Pazarlama dünyasında yapay zekâ

Teknoloji her alanda kendini iyiden iyiye gösterirken işletmeler de dijital evrim geçirmeye devam ediyor. Öyle ki Kuantum Araştırma’nın işletmelerin dijitalleşme süreçlerini ölçtüğü araştırmada bu tezi destekler nitelikte. Araştırma kapsamında, 2021 yılından 2022 yılının sonuna kadar işletmelerin müşteri ilişkileri yönetimi, CRM müşteri analitiğinde biriken verinin oranının yüzde 4’ün üzerinde artış gösterdiğini söyleyen Kuantum Araştırma Kurucusu Volkan Kılıç, en çok yapay zekâ kullanım oranının müşteri analitiği bölümünde olduğunun altını çiziyor.

Yapay zekâ teknolojilerinin globalde oluşturacağı ekonomik hacmin 2030 itibarıyla ortalama 15 trilyon Dolar olarak tahminlendiğini söyleyen Kuantum Araştırma Kurucusu Volkan Kılıç, “Bu 15 trilyon Doların 6 trilyon Doları, üretimi optimize etmek için kullanılacak yapay zekâ teknolojilerinden gelecekken, 9 trilyon Doların pazarlamada kullanılacağı öngörülmekte. Gerek B2C gerek B2B pazarda bir ürün ve hizmet satışı için yapay zekâ teknolojilerin kullanılacağını gözlemleyebiliyoruz. Bu da, yapay zekânın oluşturacağı bu büyük hacmin 3/5’inin pazarlamada kullanılacağını işaret ediyor” diye konuştu.

Öncelikle işletmelerin dijitalleşme evrimini nasıl tamamladıklarını tanımlamak gerektiğini belirten Kılıç, şöyle konuştu: “Pandeminin katalizör etkisiyle onlinedan alışveriş yapmayı, temel ihtiyaçlarını onlinedan gidermeyi öğrenen işletmelerimiz daha sonra buradaki talebi gördüler ve bu taleple birlikte ürün ve hizmetlerini dijitale taşımaya başladılar. Bununla birlikte CRM, ERP gibi kurumsal iş süreçlerini yönettikleri programların ve otomasyonların kullanımı pandemiden bu yana yüzde 100’ün üzerinde artmış durumda. Bulut bilişim kullanım oranlarına baktığımızda ise, işletme büyüklüğü fark etmeksizin hızla artış gösterdiğini ve artış göstermeye devam ettiğini görüyoruz. Uzaktan çalışmayla birlikte gelen teknolojilerin de getirdiği verileri düşünürsek, işletmelerimiz birer veri bankasına dönüşmüş durumdalar.”

 YAPAY ZEKÂ KULLANIM ORANI EN ÇOK MÜŞTERİ ANALİTİĞİNDE

 İşletmelerin dijitalleşme evrimi, lojistik sevkiyat yönetiminden stok depo yönetimine, ürün yönetiminden finans yönetimine ve evrimin en üst aşamasında da müşteri ilişkileri yönetimine yani CRM’e doğru bir evrimleşme gösterir. Kuantum Araştırma’nın işletmelerin dijitalleşme süreçlerini ölçtüğü araştırmalara değinen Kılıç, “2021 yılından 2022 yılının sonuna kadar işletmelerimizin müşteri ilişkileri yönetimi, CRM müşteri analitiğinde biriken verinin oranı yüzde 4’ün üzerinde artış göstermiştir. Dijitalleşme ile birlikte veriler yoğun bir şekilde müşteri analitiğinde birikmektedir. Hem ülkemize hem de globale baktığımızda en çok yapay zekâ kullanım oranının müşteri analitiği kısmında olduğunu görüyoruz” dedi. Pazarlama sektöründe yapak zekâ kullanımına da değinen Kılıç, “Pazarlama alanında yapay zekâ şu anda globalde ve ülkemizde yoğun olarak müşteri davranışlarını inceleyen tarafta yani müşteri segmentasyonu, müşteri analitiği, müşteri kazanımı ve müşteri adayı oluşturma, Churn algoritmaları (müşteriyi kaybetmeden önce bizlere müşteri kaybının önüne geçmesi için uyarı veren algoritmalar), çapraz satışı artırmak için tavsiye sistemleri gibi alanlarda kullanılmaktadır. Bu anlamda pazarlamacıların yapması gereken, günümüz koşulları itibarıyla veriyi karar odağına almak, veriyi karar merkezi haline getirebilmektir. Sabit bir alanda değil, attıkları her adımda, her faaliyette veriyi karar odağına alarak hareket etmeleri, geleneksel pazarlama yöntemlerinden bir an önce uzaklaşarak, bilimsel pazarlama ve nöro pazarlama yöntemlerine doğru yönelmeleri ve bu alanda yapay zekâ teknolojilerini kullanarak veriyi karar odağına almaları gerekmektedir” ifadelerini kullandı.

