AÇIK
ABD Başkanı Donald Trump’ın sürpriz bir kararla Türkiye dahil birçok ülkeye yönelik gümrük vergilerini 90 gün süreyle askıya alması, küresel piyasalarda olumlu bir hava yarattı. Çin’e uygulanan tarifeleri ise artırarak yüzde 125’e çıkaran Trump, bu kararın ardından piyasaların hızla toparlandığı bir süreç başladı. Türkiye’nin kredi risk priminde (CDS) yaşanan 40 baz puanlık düşüş, bu gelişmelerin ekonomiye ilk yansımalarından biri olarak dikkat çekti.
Donald Trump, geçtiğimiz hafta Türkiye’ye yüzde 10’luk bir taban tarife uygulayarak başlayan gümrük vergisi politikasını, Çin hariç diğer ülkelere yönelik olarak 90 gün süreyle askıya aldığını duyurdu. Bu karar, küresel borsalarda trilyonlarca dolarlık kayıplara yol açan sert düşüşlerin ardından geldi ve piyasalarda rahatlama sağladı.
Çin’e yönelik tarifeler ise yüzde 125’e çıkarılarak ticaret savaşındaki gerilim artırıldı. Trump, bu adımı “Bize misilleme yapmayan ülkelere 90 günlük bir duraklama getirdik, birçok ülke gümrük müzakereleri için geliyor” diyerek açıkladı.
Küresel piyasalar, Trump’ın tarifeleri askıya alma hamlesiyle hızlı bir toparlanma sürecine girdi. Wall Street’te S&P 500 endeksi bir günde yüzde 9,5 yükselerek 2008’den bu yana en büyük günlük kazancını kaydederken, Avrupa ve Asya borsaları da yükselişle karşılık verdi. Türkiye’nin Çin’e kıyasla daha düşük bir tarife oranına tabi olması, ihracatçıları için bir avantaj olarak değerlendiriliyor.
Finans uzmanları, bu 90 günlük sürenin ülkeler arasında ticaret müzakerelerini hızlandırabileceğini ve Türkiye’nin Avrupa Birliği ile gümrük birliği avantajını daha etkin kullanabileceğini belirtiyor. Ancak Çin ile ABD arasındaki misillemelerin devam etmesi, küresel ekonomide belirsizliği koruyor.
Trump’ın tarife kararının ardından Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) 40 baz puanlık bir düşüşle 337 puana geriledi. Bu gelişme, Türkiye’nin dış borçlanma maliyetlerinde bir rahatlama sağlarken, piyasalarda iyimser bir hava yarattı. CDS, bir ülkenin borçlarını ödeyememe riskine karşı sigorta primi olarak tanımlanıyor ve genellikle uluslararası yatırım bankaları tarafından ülkenin ekonomik durumu analiz edilerek belirleniyor.
Kredi risk primindeki düşüş, Türkiye’nin küresel piyasalardaki dalgalanmalardan sınırlı etkilenmesini sağladı. Ekonomi yönetimi, Trump’ın Çin’e yüksek tarifeler uygularken Türkiye’yi daha düşük bir tarife rejimine tabi tutmasının, ihracat sektöründe rekabet avantajı yaratabileceğini ifade ediyor. Finans çevreleri, bu durumun Türkiye’nin enerji ithalatına bağımlı ekonomisi için de bir fırsat sunduğunu, çünkü küresel emtia fiyatlarında düşüş beklentisi olduğunu belirtiyor. Ancak uzmanlar, bu olumlu etkinin kalıcı olup olmayacağının, 90 gün sonunda Trump’ın yeni kararlarına ve küresel ekonomik gelişmelere bağlı olduğunu vurguluyor.
GÜNDEM KORİDORU
08 Mayıs 2025