Toyota, 85 yıldır topluma fayda sağlamak için çalışıyor

Gelişen teknolojiye ayak uyduran otomobil sektörünün geleceğini ‘mobilite’de gören Toyota Türkiye’nin CEO’su Ali Haydar Bozkurt, araç satışlarında hibrit araçların yoğun talep görmeye başladığını söyledi. Türkiye pazarına baktıklarında hibrit araç alma ve tavsiye etme oranının yüzde 90’a çıktığını belirten Bozkurt ile otomobil sektöründe merak edilenleri ve sektörün geleceğini konuştuk...

Pandemi dönemi sektörü oldukça zora sokmuştu. Sektör şu anda ne durumda?

Dünyanın başına 100 yılda bir gelecek bir durumla karşı karşıya kaldık. Global salgın ilanıyla birlikte üretime dayalı tüm sektörler bu durumdan en üst seviyede etkilendi. Otomotiv sektörü de bu durum karşısında bir nevi çaresizlik yaşadı. Ancak benim için öncelikli konu; otomobil satılır mı satılmaz mı yerine salgının insan hayatına ne derece etki edeceğiydi. Otomobil satışı bugün yerinde sayar yarın tekrar başlar. Ama insan olmadığı zaman geriye hiçbir şey kalmıyor. Bugüne baktığımızda ise pandemi etkisiyle oluşan ve halen devam eden sorunlar halen yaşanıyor. Başta çip krizi, hammadde  tedariki, lojistik sıkıntılar global çapta üretim yapan bütün sektörleri etkilediği gibi otomotiv sektörünü de doğrudan etkiledi.

Böylelikle üretim ve bulunurluk sıkıntısı arz-talep dengesine büyük oranda etki eden sorunlar olarak karşımıza çıktı. Tüm bunların sektörümüze yansımasıyla maalesef talebin çok altında üretim gerçekleşmesi global bir sorun olarak yaşandı ve yaşanmaya kısmen de olsa devam ediyor. Baktığımızda bu durum sadece Türkiye’de üretim yapan fabrikaların değil, dünyada üretim yapan tüm fabrikaların karşılaştığı ve tüm markalara yansıyan bir sorun. Üretimde bazı yedek parçaların tedarik edilememesi, çip krizi, lojistik hizmetlerinde aksamalar başta olmak üzere pandemi döneminin getirdiği belirsizlikler sürdükçe normale dönüş için tahminde bulunmak da biraz zorlaşıyor. Tahminler bu konuların 2022 yılında da devam edeceği yönünde.

Hybrid model konusunda Toyota Türkiye pazarında öncülerden. Bu konuda pazar ne durumda? Hybrid modellerin gelecekteki serüveni nasıl olacak?

Marka olarak 50 yıla yakın bir süredir hibrit teknolojilerine yatırım yapıyoruz. Hem dünyada hem de ülkemizde yaptığımız çalışmalar bizi doğru bir yere götürdü. Avrupa’da düşük emisyonlu araç satışlarımızın yüksek olması sayesinde ana üreticiler arasında en düşük emisyona sahip markayız. Her bir binek modelinin bir hibrit versiyonunun bulunduğu Toyota’nın Avrupa’da sattığı üç araçtan ikisinin hibrit olması sayesinde bu araçların ortalama emisyonu şimdiden 95 g/km seviyelerinde etkileyici oranlara ulaştı. Toyota hibrit otomobiller, özellikle şehir içi kullanımlarda da avantajlar sağlıyor. Toyota hibritler, hafif hibritler başta olmak üzere diğer hibrit araçlardan farklı olarak kullanım süresinin yüzde 50'sini elektrikli motor ile kat ederek daha fazla yakıt tasarrufu sunuyor. Menzil kaygısı yaşatmayan Toyota hibrit araçların bu özelliği sayesinde kullanım süresi boyunca büyük oranda emisyon salımı olmuyor ve çevreyi çok daha az kirletiyor. Toplam Toyota satışlarının yüzde 50’ye yakını hibrit oluyor. Bugüne kadar dünyada 19 milyonu aşkın hibrit satışı gerçekleştirdik. Yılda 10 milyonu aşan Toyota üretiminin yarısı hibritlerden oluşuyor. Batarya üreticileri bu talebe yetişemiyor.

Türkiye’de yaptığımız araştırmalarda hibrit araç alma ve tavsiye etme oranı yüzde 90’ların üzerine çıkmış durumda. Bu durum, Türk halkının hibritlere karşı olumlu bakış açısını yansıtıyor. Geldiğimiz noktada 2009 yılından bugüne kadar ülkemizde 50 bin adedi aşan hibrit araç satışı gerçekleştirdik. Bu açıdan bakıldığında gelecekte ülkemiz yollarında çok daha fazla hibrit otomobiller göreceğiz.

MARKA ARTIK “MOBİLİTE” ŞİRKETİNE DÖNÜŞÜYOR

Teknoloji hayatımızın her noktasında olduğu gibi otomotiv sektöründe de çok ön planda. Gelecekte otomotiv pazarındaki teknolojik kullanımlar neler olacak sizce? Otomotiv sektöründe yeni trendler neler? Globalde bu iş nereye gidiyor?

Otomotiv sektörü büyük rekabetin yaşandığı sektörlerin başında geliyor. Toyota, araştırma ve geliştirme harcamalarına sektör içinde en fazla kaynak ayıran marka konumunda. Toyota, otomotiv ürünleriyle birlikte insana dokunan ve tüm toplumlara fayda sağlayacak yenilikleri sunmak için 85 yıldır aralıksız çalışıyor.