İşletmelerin yapay zekâ ve gelecek teknolojilerini kullanım oranlarını düzenli olarak takip ettiklerini söyleyen Volkan Kılıç, “Yapay zekanın Türkiye’de kullanmaya müsait işletmelerimizdeki kullanım oranı 2021 Aralık ayında yüzde 14,5 iken 2022 Aralık ayında bu oranın yüzde 15,2’ye çıktığını ölçebiliyoruz. 0,7’lik bir artışın istatistiki olarak anlamlı bir büyüklük olduğunu belirtmek isterim. İşletmelerimizin veriyi karar odağına aldığı big data kullanımını da ekleyerek devam etmek gerekirse, 2021 sonunda yüzde 3,2 olan big data kullanımı, 2022 yılının sonunda yüzde 4,3’e çıktığını gözlemliyoruz. Burada big data kullanımı yanlış tanımlamaları da içeriyor ama bizim için önemli olan veriyi karar odağına almalarından ötürü bizim için önemli bir gösterge olmakta. Buradaki iki değişkeni, yapay zekâ kullanımı ve veriyi karar odağına almayı birlikte değerlendirmek gerekirse, 2021’in sonunda yüzde 17,7 olan oranın 2022 sonunda yüzde 19,5’e ulaştığını gözlemleyebiliyoruz” şeklinde konuştu.

PAZARLAMA İLETİŞİMİNDE YAPAY ZEKÂ TEKNOLOJİLERİ

Globalde yapay zekâ kullanım oranlarında son üç yıla baktığımızda yüzde 50, yüzde 51, yüzde 52 bandında seyrettiğini, ortalama yüzde 50’lik bir kullanımın oturduğunu  görüyoruz. Türkiye olarak yapay zekâ kullanımında dünya ortalamasının gerisinde olduğumuzu aktaran Volkan Kılıç, dijitalde de son bir yılda ciddi bir verinin biriktiğini belirtti. Kılıç, önümüzdeki bir yıl içerisinde hızlı bir şekilde, globalde olduğu gibi, müşteri veri analitiği tarafında biriken verinin yapay zekâ ortamlarında işlenerek, yapay zekâ kullanım oranını artıracağını, bu artış oranının yüzde 2’lik bir artış olacağını öngörüyoruz” diyerek, yapay zekâ kullanım oranını işletme büyüklüğü bazında şu şekilde değerlendirdi; “Yüzde 14,5’ten yüzde 15,2’ye çıkan yapay zekâ kullanım oranını işletme büyüklüğü bazında değerlendirdiğimizde istatistiki olarak anlamlı farklılıklarla karşılaşmaktayız. Mikro ölçekli işletmelerimizde 2021 yılında yüzde 9,8’ken makro ölçekli işletmelerimizde bu oranın yüzde 30 bandına çıktığını ölçebiliyoruz. 2022 de ise kullanım oranı istatistiki olarak anlamlı bir artış göstermemekte. Yapay zekâ kullanım oranındaki yüzde 0,7’lik artışın özellikle mikro ölçekli, bir ile dokuz çalışanı olan işletmelerden, yeni nesil KOBİ’lerimizden ve CRM’de biriken veriden geldiğini, verinin yapay zekâ ortamlarında işlenmesinden kaynaklandığını söyleyebiliriz.”

 Volkan Kılıç son olarak yapay zekâ alanında işletmelerin yapması gerekenleri şu şekilde sıraladı; “Ülkemizde işletmelerimizin yapması gereken, bir an önce geleneksel pazarlama yöntemlerini unutarak bilimsel pazarlama ve nöro pazarlama yöntemlerine yönelmek ve veriyi karar odağına almak olmalıdır. Sadece pazarlama stratejilerinin gelişiminde değil, pazarlama iletişiminde de yapay zekâ teknolojilerini kullanmaları ve veriyi karar odağına almaları gerekiyor. Veriyi yapay zekâ ortamlarında işleyerek karar odağına almak işletmelerimizi öne geçirecek bir etkenden ziyade zorunluluk haline gelmiş durumdadır.