer alıyor.
SEKTÖRÜN POTANSİYELİ VE KAMU DESTEKLERİNE İHTİYAÇ
Türk hazır giyim sektörü, son iki yılda yüzde 15,9 küçülmesine rağmen Trump’ın vergileriyle yeniden yükselişe geçme şansı yakaladı. Narbay, 2022-2024 arasında enflasyonun yüzde 138, işçilik maliyetlerinin yüzde 249 ve finansman maliyetlerinin yüzde 258 artmasına karşın sepet kurun yalnızca yüzde 101 yükselmesiyle, sektörün maliyetlerinin dolar bazında yüzde 27 arttığını belirtti. Ancak Uzak Doğu’ya uygulanan yüksek vergilerle bu farkın yüzde 28 oranında kapanması, rekabetçilikte bir eşik oluşturdu. TGSD’nin Şubat 2024’te açıkladığı analizde, kamu destekleriyle sektörün 5 milyar dolar ek ihracat yapabileceği ve 145 bin yeni istihdam sağlayabileceği öngörülmüştü.
Narbay, kamu desteğinin sektörün rekabet gücünü geri kazanmasında kritik olduğunu ifade etti. Kur dönüşüm desteğinin katma değere göre düzenlenmesi gerektiğini savunan Narbay, hazır giyim sektörünün yüzde 70-80 katma değer yarattığını, ancak mevcut yüzde 2’lik desteğin yetersiz kaldığını belirtti. Ayrıca, KOBİ’lere verilen çalışan başı 2.500 TL desteğin tüm firmalara sağlanması, Eximbank kredi oranlarının yüzde 16’ya çıkarılması ve KGF desteklerinin devreye alınması gibi talepler sıralandı.