Yarım yüzyıl önce hiçbir markanın aklına dahi gelmeyen hibrit teknolojisini, bunun yanında hidrojen yakıt hücreli araçlar başta olmak üzere birçok teknolojiyi geliştirip sektörüne sunmuştu. Yapılan araştırmalar 2030 yılına kadar bağlanabilirlik ve dijitalleşmenin otomotiv sektörüne yön veren en önemli trend olacağını gösteriyor. Geleceğine yön veren üç büyük trend önem kazanıyor. Bunlar; akıllı mobilite, otonom sürüş, güvenli yolculuk olarak belirlenmiş durumda. Bu yeni dönemde geleceğe yön verecek olan kavram toplumun en önemli ihtiyaçlarından biri olan “mobilite”dir. Marka olarak geleceği mobilitede görüyoruz. Herkesin özgürce hareket ettiği bir dünyayı gerçekleştirmek amacıyla yola çıkan Toyota, artık yalnızca bir otomobil markası değil; tüm dünyada bir “mobilite” şirketine dönüşüyor. Toyota, bugün de 100 yıl sonrasının toplumsal ilerleme ve teknolojik birikimine ulaşmak için altyapı çalışmalarını şimdiden gerçekleştiriyor. Böylelikle tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de “büyük bir değişim ve dönüşümün” başlangıcını yapıyor. Bu düşünce ile “herkes için mobilite” kavramını temel alan “Start Your Impossible” hareketini başlattık. Her türlü ihtiyaç için mobilite kavramı etrafında birleşen markamız, temel anlayışımız olan insan hayatını kolaylaştıracak her türlü çözümü geliştirip dünyaya sunacaktır. Bu çalışmalarımızla engellilerin, hastalıklarından dolayı hareketleri kısıtlı kişilerin, yaşlıların, 7’den 70’e herkesin dünya üzerinde zahmetsizce ve keyifle hareket etmelerini sağlayacak ileri teknolojiye sahip ürünlerle onlara yardımcı olmayı amaçlıyoruz. Bu yaklaşım; robot teknolojisinden otonom araçlara, yapay zeka uygulamalarından insanlara günlük hayatında sunulabilecek mobilite çözümlerine kadar birçok alanı kapsıyor. Toyota’nın sunduğu ve önümüzdeki dönemde sunacağı teknolojilerin önemli bir kısmı, Tokyo Olimpiyatları’nda kullanıldı. Toyota, seyircisiz olarak düzenlenen olimpiyatlarda ülkelerin sporcu, teknik kadro ve idarecilerden oluşan kafilelerine; otonom araçlardan yakıt hücreli otobüslere, robotlara, taksilere elektrikli yürüme araçlarına kadar 3 bin 700’den fazla mobilite ürünüyle hizmet vererek bu alanda geliştirdiği teknolojileri gözler önüne serdi. Global olarak gerçekleştirilen bu örneklerin yanında ülkemizde de mobilite çözümleri üzerine hazırlıklarımızı yapmaya devam ediyoruz.

2022 otomotiv sektörü için sizce nasıl geçecek? Beklentileriniz, öngörüleriniz neler?

Üretimde pandemi kaynaklı sorunların oluştuğu bu dönemde belirsizlikler sürdükçe 2022 yılı için pazar kapanışı tahmininde bulunmak zorlaşıyor. 2022’de Avrupa pazarının yüzde 30 civarında büyüyeceği tahmin ediliyor. Bu nedenle Avrupa artık daha fazla araç almak isteyecektir. Böyle bir Avrupa talebi varken bizim araç almak istediğimizde bulma şansımız biraz azalacak. 2022’de araç bulunurluğu sıkıntımız olacak. Sektörde yaşanan sıkıntılar aşılır ve ÖTV baremleri gerektiği zamanlarda güncellenirse 2022 yılındaki satışların 2021 yılına yakın ya da aynı seviyelerde olacağını düşünüyoruz. Özellikle kurlar sebebiyle fiyatların gelmiş olduğu noktada, neredeyse tüm modellerin yüzde 80’lik dilime girmesi; her bir dilime denk gelen matrah tutarlarının da güncellenip arttırılmasıyla özellikle yerli üretim modellerinin yüzde 50’lik dilime girmesi beklentisi halen bulunuyor. Şu anda neredeyse tüm modeller ağırlıklı olarak en yüksek dilim olan yüzde 80’lik dilimde bulunmayı sürdürmektedir. Umarız ki bu konuda da yakın zamanda bir güncelleme bilgisi alırız. Bu koşullar çerçevesinde 2022 için 500-750 bin adetler arasında geniş bir bantta tahmin yapılabilir. Toyota özelinde ise bu yılın geri kalanı için yoğun bir çalışma içindeyiz; ancak bu yılın rakamı net olarak oluşmuş değil. Bu krizden olabildiğince az etkilenerek bu yılı kapatmaya çalışıyoruz. 2021 yılını toplam pazarda geçen yıla oranla yüzde 30’luk bir büyüme göstererek 52 bin 588 satış ile kapatmıştık. 2022 yılında tedarik ile ilgili olarak Toyota’nın Türkiye satışlarının ne olacağı tahmininde bulunmak için ise henüz erken olduğunu düşünüyorum; ancak 2021 yılıyla aynı paralelde bir satış seyri bekliyorum.